|
Llapusha është një tërësi gjeografike dhe etnografike që përfshinë pjesën perëndimore të Kosovës qendrore dhe ka shtrirje VJ. Në aspektin gjeografik krahina e Llapushës ( Llapushnikut ) bënë pjesë në makroregjonin kodrinoro-malor te Drenicës. Lartësia mbidetare varion nga 400 - 1000 metra . Është trevë e rrethuar me male të ulta 700 -1060 metra , rrafshnalta dhe kodrina , si dhe gryka të thella. Kjo treve ka nje pozite shume te mire gjeografike pasi qe gjendet ne pjesen qendrore te Kosoves , permes se ciles kalojne rruget kryesore qe e lidhin Rrafshin e Dukagjinit dhe Fushen e Kosoves. permes Llapushes kalon magjistralja Prishtine - Peje ( perkatesisht pjesa Llapushnik -Dollc). ne pjesen jugore te Llapushes kalon magjistralja Prishtine -Prizren ( perkatesisht pjesa Duhel - Suhareke ). Treva e Llapushës për nga aspeketet gjeografike dhe fizionomia e terrenit ndahet ne Llapushën Lindore dhe Llapushën Perëndimore. Treva e Llapushës përfshin fshatra me rreth 100 mij banorë që gravitojnë në komunën e Malishevës, Therandës,Klinës, Rahovecit, Drenasit dhe Istogut. Kjo trevë kufizohet me Podgurin e Pejës ne veri, , me Dukagjinin në perëndim , me Anadrinin dhe Podgurin e Prizrenit në jug dhe Drenicen në lindje.
'''KufijteKufijtë'''
Treva e LlapushesLlapushës si teresitërësi gjeografike dhe etnografike ka kufij shumeshumë te qarte malesh e lumenjesh qe e dallojne nga krahinat perreth. Megjithekete rreth kufijve te treves se Llapushes ka pasur dhe ka mendime te ndryshme nga shume studiues te fushave te ndryshme. Ne kuptimin gjeografik R.Qavolli ne Gjeografine fizike Treven e Llapushes ( Prekorupes ) e vendos ne regjionin paramalor te Rrafshit te Dukagjinit ku kufirin verior te kesaj treve e perbene lumi Klina , ate Perendimor nje pjese e Drinit te Bardhe -Vargmalet Kaznik-Zatriq- Shkoze (Millanovc). Kufirin jugor malet e Biraqes dhe Qafa e Duhles dhe ate perendimor vargmalet Carraleve-Drenice ( Berishe ) dhe Kosmaq. Dr. R. Doqi treven e Llapushes e vendos ne nje territor shume me te vogel qe perfshin kryesishte RRafshnalten e LLapushes ne katerkendshin lumi Klina, Drini i bardhe-maletKoznik-Zatriq-lumi Mirusha dhe mali Kosmaq. Z.Cana kufijt e kesaj treve i jep ne menyre shume te pergjithesuar duke permendur anen e majte te Drinit te bardhe dhe malet Koznik-Zatriq-Shkoze ( Millanovc). L.Rushiti kur permend levizjen kaqake nder te tjera permend kufijt e Llapushes qe fillojne ne fshatin Suhogerll dhe kufiri verior i kesaj treve del Lumi Kujavq. Ne pergjithesi shikuar ne aspektete gjeografike si lartesia mbidetare, fizionomia e terrenit, klima, ujerat, vegjetacioni, llojet e tokes, vendbanimetetj, si dhe etnografike te popullesisie se kesaj treve , perfshire edhe mendimin e popullesise qe indentifikohen historikisht me kete treve kjo treve perfshin nje territor shume me te gjere . Treva e Llapushes ne kuptim kufirin verior dhe veriperendimor te kesaj treve me Podgurin e Pejes( Anamalin e Pejes ) dhe Lugu i Drinit e formon Lumi Kujavqe , ose se paku malet e Kerrnines Stenjavec 671m dhe Jashanices , pastaj kufirin perendimor me Lugun e Baranit dhe Dushkajen e formon Drini i bardhe deri tek Guri i Zi prej nga ky kufij shkon vijes shkarese te vargamaleve Kaznik-Zatriq-Shkoze ( Millanovc )mbi Rahovec ne drejtimi VP-JL derine ne vendbashkimin e lumenjeve Toplluha dhe Suhareka mbi Suharekes , duke e ndare kete treve nga treva e Anadrinise ( Podrimes ). Nga ketu kufirin jugor dhe juglindore te Llapushes e bejne malet e Biraqes dhe te Carraleves deri ne majen Bretanec 1044m.Ne kete pjese treva e Llapushes kufizohet me Podgurin e Prizrenit ( Anamalin e Prizrenit ).Kufirin juglindore dhe lindor e formojne vargmalet Carraleve-Drenice(Berishe) dhe Kosmaq ne drejtimi VP-JL dhe malet e ulta Resnik e Kerrnice ( Stenjavec 671m) e deri ne lumin Kujavq .E percaktuar ne keta kufij treva e Llapushes ( Llapushnikut ose Prekorupes ), perfshine ne vete tri teresi kryesore : Llapushen Veriore mes lumit Kujavq,Drini i Bardhe, lumi Kline dhe malet Resnik-Stenjavec, Llapushen qendrore ose rrafshnalten e Llapushes mes Lumit Klina, Drinit te bardhe maleve Kaznik-Akavan-Gajark i Malisheves, Berishe-Kosmaq , si dhe Llapusha jugore ( e njohur ne popull edhe si Bajraku i Astrazubit ) mes maleve Zatriq-Shkoze-Grab, Biraq, Carraleve -Berishe. Ne aspketin e morfologjise dhe fizionomise se terrenit treva e Llapushes ndahet ne Llapushen lindore dhe perendimore.
==Relievi==
|
