Inxhinieria e ndërtimit: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v Robot: Automated text replacement (-Per +Për )
No edit summary
Rreshti 1:
[[Image:Torres Petronas Mayo 2004.jpg|thumb|300px| [[Petronas Twin Towers]], projektuar nga inxhinieret Thornton-Tomasetti dhe Ranhill Bersekutu Sdn Bhd, dhe [[Cesar Pelli]], ishin ndertesat me te larta te botes nga 1998 deri ne 2004.]]
'''Inxhinieria e ndërtimit'''
 
'''Inxhinieria e ndërtimit''' eshte nje profesion qe merret me projektimin, ndertimin, dhe mirembajtjen e mjedisit natyror dhe te ndertuar, perfshire vepra si [[ura]]t, [[rruge]]t, [[kanal]]et, [[diga]]t dhe [[ndertesa]]t. Historia e saj eshte e lidhur ngushte me ecurine e degeve te tjera si [[matematika]], [[fizika]], [[kimia]], etj.
Në ndërtimin e nje ndertese pas projektit gjeologik, arkitektural, vjen projekti i ndërtesës nga ana statike. Dmth, inxhinieri i ndertimit ështe ai qe do thote sa hekura, sa beton, madhesine e kolonave, gjeresine e tullave etj duhet të vendosim, me synim te mos bjeri ndertesa nga pesha e saj, nga nje termet i vogel, nga era etj. Për ndërtesat e vogla shumë herë inxhinieri i ndërtimit ben dhe punën e inxhinierëve te tjerëve, psh te arkitektit ose te mekanikut.
Pervec ndertesave inxhinieria e ndertimit merret me ruget, urat, digat etj.
 
'''Inxhinieria e Ndërtimit''' eshte profesioni me i vjeter i inxhinierise pas inxhinierise ushtarake. Ndahet ne disa dege:
I vetmi institucion qe jep diplomen e inxhinierit te ndertimit ne Shqipëri ështe Universiteti Politeknik i Tiranës.
 
* [[Inxhinieria Sizmike]]
'''* [[Inxhinieria e ndërtimit'''Mjedisit]],
* [[Inxhinieria Gjeoteknike]],
* [[Inxhinieria e Strukturave]],
* [[Inxhinieria e Transportit]],
* [[Inxhinieria e Hidraulike]],
* [[Inxhinieria e Materialeve]],
 
etj. Inxhinieria e ndërtimit praktikohet ne te gjitha nivelet: ne sektorin publik nga bashkite dhe ministrite, dhe ne sektorin privat nga firmat e ndertimit dhe pronaret e banevave.
 
==Historia e profesionit te Inxhinierise se Ndërtimit==
[[Image:FalkirkWheelSide 2004 SeanMcClean.jpg|thumb|300px| [[Falkirk Wheel]] ne [[Skoci]].]]
 
Ndonese inxhinieria ka qene pjese e jetes se njeriut qe prej lashtesise, inxhinieria e ndërtimit mund te thuhet se i ka fillesat mes viteve 4000 dhe 2000 p.e.s ne Egjiptin e Lashte dhe Mesopotami, kur njerzit e lane jeten shtegetare dhe u vendosen ne vendbanime te perhershme duke patur nevoje per strehim. Ndertimi i piramidave te Egjiptit (rreth 2700-2500 p.e.s.) eshte vepra e pare e madhe inxhinierike. Vepra te tjera te rendesishme te lashtesise jane [[Parthenon]]i nga [[Iktinos]] ne [[Greqia e Lashte|Greqine e Lashte]] (447-438 BC), Rruga Apia nga inxhinieret romake (rreth 312 p.e.s.), dhe [[Muri i Madh Kinez]] nga Gjenerali Meng T'ien nen urdhrat e Perandorit Qin Shi Huang (rreth 220 p.e.s). Romaket ndertuan vepra te medha inxhinierike ne te gjithe perandorine e tyre, si [[akuadukt]]e, [[port]]e, [[ura]], diga dhe rruge.
 
Deri ne kohet moderne nuk kishte ndarje mes inxhinierise dhe [[[arkitektures|arkitektura]], dhe fjala inxhinier dhe arkitekt ishin e njejta gje. Ne Shek. XVIII, termi inxhinier ndertimi nisi te perdorej per ata persona qe merreshin vetem me ndertimin e porteve, fareve, e digave. [[Image:Archimedes-screw one-screw-threads with-ball 3D-view animated small.gif|thumb|250px| Vidha e [[Arkimedi]]t levizej me dore dhe mund te ngrinte ujin]]
 
Ne vitin 1818 u krijua Instituti i pare Inxhiniereve te Ndertimit ne [[Londra|Londër]]. Fale ketij instituti, inxhinieria e ndertimit u njoh formalisht si profesion me vete.
 
Ne SHBA, diploma e pare e inxhinierise se ndertimit u dha nga [[Rensselaer Polytechnic Institute]] ne vitin 1835.
[[Image:Pont du gard.jpg|right|thumb|250px|[[Pont du Gard]], [[France]], nje akuadukt romak i ndertuar rreth vitit 19 p.e.s.]]
 
 
==Inxhinieri i Ndertimit==
 
===Arsimi dhe Licenca===
 
Inxhinieret e ndertimit duhet te diplomohen nga nje univerisitet i akredituar. I vetmi institucion qe jep diplomen e inxhinierit te ndertimit ne Shqipëri ështe [[Universiteti Politeknik]] i Tiranës. Pranimi ne kete dege kryhet me konkurs, i cili permban kryesisht pyetje nga deget e shkencave ekzakte. Pas 5 vjet eksperience pune, inxhinieret e diplomuar mund te aplikojne per nje licence per ushtrimin e pavarur te profesionit prane Ministrise se Ndertimit . Ne Shqiperi, vetem nje inxhinier i licensuar mund te firmose projekte qe dergohen per miratim prane autoriteteve publike.
 
[[Category:Ndërtimtari]]