[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v robot Adding: ku:Stêrfîzîk
Rreshti 10:
Një dallim tjetër është i bazuar në vjetërsinë e këtyre dy shkencave. Përderisa astronomia trajtohet si një nga shkencat më të vjetra, astrofizika është shkencë mjaft e re, meqë bazohet në trajtimin e proceseve [[spektroskopi]]ke, bëthamore, [[Teoria e relativitetit|relativistike]] dhe [[kuanti]]ke.
==Historia e astrofizikës==
Megjithëse astrofizika/astronomia është e lashtë sa vetë historia njerëzore per një kohë të gjate ka ekzistuar e ndarë nga shkenca e fizikës. Ne pikepamjen Aristoteliane kupa qiellorë tenton drejt perfeksionit, trupat qiellorë perfytyroheshin si objekte sferike qe leviznin ne nje orbite rrethore te perkryer, kurse bota tokësore perfytyrohej si jo perfekte, keto dy realitete, Toka dhe trupat qiellore ishin dy dukuri te ndryshme, te pavarura nga njëra tjetra.
 
Aristarkosi i Samos'it (rreth 300 P.E.S) ishte i pari qe shfaqi idenë se levizja e trupave qiellorë sic e shikojme ne mund te shpjegohet me faktin se Toka dhe planetët e tjere levizin përreth Diellit. Teoria heliocentrike e Aristarkosit u konsiderua si heretike gjate shekujve te mesjetës, dogme zyrtare e kishes ishte teoria geocentrike, ku Toka eshte ne qendër te universit dhe trupat qiellorë rrotullohen rreth saj.
 
Koperniku ringjalli teorine heliocentrike ne shekullin e 16'te.
 
Me 1609 Galileo Galilei zbuloi me teleskopin e tij te famshem 4 hënat (me te ndritshmet) e Jupiterit dhe dokumentoi orbitat e tyre (përreth planetit Jupiter), zbulime te cilat binin ne kundërshtim me dogmën zyrtare te kishës.
 
Lidhjen teorike midis vezhgimit te levizjes se trupave qiellore dhe fizikës e bëri Isak Njutoni me teorinë e tij te gravitacionit me anë të së cilës u bë e mundur te parashikohej levizja jo vetem e planetëve dhe satelitëve po e tërë trupave qiellorë. Zhvillimet e fizikës dhe matematikes se Njutonit bashke me vëzhgimet e para te Galileos dhe Tiko Brahe shenojne fillimin e Astrofizikës si shkence moderne.
 
==Astrofizika vëzhguese==