Teoria speciale e relativitetit: Dallime mes rishikimesh

 

'''Relativiteti special''' (i njohur ndryshe si teoria speciale e relativiteti) është një teori fizike e matjes në pikat inerciale të referimit e propozuar në vitin 1905 nga Albert Ajnshtajn (pas kontribuimeve të shumta dhe të pavarura të Hendrik Lorentz, Henri Poincare dhe të tjerë) në dorëshkrimin "Elektrodinamika e trupave në lëvizje".<ref name=electro>[[Albert Einstein]] (1905) "[http://www.pro-physik.de/Phy/pdfs/ger_890_921.pdf Zur Elektrodynamik bewegter Körper]", ''Annalen der Physik'' 17: 891; English translation [http://www.fourmilab.ch/etexts/einstein/specrel/www/ On the Electrodynamics of Moving Bodies] by [[George Barker Jeffery]] and Wilfrid Perrett (1923); Another English translation [[s:On the Electrodynamics of Moving Bodies (1920 edition)|On the Electrodynamics of Moving Bodies]] by [[Megh Nad Saha]] (1920).</ref> Ajo përgjithëson parimin e relativitetit të Galileos- që e tërë lëvizja ose mocioni uniformë është relativ dhe se nuk ka asnjë gjendje absolute të prehjes (asnjë pikë referimi e privilegjuar)-nga mekanika deri te gjithë ligjet e fizikës, duke përfshirë si ligjet e mekanikë dhe ato të elektrodinamikës, sido që janë ato.<ref name=Rindler0>{{cite book |title=Essential Relativity |author= Wolfgang Rindler |page= §1,11 p. 7 |url=http://books.google.com/books?id=0J_dwCmQThgC&pg=PT148 |isbn=354007970X |publisher=Birkhäuser |year=1977 }}</ref> Relativiteti special përfshin parmin se shpejtësia e dritës është e njëjtë për të gjithë vëzhguesit inercialë pavarësisht nga gjendja e lëvizjes së burimit.<ref>{{cite book|title=Spacetime Physics: Introduction to Special Relativity|year=1992|publisher=W. H. Freeman|isbn=0-7167-2327-1|author=Edwin F. Taylor and John Archibald Wheeler}}</ref>