Sistemi presidencial: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Bet 0 (diskuto | kontribute)
No edit summary
Bet 0 (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 1:
Sistemet presidenciale janë forma të paraqitjes së [[Demokracia|demokracisë]] reprezentative që dallohen nga sistemet e regjimit parlamentarë pasi që tek këto forma fuqia mbi anën ekzekutive nuk paraqite nga parlamenti por nga kryepari i shtetit i pavarur i cili është edhe [[Presidenti|president]].
 
Sistemi presidencial zanafillën e ka në kushtetutën e [[Shtetet e Bashkuara|ShBA-së]], ndërsa ndërkohë ka ardhëardhur deri tek thirrja e disa regjimeve si të tilla. Anash sistemit presidencial dhe ati parlamentar ka edhe disa forma të përziera të tyre, që d.m.th kushtetutat përmbajnë elemente të lidhura nga këto dy sisteme.
 
Si e veçantë e sistemit presidencial është gjedhja e presidentit nga ana e popullit. I zgjedhuri e lidhë në vete funksionin e kryeparitkryetarit të shtetit dhe të kryetarit të regjimit dhe nuk mund të shkarkohet nga këto detyra nga ana e parlamentarëve. Veprimet institucionit të tij nuk janë të kushtëzuara. Anëtarët e ''[[Kabineti|kabinetit]]'' të tij i nënshtrohen udhëzimeve të tij. Presidenti për emërimin e anëtare të kabinetit të tij ka nevojë për pajtimin e Senatit (trupi legjislativ), mirëpo i është lënë dorë e lirë sipas mendimit të tij të bëjë shkarkimin e anëtare të kabinetit edhe kundër dëshirës së trupit legjislativ. Besimi parlamentar dhe veto parlamentare në këto sisteme nuk ka. Në ShBA, në një farë mënyre këtë rol luan e quajtura [[Impeachment]]. Presidenti nuk ka drejtë iniciative për nxjerrje ligjesh por vetëm të drejtën e vetos kundër parashtrimit të ligjit nga ana e parlamentarëve. Asnjë anëtarë i anës ekzekutive nuk ka drejtë të i takojë anës legjislative të sistemi në të njëjtën kohë - "Inkompabiliteti" i mandatit dhe entit. Sistemi presidencial në ShBA thirret në idenë themelore sipas së cilës, Presidenti është fuqiplotë në anën ekzekutive ("Power of the sword") e që përshtate me fuqinë financiare të Kongresit ("Power of the purse"). E gjithë jokjo funksionon në bazë të një principi kontrollues : ''"checks and balances"'' - kontrollet dhe barazimet.