Richard Feynman: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 19:
Fajmani është një nga shkencëtaret që ndihmuan në zhvillimin e [[Bombat atomike|bombës atomike]]. Ai që gjithashtu, një nga pjesëtaret e panelit që investiguan [[shpërthimin e anijes Challenger]]. Plus punës së tij në fiziken teorike, Fajmanit është i njohur si një nga pionieret në fushën e [[informatikës kuantike]],<ref>{{cite web|url=http://www.cs.caltech.edu/~westside/quantum-intro.html|title=The Quantum Computer| author= West, Jacob|date=2000-04-28|accessdate=2007-07-08}}</ref> si dhe me futjen e konceptit të [[Nanoteknologjia|nanoteknologjisë]] (krijimin e pajisjeve në shkallë molekulare).<ref>{{cite book|title=The Nanotech Pioneers | author=Edwards, Steven Alan | publisher=WILEY-VCH | location=Germany | year= 2006 | pages= 15-17| isbn=978-3527312900}}</ref> Ai mbajti katedrën e [[Rikard Cejs Tolman]] në [[Fizika teorike|fizikën teorike]] në [[Kaltek]].
 
Fajmani që një nga njerëzit që e beri fiziken popullore si në librat e tij ashtu edhe në leksionet e tij, është për tu theksuar një fjalim që ai dha në [[1959]] në Universitetin e Kaltekut i titulluar ''[[Ka Gjithate Vend në Fund]]''. Shume të njohura janë edhe ''[[Leksionet e Fajmanit në Fizike]]''. Fajmani është i njohur gjithashtu për librat e tij semi-autobiografike ''[[Patjetër qe po tallesh Zoti Fajman !]]'' dhe ''[[Perse shqetësohesh së çfarë mendojnë të tjerët ?]]'', si dhe libra të tjerë si ''[[Tuva ose DeshtimDështim !]]''. Ai që gjithashtu i njohur si një njeri që luan [[çapkënllëqet]], si dhe një [[piktor]] amator krenar. Fajmani që gjithashtu një praktikues i [[daulles bongo|bongo]]. Ricard Fajman cilësohej nga kolegët e tij si një njeri ekscentrik dhe një [[shpirt i lire]]. Atij i pëlqente të ndiqte edhe degë jashtë profesionit te tij, si [[biologjia]], [[Arti|artet]], [[perkusioni]]n, [[Shkrimet e Majave|Hieroglifët e Majave]]. Fajmani që gjithashtu një ekspert në hapjen e [[bravave]].
 
[[Friman Dajson]] njëherë shkruajti së Fajmani që një "gjysmë-gjeni, gjysmë-bufon", me vonë ai e ndryshoi diagnozën e tij në "komplet gjeni, komplet bufon".<ref>{{cite book | title = Nje gjeni jo i zakonshëm : Ricard Fajmani I Ilustruar | autore = Richard Phillips Feynman and Christopher Sykes | url = http://books.google.com/books?id=1HxzLaPYo2IC&pg=PA12&ots=qTwhbQLPyw&dq=feynman+genius+buffoon&sig=TmC2-l_t4YxSpKEWwjp1UQaqdBw | publisher = W. W. Norton & Co | isbn = 039331393X | year = 1996 }}</ref> Gjate jetës së tij dhe pas vdekjes Fajmani që një nga fizikanët më të njohur në botë.
Rreshti 25:
 
==Biografia==
Ricard Filips Fajman u lind në [[11 Maj]], [[1918]],<ref name="Nobelorg">{{cite book|url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1965/feynman-bio.html|title=Nobel Lectures, Physics 1963-1970, Richard P. Feynman: The Nobel Prize in Physics: 1965 Biography|publisher=Elsevier Publishing Company|location=Amsterdam|date=1972}}</ref> në [[Far Rokuej, Kuins]], [[New York|Nju York]].<ref name="turnbull">{{cite web|url=http://turnbull.mcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Feynman.html|title=Richard Phillips Feynman|publisher=University of St. Andrews|author= J.J. O'Connor and E.F. Robertson|date=2002-08| accessdate = 2006-11-09}}</ref> Familja e tij qe [[Cifut|Çifute]] dhe, edhe pse ata nuk e praktikonin [[Judaizmi|JudaisminJudaizmin]], prinderitprindërit e tij venin në një sinagoge çdo të Premte. E perbshketapërbashkëta e Fajmanit me fizikantefizikanetjeretjerë te famshemfamshëm si, [[Eduard Teller]], [[Karl Sagani]] dhe [[Albert Ajnshtajni]]) qe se ai filloi të fliste relativisht vone ; gjategjatë ditelindjesditëlindjes së tij të trete ai akoma nuk kishte thenethëne asnjeasnjë fjalefjalë. Fajmani i ri u influencua shumshumë nga babai i tij, Melvilli, i cili e inkurajoi të bentebënte pyetje qe venin kunderkundër çka të tjerettjerët mendondin se qe rruga e duhur. Nga mamaja e tij, Lucilla, ai perfitoipërfitoi sensin e humorit qe zgjati gjategjatë gjithegjithë jetesjetës së tij. Si një femijefëmije, ai kishte një talent perpër inxhinier, Fajmani merrte kenaqesikënaqësi të pamase kur riparonte radio te prishura. Motra e tij [[Joana Fajman|Joana]] u be gjithashtu një fizikantefizikane profesionale.<ref>{{cite book|title=PatjeterPatjetër qe po tallesh Zoti Fajman !|author=Richard Feynman|coauthors=Ralph Leighton|year=1985}} {{cite book|title=Pse shqetesoheshshqetësohesh se cfareçfare mendojnemendojnë te tjerettjerët|author=Richard Feynman|coauthors=Ralph Leighton|year=1988}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.popsci.com/scitech/article/2002-04/my-mother-scientist | title=Nena ime, shkencetarja| accessdate=2008-03-05|author=Charles Hirshberg | date=2002-04-18 | publisher=Popular Science}} NjeNjë tregim i Joana Fajman nga djali i saj.</ref>
 
===Edukimi===