Gjeografia e Spanjës: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
v robot Adding: zh:西班牙地理 |
Cradel (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 3:
Vija bregdetare e Spanjës është 4.964 km e gjatë ndërsa vija kufitare tokësore është 1.917.8 km që e ndajnë atë nga [[Andora]] (63.7 km), [[Franca]] (623 km), [[Gjibraltari]] (1.2 km), [[Portugalia]] (1.214 km) dhe nga [[Maroku]] (15.9 km).
[[Relievi]] i Spanjës përbëhet nga terreni me rrafshe bregdetare në pjesët përgjatë bregdetit të Mesdheut pas së cilave vijnë rrafshnaltat e katundet në pjesën qendrore dhe bjeshkët e Pirenejve në pjesën veriore dhe perëndimore. Pika më e ultë e relievit (0 m) gjendet përgjatë bregdetit të Mesdheut apo të oqeanit Atlantik dhe ajo më e lara në lartësi mbidetare prej 3,718 metrave në majën e malit e quajtur Maja e Teides ([[Spanjisht|spa.]]:Pico de Teide) në Ishullin Tenerife, pjese e [[ishujve Kanarie]] ([[anglisht|ang.]]:[[Canary Islands]]).
Në pasuritë natyrore të këtij vendi llogariten: [[qymyri]], [[ligniti]], [[hekuri]], [[bakri]], [[zinku]], [[urani]], [[zhiva]], [[plumbi]], [[magneziti]], [[gipsi]], [[prurja e ujit]], [[toka e punueshme]], etj.
Sipërfaqja e përgjithshme e Spanjës është 504,782 km<small><sup>2</sup></small>, shtrihet rreth koordinatave gjeografike 40 00 V, 4 00 P dhe 499.542km<small><sup>2</sup></small> të kësaj sipërfaqeje janë tokë ndërsa 5.240km<small><sup>2</sup></small> ujë në të cilën sipërfaqe hynë të gjitha ujdhesat dhe siujdhesat e Spanjës.
Vija bregdetare e Spanjës është 4.964 km e gjatë ndërsa vija kufitare tokësore është 1.917.8 km e gjatë.
[[Relievi]] i Spanjës përbëhet nga terreni me rrafshe bregdetare në pjesët përgjatë bregdetit të Mesdheut pas së cilave vijnë rrafshnaltat e katundet në pjesën qendrore dhe bjeshkët e Pirenejve në pjesën veriore dhe perëndimore. Pika më e ultë e relievit (0 m) gjendet përgjatë bregdetit të Mesdheut apo të oqeanit Atlantik dhe ajo më e lara në lartësi mbidetare prej 3,718 metrave në majën e malit e quajtur Maja e Teides ([[Spanjisht|spa.]]:Pico de Teide) në Ishullin Tenerife, pjese e [[ishujve Kanarie]] ([[anglisht|ang.]]:[[Canary Islands]]).
===Klima===
Për shkak të pozitës gjeografike të Spanjës që e ekspozon vetëm pjesën veriore të saj ndaj rrymave ajrore tipike, klima e Spanjes është jashtëzakonisht e ndryshueshme nëpër rajone të ndryshme të saj. Ajo mund të ndahet në këto zona:
*Bregu verioro lindor I [[Mediterani|Mediteranit]], ([[Katalonia]], [[Valencia]], dhe [[Ishujt Balerika]]) kanë verëra të ngrohta e herë herë të nxehta me dimra të butë po nganjëherë pak më të freskët. Kjo përputhet me një klimë mesatare mediterane.
*Bregu luglindor I Mediteranit ([[Alikante]], [[Murcia]] dhe [[Almeria]]) kanë verëra të nxehta dhe dimra të butë e herë të ftohtë. Teritor shume I thatë ku shirat arrijnë deri në 150 mm në vit në [[Capo de Gata]] që numërohet si vendi më I thatë në [[Europë]]. Kjo zonë klasifikohet në zonën me klimë [[Semiarde]] në kuptimin e reshjeve atmosferike.
*Bregdeti jugor I Mediteranit (zona bregdetare e [[Malaga]]s dhe [[Granda]]s) kanë verëra të ngrohta dhe dimra shumë të butë. Temperatura mesatare vjetore qrrinë 20 gradë Celsius dhe ka lagështi të madhe. Klasifikohet si klimë subtropike.
*Lugina w Guadalquivrit ([[Sevilja]] dhe [[Kordoba]]) ka verëra shunë të nxehta dhe të thata dhe dimra të butë. Klimë e thatë.
*Bregu jug perendimor I Atlantikut ([[Cadiz]] dhe [[Huelva]]) ka verëra të këndshme dhe dimra të butë dhe mesatar. Klime relativisht e lagësht.
*Pjesa kontinentale e vendit ([[Madridi]], [[Valladolid]] dhe [[Toledo]]) si dhe zona e luginës [[Ebro]] (Zaragoza) ka dimëra të ftohtë (që kryesisht varen nga lartësia mbidetare) dhe verëra të nxehta. Zonë me klime kontinentale, relativisht e thatë.
*Bregdeti verior I Atlantikut ose ''Spanja e gjelbër'' ([[Galicia]], [[Asturias]], [[Cantabria]], [[Baskia]] bregdetare) ka klimë shumë të lagësht me verëra mesatare dhe dimra të ftohtë apo mesatar. Kjo kryesisht klasifikohet si klimë oqeanike.
*Pyrinea ka kryesisht klimë të lagësht me verëra të freskëta dhe dimra të ftohtë pjesë më të larta mbidetare të kesaj zone kanë klimë Alpine.
<!--coal, lignite, iron ore, copper, lead, zinc, uranium, tungsten, mercury, pyrites, magnesite, fluorspar, gypsum, sepiolite, kaolin, potash, hydropower, arable land-->
| |||