Kazani, Tataristan: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: hr:Kazan
No edit summary
Rreshti 1:
[[File:Coat of Arms of Kazan (Tatarstan) (2004).png|thumb|]]
 
'''Kazan''' (rus. '''Каза́нь''', tatarisht: '''Qazan''') është kryeqytet i [[Tataristani]]t dhe njëri prej qyteteve më të mëdha ruse. Është qendër e madhe industriale dhe kulturore e tatarëve. Kazani shtrihet pranë lumejve të mëdhej [[Volga|Volgës]] dhe Kazankës në Rusinë qendrore evropiane.
 
== Emri ==
Prejardhja e emrit është e paqartë përkthimi do të thotë ,,"kusi,," dhe kjo supozohet se i është vënë sepse Kazani shtrihet në një fushëgropë në formë kusie.
 
== Historia ==
 
[[Skeda:Kazan.jpg|left|thumb|300px|Katedralja]]
 
[[Skeda:CasanTartarorum_by_Olearius.jpg|thumb|right|300px|Kazani 1630.]]
 
Gjatë [[Lufta e dyte botërore|luftës së dytë botërore]] shumë objekte industriale të Rusisë u çvendosën në Kazan larg nga fushata luftarake e Rajhut të tretë kështuqë Kazani u bë qendër e industrisë së luftës ku prodhoheshin avionë dhe tankse për luftë.
 
Pas shpërbërjes së Bashkimit sovjetik më 1990, Kazani u bë qendër e kulturës tatare dhe u forcuan ndjenjat separatiste.
 
Nga viti 2000 Kazani zhvillohet me një shpejtësi të madhe në vitin 2005 u hap edhe hekurudha nëntokësore apo metroja me pesë stacione. Kazani e festoi 1000 vjetorin më [[2005]] atëherë u hap xhamia [[Qolsharif]], më e madhja në Rusi.
 
== Kultura ==
Line 24 ⟶ 23:
 
== Numri i banorëve ndër vite ==
*2002.1550 : 1.153 50.000
 
*1550.1708 : 5040.000
*1708.1830 : 4043.000900
*1830.1839 : 4351.900600
*1839.1859 : 5160.600
*1859.1862 : 6063.600100
*1862.1883 : 63140.100000
*1883.1897 : 140130.000
*1897.1917 : 130206.000600
*1917.1926 : 206179.600000
*1926.1939 : 179398.000
*1939.1959 : 398667.000
*1959.1979 : 667989.000
*1979.1989 : 9891.094.000400
*1989.1997 : 1.094076.400000
*1997.2000 : 1.076089.000500
*2000.2002 : 1.089153.500000
*2002.: 1.153.000
 
== Njerëz të famshëm ==
Line 47 ⟶ 45:
*[[Ana Gurari]], pianiste
*[[Vladimir Aleksandrovič Kotelnjikov]], matematikan
*[[Karl Ludwig von Littrow]], astronom
*[[Aleksandr Romanovič Lurija]], psikolog
*[[Georgij Konstantinovič Mosolov]], pilot
*[[Fjodor Fjodorovič Radecki]], gjeneral
*[[Fjodor Ivanovič Šaljapin]], këngtarkëngëtar operash
*[[Jevgenij Ljvovič Švarc]], dramaturg
 
== Lidhje të jashtme ==
Line 64 ⟶ 62:
{{commons|Kazan}}
 
[[Kategoria:Qytete në Rusi]]
 
[[af:Kazan]]