Relievi i Azisë: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Planeti (diskuto | kontribute) No edit summary |
Planeti (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 8:
Në Kontinentin e Azisë dominon relievi malor. Me mbi 900 m lartësi mesatare , është tre herë më e lartë se kontinenti i Evropës, dhe më i larti nga të gjith kontinentët tjerë.
Malet kanë formën e një pegese natyrore , të cilat shtrihen nga brigjet e Detit Medhe, në perëndim, deri te brigjet e oqeanit Paqësor, në lindje. Azia Qendrore dallohet për nga madhësia dhe lartësia. Malet kryesore janë Himalajet me majen më të lartë në botë , Mont Everest 8848 m, dhe gjatësi 2500 km, Karakorum, Hindokush, Pamir, Tien Shan, Alltaji etj. Këto male janë të mbuluara me borë dhe akull gjat gjth viti.
Në veri të Himalajave shtrihet rrafshnalta më e madhe në botë – Tibeti, me lartësi mesatare 4500 m. Tibeti njihet edhe si “ Kulmi i Botës”. Në perëndim të Pamirit dhe të Hindokushit shtrihen disa rrafshnalta, të mbyllura me kurora maore, si rrafshnalta e Iranit, Armenisë, Anadollisë, Arabisë dhe rafshnalta e Dekanit në Azinë Jugore. Rrafshnaltat të mbyllura me kurora malore jo vetëm se janë të izoluara dhe larg rrugëve të rëndësishme ato pengojnë edhe depërtimine masave të lagështa. Për këtë arsye këto vise kanë pak reshje dhe janë shëndrruar në shkretira. Shkretirat karakterizohen me reshje të vogla, me pak vegjetacion dhe të pabanuara. Shkretirat më të mëdha janë: Gobi, tar, Shkretira e madhe e Njelmët, Nefud, Rub el- Kali etj.
Ultësirat në Azi janë të pakta dhe kanë shtrirje të kufizuar, dhe kanë pozitë periferike. Ultësitrat më të mëdha janë: Ulëisra e Mesapotamisë, Hindustanit, e Kinës Lindore, e Mangjurisë, etj. Ultësiarat në Azi karakterizohen me toka pjelloe dhe me dhe me dendësi të madhe të popullsisë. Nëpër këto lugina rrjedhin lumenjt më të mëdhenj të Azisë.
{{gjeo-cung}}
| |||