Shqipëria në vitet 1912-1939: Dallime mes rishikimesh

Shteti shqiptar u krijua në [[28 Nëntor]] [[1912]], pas vendimit të Kongresit të Vlorës për të shpallur pavaresinëpavarësinë e vendit nga [[Perandoria Osmane]]. Kjo periudhe është periudha parakomuniste, ku [[Shqipëria]] po mundohej të zhvillohej si shtet.

[[Kongresi i Vlorës]] vuri në krye të vendit Ismail Qemalin i cili me shpejtesishpejtësi krijoi qeverinë e re. Detyrat që shtroheshin para qeverisë ishin shumë imediate : vendi rrezikohej të copetohejcopëtohej, varferiavarfëria ishte e skajshme dhe për më tepër disa pronare të mëdhenj po i beninbënin rezistencë qeverisë së re. Prova më e veshtirevështire për qeverinë ishte [[Konferenca e Ambasadoreve]] e mbajtur në [[LonderLondër]]. Aty [[FuqiteFuqitë etë MedhaMëdha]] vendosen fatin e Shqipërisë. 2/3 e territorit të vendit dhe 1/2 e popullsisë mbeten jashtë kufijve të shtetit shqiptar. Në Shqipërinë e cunguar u vendos një komision administrimi që caktoi si mbret të ShqipëriseShqipërisë Princin Vilhelm Vidin. Princi i ri nuk dinte asgjeasgjë për Shqipërinë prandaj u mbeshtetmbështet më shumë tek [[Esat Pashe Toptani]]. Ky i fundit e tradhtoi dhe udhehoqiudhëhoqi [[Kryengritjen e ShqipëriseShqipërisë së Mesme]]. Në vitin [[1914]] filloi [[Lufta I BoteroreBotërore]] dhe Princ Vidi u largua nga vendi. Shqipëria u fut në luftratluftërat që zhvilloheshin mes Fuqive të MedhaMëdha.

== Lufta I BoteroreBotërore ==

[[Shqipëria]] u kthye shpejt në një shesh lufte. Serbet, Malazezet dhe Bullgaret pushtuan veriun. Italianët pushtuan pjesenpjesën qendrore. Në jug Greket, Francezet dhe Italianët kishin ndare zonat e tyre. Serbia dhe Mali i Zi kapitulluan dhe në vitin [[1916]] ishte Austro-Hungaria ajo që kishte shumicenshumicën e territoreve shqiptare. MegjitheseMegjithëse e pushtuar nga të gjitha anët Shqipëria u beri balle pushtuesve dhe nuk mbeshtetimbështeti asnjërin bllok pavaresishtpavarësisht leshimevelëshimeve që kishin bere. Në vitin [[1918]] [[Lufta I BoteroreBotërore]] përfundoi. Në [[KonferencenKonferencën e Paqes]] Shqipëria u shpall vend humbeshumbës dhe bashkepunëtorbashkëpunëtor me Bllokun Qendror. MegjitheseMegjithëse lufta kishte përfunduar Shqipëria ende nuk ishte cliruarçliruar plotesishtplotësisht. Nën presionin e KonferencesKonferencës së Paqes trupat greke dhe ato serbe u terhoqentërhoqën nga territoret shqiptare. Por italianët nuk u terhoqëntërhoqën nga [[Vlora]]. Në baze të MarreveshjesMarrëveshjes së fshehte të LondresLondrës Italia do të merrte jugun e ShqipëriseShqipërisë dhe [[protektorat]] mbi shtetin shqiptar. Por në Kongresin e Lushnjës delegatet shqiptare vendosen ti përzinin italianet nga [[Vlora]]. Sulmi u be në Janar të vitit [[1920]] dhe [[Vlora]] u cliruaçlirua.

Periudha [[1920]]-[[1924]] ishte periudhe paqëndrueshmeriepaqëndrueshmërie për Shqipërinë. Në vitin [[1920]] u krijua [[Partia Popullore]], e para parti shqiptare në histori. Kjo parti përfaqësonte rrymenrrymën antikonservatore, liberale, përparimtare. Në ketekëtë parti shquheshin disa figura : [[Fan Noli]], [[Ahmet Zogu]], [[Luigj Gurakuqi]], [[Bajram Curri]] etj. Por [[Ahmet Zogu]] mendoi se [[Shqipëria]] nuk ishte ende e gatshme për reforma të tilla, dhe se çështja kombetarekombëtare donte një Shqipëri të fortë dhe jo një Shqipëri të dobetdobët dhe të pastabilizuar. Prandaj ai mendoi ta linte ceshtjençështjen kombetarekombëtare për më vonë kur rrethanat të ishin të përshtatshme. Por anetaretanëtaret e tjeretjerë të partisepartisë nuk pajtoheshin me ketekëtë mendim prandaj [[Ahmet Zogu]] u largua tëktek partia kundershtarekundërshtarë [[Partia Përparimtare]] që përfaqësonte familjet e pasura të vendit. Nga [[1920]] deri [[1924]] u nderruanndërruan shumë qeveri e kryeministra ku [[Ahmet Zogu]] shijoi me shumë pushtet. Në [[Qershor 1924]] [[Fan Noli]] me mbeshtetesitmbështeteshit e tij udhehoqiudhëhoqi [[Revolucionin Demokratik të Qershorit]]. Noli premtoi se do të bentebënte [[Reformën agrare]] por nuk ia arriti. Vendi u destabilizua. [[FuqiteFuqitë etë MedhaMëdha]] nuk e njohennjohën qeverinë e re. VetemVetëm [[Bashkimi Sovjetik]] e njohinjihi dhe për një javë mes dy vendeve pati marredheniemarrëdhënie diplomatike. [[Ahmet Zogu]] ndodhej në [[Jugosllavi]] dhe që aty pergatitipërgatiti planin e rikthimit në pushtet. Nga fundi i vitit [[1924]] [[Ahmet Zogu]] udhehoqiudhëhoqi kunderrevolucionin dhe u rikthye në pushtet. Eshte Është e vertetevërtete se Zogu u ndihmua nga jugosllavet por ndihma e tyre ishte shumë e vogelvogël dhe papërfillshme.