Henri Poincare: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: gan:般加黑
v roboti ndryshoj: fa:آنری پوانکاره; cosmetic changes
Rreshti 1:
[[FiguraSkeda:Henri Poincare.jpg|250px|right|'''Henri Poincaré''']]'''Jules Henri Poincaré''' ''([[lexo:]] Zhyl Anri Puankare)'', ''([[29 prill]], [[1854]] – [[17 korrik]], [[1912]]) ishte [[matematikan]] , teoricirn i fizikës dhe në përgjithësi filozof i shkencës. Poincaré shpesh përshkruhet si ,,universalisti i fundit,, i cili shkëlqeu në të gjitha fushat e matematikës të cilat ekzistonin në kohën e tij.
 
Si matematikan dhe fizikan ai dha kontribute fundamentale dhe origjinale në mmatematikë dhe në mekanikën qiellore. Është i njohur për formulimin e [[hipotezës Poincaré]], njëri ndër problemet më të famshëm në matematikë. Në kërkimet e tij për [[problemi i tre trupave]], Poincaré ishte i pari i cili e zbuloi sistemin kaotik deterministik i cili solli deri te themelimi i një dege tëre në matematikë të ashtuquajtur [[Teoria e kaosit]]. Ai konsiderohet edhe njëri ndër themeluesit e [[topologjisë]].
 
Poincaré e formuloi [[parimin e relativitetit]] dhe [[Transformimet Lorentz]] në formë simetrike. Poincaré e zbuloi transformimin relativist të shpejtësisë dhe me këtë ishte në gjendje ti formulojë të gjitha [[Ekuacionet e Maxwell'it]], hap tjetër i rëndësishëm ishte formulimi i teorisë speciale të relativitetit.
Rreshti 18:
U pranua antar në Akademinë e skencave të Francës më [[1887]]. Në vitin 1901, e fitoi për herë të parë medaljen e Sylvester të cilin e ndant [[Royal Society]]. Ishte kryetar i shoqatës së matematikanëve francez më 1886 dhe dhe kryetar i shoqatës së fizikanëve francez në vitin 1902.
 
== Vepra të tij ==
 
Nga filozofia e shkencës:
* 1902. Shkenca dhe hipoteza
* 1905. Vlera e shkencës
* 1908. Shkenca dhe metoda (Science et Methode)
 
Nga topologjia algjebrike:
Rreshti 29:
 
Nga mekanika qiellore:
* 1892–991892–99. ''Një metodë e re në mekanikën qiellore'' 3 vëllime.
* 1905–101905–10. ''Leksione nga mekanika qiellore''.
 
Nga filozofia e matematikës:
** ''Nga Kanti te Hilberti: Libra mbi bazat e matematikës'', 2 vëllime. i cili i përmba këto punime:
** 1894, "Mbi natyrën e rezonimit matematikor,"
** 1898, "Bazat e gjeometrisë,"
** 1900, "Intuita dhe Logjika në matematikë,"
** 1905, "Matematika dhe Logjika,
** 1910, "Mbi numrat transfinit,"
 
== Lidhje të jashtme ==
** ''[http://www.carlmanchester.net/poincare The Sciences and the Humanities.]''
** ''[http://www.brocku.ca/MeadProject/Poincare/Poincare_1905_toc.html Science and Hypothesis.]''
 
[[Kategoria:Matematikanë francezë]]
Rreshti 62:
[[es:Henri Poincaré]]
[[et:Henri Poincaré]]
[[fa:آنری پوانکرهپوانکاره]]
[[fi:Henri Poincaré]]
[[fr:Henri Poincaré]]