== '''Abuzimi Opioid''' ==
Perveç alkaloidevealkaloidëve natyrale te opiumit, morfinesmorfinës dhe kodeineskodeinës, egzistojneekzistojnë edhe derivate sintetike tetë rendesishemrendësishem si heroina, hydromorfone hydroklorid (Dilaudid), oksykodoneoksidonte hydroklorid (Percocet), dhe oksymorfoneoksimorfone hydroklorid (Numorphan), si edhe opioidet sintetike si perpër shembull : meperidine (Demerol), metadone (Dolophine), pentazocine (Talwin) dhe propoksyfene hydroklorid (Darvon).
Te gjitha ketokëto barna janejanë qetesuesqetësues, dhe janejanë lehtesuesitlehtësuesit memë tetë miremira tetë dhimbjes qeqë njihen deri me sot. Kjo e benbën perdoriminpërdorimin e tyre shumeshumë tetë dobishemdobishëm ne mjekesimjekësi. Por, ato kanekanë potenciale tetë fuqishme perpër zhvillimin e tolerancestolerancës si edhe tetë varesise fiziologjike dhe psikologjike.
Abuzuesit e narkotikeve janejanë me shumeshumë meshkuj nenë raport 3:1 me femrat, dhe ky abuzim eshteështë predominues kryesisht ne moshenmoshën 18-25 vjeç.
Komplikacionet shoqeroreshoqërore dhe mjekesoremjekësore me serioze tetë abuzimit opioid janejanë infeksioni (HIV), suicidi (vetevrasja)vetëvrasja dhe homicidi (vrasja).
== ''Intoksikacioni i rende : Mbidozimimbidozimi (Overdozaoverdoza)'' ==
Shenjat e mbidozimit akut janejanë : ngushtimi i pupilavepuplave, pakesimipakësimi i ritmit te zemreszemrës, pakesimipakësimi i frekuencesfrekuencës respiratore, edeme pulmonare dhe stupor ose kome. Mbidozimi kerkonkërkon trajtim urgjent.
Fillimisht, duhen ruajtur funksionet jetesorejetësore te personit nepermjet perdorimitpërdorimit te glukozesglukozës me rruge intravenoze. Me Më pas duhet perdorurpërdorur njenjë antagonist opioid, perpër tetë bllokuar efektin e drogesdrogës. Antagonisti opioid memë i miremirë eshteështë naloksone hydrokloride (Narcan). Ky i fundit i zhduk shenjat e mbidozimit akut brenda disa minutave, por efekti mund te largohet brenda 30-120 minutave, dhe keshtukështu droga mund te shkaktoje perseripërsëri shenjat e mbidozimit. Per ketePër këtë arsye njerezitnjerëzit qe dalin nga koma nuk lejohen tetë largohen menjehere nga spitali, por monitorohen perpër 48 ore, dhe ne rast nevoje jepet perseripërsëri naloksone hydrokloride.
== ''Zvjerdhja nga opioidet'' ==
Zvjerdhja nga opioidet mund tetë krahasohet me njenjë periudhe gripale njenjë javore nga pikepamjapikëpamja e diskomfortit dhe rrezikut mjekesormjekësor.
Simptomat e hershme te saj, te cilat shfaqen brenda 12-36 oreveorëve pas dozesdozës se fundit janejanë : gogesitjegogësitje, djersitje, piloereksion (lekuralëkura e patespatës), pagjumesipagjumësi, zgjerim i pupilavepuplave, anoreksi, krampe muskulare, tremor.
Simptomat e vonshme, qe nisin 48-72 ore pas dozesdozës se fundit janejanë : krampe abdominale, diarre, te vjella, presion arterial i ngritur, frekuence respiratore e rritur, frekuence e rritur e zemreszemrës, etheetj.
== ''Trajtimi'' ==
StrategjiteStrategjitë e trajtimit janejanë te shumta, por ndahen ne ato qe perdorinpërdorin njenjë zevendesueszëvendësues klinik perpër opioidin e abuzuar, dhe ne ato qeqë synojnesynojnë abstinencen.
== ''ZevendesimiZëvendësimi me metadon dhe zvjerdhja'' ==
Metadoni eshteështë njenjë opioid sintetik i efektshemefektshëm nenë trajtimin e zvjerdhjes nga narkotiket, pasi eshteështë me veprim tetë gjate dhe shkakton memë pak eufori se sa barnat e tjeretjerë opioide. Ai jepet nga goja. Doza pershtatetpërshtatet nenë nivelin minimal te mundshemmundshëm, qe eshteështë ne gjendje te mposhte simptomat dhe pastaj pakesohetpakësohet gradualisht perditepërditë derisa nderpritet.
== ''Klonidina'' ==
Edhe klonidina eshteështë e efektshme nenë lehtesiminlehtësimin e shenjave autonome tetë zvjerdhjes nga opioidet, por nuk eshteështë njenjë substance opioide, pra nuk shkakton eufori dhe nuk jep mundesimundësi te abuzohet me te.
== ''Terapia mbajtese'' mbajtëse==
Mbajtja ambulatore me metadon kerkonkërkon te siguroje pakesiminpakësimin e kerkeseskërkesë perpër substanca opioide nga ana e individit. Metadoni jepet me doza orale deri nenë 120 mg/dite, dhe perdoruesitpërdoruesit e tij monitorohen me kujdes.
Levometadil Acetati (LAAM) eshteështë njenjë alternative e mire ndaj metadonit pasi ka njenjë gjysemgjysme jete me te gjate se metadoni dhe si rrjedhim mund te jepet tre hereherë nenë javejavë, nenë vend qeqë tetë perdoretpërdoret perditepërditë. Gjithashtu ka me pak tendence perpër abuzim se sa metadoni.
== ''Naltreksone'' ==
Naltreksone (ReVia) perdoretpërdoret si trajtim mbajtesmbajtës perpër ndalimin e sjelljes kerkuesekërkuese te drogesdrogës, pasi e benbën perdoriminpërdorimin e saj te pakendshempakëndshme.
== ''Trajtimet psikoshoqerore'' ==
JaneJanë tetë rendesishemrendësishem per trajtimin e ketyrekëtyre individeveindividëve sidomos programet si perpër shembull Narkotiket Anonime. Psikoterapia mund te japejapë permiresimepërmirësime vetemvetëm nenë rastet kur kemi kombinim tetë abuzimit opioid me semundjesëmundje psikiatrike bashkeegzistuesebashkekzistuese, si p.sh. depresioni.
|