[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 1:
{{per permiresim|07 Korrik 2008}}
{{Bashkoji|Busulla|Busulla}}
 
{{per permiresim|07 Korrik 2008}}{{joref|07 Korrik 2008}}
 
'''Kompasi''' ose '''Busulla''' është paisje që shërben për orientim në hapësirë. E ndërtuar nga magneti dhe gjilpëra e cila përdoret si tregues për orientim në hapësirën e rruzullit tokësor.
'''Kompasi''' (busolla) - ekzistojnë shumë llojesh kompasash (busolla) të prodhuara në vendet e ndryshme. Disa nga to janë të thjeshta të dedikuara për qëllime shkollore, kurse disa tipe janë duke u përsosur dhe zgjeruar me elemente të reja. Kur marrim parasysh lehtësitë që na krijon kompasi s’ka dyshim se është mjet i pa zavendsueshëm për orientimin e hartës dhe në teren.
 
Ekzistojnë shumë llojesh kompasash (busulla) të prodhuara në vendet e ndryshme. Disa nga to janë të thjeshta të dedikuara për qëllime shkollore, kurse disa tipe janë duke u përsosur dhe zgjeruar me elemente të reja. Kur marrim parasysh lehtësitë që na krijon kompasi s’ka dyshim se është mjet i pa zëvendësueshme për orientimin e hartës dhe në teren.

Kompasi, zakonisht është një kuti (7 për 7x77 smcm), kapaku i të cilit kur hapet rrinrin në pozitë 90 shkallë dhe nga ana e mbrendshme është pasqyrë. Në qendër të fytyrës është boshti mbi të cilën është mbështëtëmbështetë gjilpëra e lirë magnetike. Për rreth saj janë shënuar me germa anët e horizontit : E ( East - Lindja) W (West – Perëndimi), N ( North - Veriu) dhe S (south - Jugu). Jo larg pikës N lokalizohet një pikë që tregon mesataren e këndit të deklinacionit. Përreth këtyre shënimeve ekziston shkallzimishkallëzimi seksagezimal ( 360 shkallë) dhe ndarja në promil ( në një mijë pjesë). Materiali i përdorur për punimin e kompasit duhet të ketë cilësi jomagnetike, kurse shenjat kryesoe fuoroshcentefluoreshente.
 
[[Figura:Liquid filled compass.jpg|thumb|right|300px|Kompasi ( BusollaBusulla)]]
 
==Përdorimi i kompasit==
Kompasi është instrument në radhë të parë që shfrytëzohet për caktimin e anëve të horizontit. Supozohet që është zbuluar dhe përdorur njëkohësisht nga marinarët kinez dhe evropian dikur në shekullin 12XII.

{{gjeo-cung}}
 
[[Category: Gjeografi]]
[[category: Hartografi]]