[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
'''Një perime''' është një perime e ngrënshme ose pjesë e një [[perime]]. Megjithatë, fjala nuk është shkencore, dhe kuptimin e tij është e bazuar kryesisht në traditë kuzhine dhe kulturore. Prandaj aplikimi i fjalës është disi arbitrar dhe subjektiv. Për shembull, disa njerëz e konsiderojnë [[kërpudha]] të perimeve, ndërsa të tjerët i konsiderojnë ata si një kategori të veçantë të ushqimit. Disa perime mund të konsumohen të papërpunuara, dhe disa mund (ose duhet) të jetë i gatuar në disa mënyra.
 
 
== '''Fruta apo perime?''' ==
 
 
Në çdo ditë (jo-teknike gjuhën), fjalët fruta "dhe" perimeve "janë reciprokisht ekskluzive: produktet bimore që quhen fruta janë të vështirë se ndonjëherë klasifikohen si perimet, dhe anasjelltas. Megjithatë, për shkencëtarët fjala "fryt" gjithashtu ka një kuptim të saktë botanik, i cili është dukshëm më e ndryshme nga kuptimin e tij të zakonshme. Ndërsa pjeshkë, kumbulla, dhe oranges janë "frytet" në dy shqisave, shumë sende të quajtur zakonisht "perime", - të tilla si eggplants, bell peppers, dhe domate - janë teknikisht fruta, siç janë edhe më drithëra, si dhe disa erëza si [[piper]] dhe djegës. Nga ana tjetër, shumë sende të quajtur zakonisht "fruta" - duke përfshirë fiq, pineapples, dhe [[luleshtrydhe]] - nuk janë fruta në kuptimin e ngushtë [[botanik]].
Line 11 ⟶ 13:
 
 
 
== '''Etimologjia''' ==
 
 
"Perime" vjen nga vegetabilis Latine (animuar) dhe nga vegetare (gjallëroj), i cili rrjedh nga vegetus (aktiv), në lidhje me procesin e një fabrike në rritje. Kjo nga ana tjetër rrjedh nga proto-indo-evropian * bazë weg-ose * wog-, i cili është edhe burimi i pas anglisht, ka kuptimin e "të bëhet (ose qëndrimit) alert".
Line 17 ⟶ 21:
Fjala "perime" është regjistruar të parë në anglisht në shekullin e 14, , por aplikohet në ndonjë fabrikë. Fjala është përdorur ende në shkencë me atë (p.sh. të thotë, çështje perime, mbretëria bimore). Kuptimi i "perimeve" si "centrali rritur për ushqim" nuk është krijuar deri shekullin e 18-të.
 
 
== ''' Te Ushqyerit''' ==
 
 
Perimet janë ngrënë në mënyra të ndryshme, si pjesë e ushqime kryesore dhe si snacks. Përmbajtja ushqyese të perimeve ndryshon në mënyrë të konsiderueshme, edhe pse në përgjithësi ato përmbajnë proteina pak ose yndyrë, dhe proporcione të ndryshme vitamina, provitamins, minerale diete, fibër dhe karbohidratet. Perimet përmbajnë një shumëllojshmëri e madhe e phytochemicals të tjera, disa prej të cilave kanë qenë deklaruar të kenë prona antioxidant, antibacterial, antifungal, antivirale dhe anticarcinogenic.