Naim Frashëri: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
U kthye versioni 498917 i bërë nga 91.187.116.68 (diskutimet)
No edit summary
Rreshti 18:
'''Naim Frashëri''' lindi më [[25 maj]] [[1846]] në [[Frashëri (Përmet)|Frashër]] të [[Përmeti]]t; vdiq më [[20 tetor]] [[1900]] në lagjen Erenqoj të [[Stambolli]]t, ku edhe u varros. Eshtrat e tij janë sjellë në Shqipëri. Ishte poeti më i madh i [[Rilindja Kombëtare|rilindjes kombëtare shqiptare]], atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i arsimit e i kulturës shqiptare.
 
Në vendlidje bëri mësimet fillore dhe nisi të mësonte persishten pranë teqesë bektashiane. Më 1865 familja u shpërngul në [[Janinë]], ku bashkë me vëllanë më të vogël [[Sami Frasheri|Samiun]], mbaroi gjimnazin grek "Zosimea" (1869). Bëri pastaj pak muaj në [[Stamboll]], si nëpunës i vogël në zyrën e shtypit (1870), po iu shfaq tuberkulozi dhe u kthye në vendlindje për klimë të mirë. Në fillim ishte nëpunës të dhjetash në [[Berat]] e më pas i doganës në [[Sarandë]] (1872-77). Në këtë periudhë Naim Frashëri bëri prova të vjershërimit shqip, nën ndikimin e bejtexhinjve e u dha pas vjershërimit persisht, me sukses, duke botuar më vonë edhe një përmbledhje lirikash Tejhyjylat (Ëndërrimet, 1885). Ai ishte nje bythqire dhe e donte Sulltanin Karim Karimin me te cilen paten edhe nje femije.Nën ndikimin e ngjarjeve historike, sidomos të [[Lidhja Shqiptare e Prizrenit|Lidhjes Shqiptare të Prizrenit]], njëri nga udhëheqësit e së cilës ishte [[Abdyl Frashëri|Abdyli]], vëllai i tij më i madh, dhe të veprimtarisë kulturore patriotike të Shoqërisë së Stambollit, në krye të së cilës ishte Samiu, Naim Frashëri braktisi vjershërimin persisht dhe iu kushtua letërsisë shqiptare. Poema e tij e parë e re ishte Shqipëria (1880, botuar më 1897), që entuziazmoi patriotët shqiptarë. Në Stamboll Naim Frashëri ka qenë ndër botuesit kryesorë të revistës "Drita", më pas "Dituria" (1884-85), ku u botuan shumë vjersha të tij, proza e vargje për shkollat e para shqipe që do të hapeshin, disa shqipërime të shkrimtarit. Ai shërbente si anëtar i Komisionit të Botimeve pranë Ministrisë së Arsimit, më pas si kryetar.
 
Më 1886 Naim Frashëri botoi poemën e tij të famshme Bagëti e Bujqësi, atë greqisht Dëshira e vërtetë e shqiptarëve (O alithis pothos ton Alvanon) dhe katër libra për shkollat: "Vjersha për mësonjtoret e para", "E këndimit të çunavet këndonjëtoreja", (në dy vëllime, me poezi, lexime të ndryshme, njohuri të para shkencore humanitare), si dhe një "Histori të përgjithshme". Më 1888 vijoi me "Dituritë" (ribotuar më 1895 me titullin "Gjithësia", - shkenca të natyrës). Më 1890 doli përmbledhja e lirikave Lulet e verës, pastaj "Mësimet" (proza patriotike dhe të moralit) dhe Fjala flutarake (vjersha) më 1894, së fundi më 1898 poema e madhe epike Historia e Skënderbeut dhe poema fetare Qerbelaja etj.