Nostra Ætate: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti shtoj: ru:Nostra Ætate
No edit summary
Rreshti 1:
'''Nostra aetate''' (nga [[Latinishtja|lat.]] ''koha jonë'') është një shpallje e nje prej dokumenteve të [[Këshilli i dytë Vatikanor|Këshillit të dytë Vatikanor]] të [[Kisha katolike romake|kishës katolike romake]]. Kjo deklaratë (qartësim) u miratua nga 2.221 peshkopë (dhe 88 kundër) dhe u botua me [[28 tetor]] [[1965]]. Në këtë deklaratë trajtohet mirkuptimimirëkuptimi ndërfetar mes [[Kisha katolike romake|katolicizmi]]t, [[hebraizmi]]t, [[islami]]t dhe besimeve të tjera fetare.
 
Deklarata është një dokument pak a shumë i shkurtër, i cili përbëhet nga pesë pika :
# hyrja ;
# pranimi i ndjenjës fetare në jetën e çdo njeriu ;
# vlerësimi i përmbajtur për [[MuslimaniMyslimani|muslimanëtmyslimanët]] ;
# pika që lidh [[krishterimi]]n me [[hebraizmi]]n ;
# parimi i vëllazërisë dhe dashurisë botërore (universale).
==Hyrja==
Ne hyrjen e deklarates, kisha katolike shtron problemin e marrdhenies se saj me fetë e tjera jo kristiane. Pohon qe e gjithe raca njerezore rrjedh nga [[Perëndia]], qëllimi i shpetimit te Tij perfshin gjithe njerezimin; te gjitha fete kane te perbashket kerkimin e pergjigjeve rreth pyetjeve te njeriut.
==Fetë e ndryshme==
Këtu flitet para se gjithash për [[hinduizmi]]n dhe [[budizmi]]n, qe pershkruhen si rrugë "''për te kapercyer shqetesimet e zemres njezore''". Me sakte, vleresohet ne budizem kërkimi i ndriçimit të fundëm duke u liruar nga realiteti toksor, dhe ne hinduizem kerkimi i Absolutes nepermjet jetes [[Agjërimi|agjëruese]], [[Përsiatja|përsiatjes]], dhe strehimit te Perëndia me dashuri dhe besim.
 
== Hyrja ==
Saktesohet qe "''Kisha katolike nuk hedh poshte asgje qe është e vertete dhe e shenjte ne keto fe''", por perforcon dallimesite e shumta me te cilat ajo beson dhe propozon; shpreh pra respektin e plote për keto fe.
Ne hyrjen e deklaratesdeklaratës, kisha katolike shtron problemin e marrdheniesmarrëdhënies se saj me fetë e tjera jo kristiane. Pohon qe e gjithegjithë raca njerezorenjerëzore rrjedh nga [[Perëndia]], qëllimi i shpetimitshpëtimit te Tij perfshinpërfshin gjithë gjithenjerëzimin njerezimin; te gjitha fete kanekanë te perbashketpërbashkët kerkiminkërkimin e pergjigjevepërgjigjeve rreth pyetjeve te njeriut.
==Feja muslimane==
Ne kete pjese te deklarates behen te njohura pikat kontaktueseme s te krishtereve dhe muslimaneve. Ata adhurojne Perendine e vetme te [[Abrahami]]t; megjithese nuk e pranojne [[Jezusi]]n si Zot, por e nderojne si [[Profeti|profet]], duke nderuar edhe nenen e tij [[Shën Maria|Marien]]. Përveç te tjerash "''çmojne jeten morale, dhe adhurojne Perendine mbi te gjitha me lutje, lëmoshë dhe agjërim.''"
 
== Fetë e ndryshme ==
Ftohet pra, për te kapercyer mosmarrveshjet dhe armiqesite e se kaluares, dhe për te kerkuar nje mirkuptim te dyanshem dhe nje perparim te perbashket te drejtesise shoqerore, vlerave morale, paqes dhe lirise.
Këtu flitet para se gjithash për [[hinduizmi]]n dhe [[budizmi]]n, qe pershkruhenpërshkruhen si rrugë "''për te kapercyer shqetesimetshqetësimet e zemreszemrës njezorenjerëzore''". Me sakte, vleresohet ne budizembudizëm kërkimi i ndriçimit të fundëm duke u liruar nga realiteti toksortokësor, dhe ne hinduizem kerkimikërkimi i Absolutes nepermjetnëpërmjet jetesjetës [[Agjërimi|agjëruese]], [[Përsiatja|përsiatjes]], dhe strehimit te Perëndia me dashuri dhe besim.
==Feja hebraike==
Kjo është pjesa me e rendesishme e dokumentit, qofte sepse marrdhenia mes te krishtereve dhe hebrenjve është shume me e ngushte se me fete e tjera, qofte për flajen tej te padive tradicionale te bera nga te krishteret. Ne te vertete nuk pranohet koncepti i "fajit te perbashket" te hebrenjve, për ato te sotmit për vdekjen e [[Jezusi]]t. Merret poashtu qendrim kunder idese te nje mallkimi kunder popullit te Zgjedhur, duke permendur [[Shën Pali]]n qe kishte saktesuar se populli hebre është ende i dashur për Perendine,"''dhuntite e te cilit dhe thirrja e te cilit janë te pakthyeshme''".
 
SaktesohetSaktësohet qe "''Kisha katolike nuk hedh poshteposhtë asgjeasgjë qe është e vertetevërtete dhe e shenjte ne ketokëto fe''", por perforconpërforcon dallimesite e shumta me te cilat ajo beson dhe propozon ; shpreh pra respektin e plote për ketokëto fe.
Shprehet me ne fund keqardhja e "''urrejtjeve, perndjekjeve e te gjitha shfaqjeve kundersemitiste te drejtuara kunder hebrenjve ne çdo kohe e nga kushdo''", dhe perkrahet nje dialog vellazeror dhe njohje e dyanshme dhe vleresim, edhe nepermjet studimeve teologjike te perbashketa.
 
== Feja hebraikemyslimane ==
Ne ketekëtë pjesepjesë te deklaratesdeklaratës behenbëhen te njohura pikat kontaktueseme s te krishterevekrishterëve dhe muslimanevemyslimaneve. Ata adhurojneadhurojnë PerendinePerëndinë e vetme te [[Abrahami]]t ; megjithesemegjithëse nuk e pranojnepranojnë [[Jezusi]]n si Zot, por e nderojnenderojnë si [[Profeti|profet]], duke nderuar edhe nenennenën e tij [[Shën Maria|Marien]]. Përveç te tjerash "''çmojneçmojnë jetenjetën morale, dhe adhurojneadhurojnë PerendinePerëndinë mbi te gjitha me lutje, lëmoshë dhe agjërim.''"
 
Ftohet pra, për te kapërcyer mosmarrëveshjet dhe armiqësitë e se kaluarës, dhe për të kërkuar një mirëkuptim të dyanshëm dhe një përparim të përbashkët të drejtësisë shoqërore, vlerave morale, paqes dhe lirisë.
 
== Feja muslimanehebraike ==
Kjo është pjesa me e rendesishmerëndësishme e dokumentit, qofte sepse marrdheniamarrëdhënia mes te krishterevekrishterëve dhe hebrenjve është shumeshumë me e ngushtengushtë se me fete e tjera, qofte për flajenfaljen tej te padive tradicionale te berabëra nga te krishteretkrishterët. Ne te vertetetë vërtete nuk pranohet koncepti i "fajit te perbashketpërbashkët" te hebrenjve, për ato te sotmit për vdekjen e [[Jezusi]]t. Merret poashtu qendrimqëndrim kunderkundër ideseidesë te njenjë mallkimi kunderkundër popullit te Zgjedhur, duke permendurpërmendur [[Shën Pali]]n qe kishte saktesuarsaktësuar se populli hebre është ende i dashur për PerendinePerëndinë,"''dhuntitedhuntitë e te cilit dhe thirrja e te cilit janë te pakthyeshme''".
 
Shprehet me ne fund keqardhja e "''urrejtjeve, perndjekjevepërndjekjeve e te gjitha shfaqjeve kundersemitistekundërsemitiste te drejtuara kunderkundër hebrenjve ne çdo kohekohë e nga kushdo''", dhe perkrahetpërkrahet njenjë dialog vellazerorvëllazëror dhe njohje e dyanshme dhe vleresimvlerësim, edhe nepermjetnëpërmjet studimeve teologjike te perbashketapërbashkëta.
== Vëllazëria botërore ==
Deklarata perfundon duke kerkuarkërkuar qe te gjithegjithë njerzitnjerëzit te pranohen si vellezervëllezër, duke denuardënuar "''çdo lloj dallimesie mes njerzvenjerëzve ose perndjekjepërndjekje te ushtruar për shtysa te racesracës dhe ngjyresngjyrës, te kushteve shoqeroreshoqërore ose te fesë''".
 
== Shiko edhe ==
* [[ Këshilli i dytë Vatikanor]]
==Lidhje të jashtme==
 
== Lidhje të jashtme ==
* [http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decl_19651028_nostra-aetate_it.html Teksti i plotë i ''Nostra Aetate'' (it.)] (nga faqja e Vatikanit)
*
* [http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decl_19651028_nostra-aetate_en.html Teksti i plotë i ''Nostra Aetate'' (ang.)]
* [http://www.ewtn.com/library/COUNCILS/v2noslat. Teksti i plotë i ''Nostra Aetate'' (lat.)]
 
 
[[CategoryKategori:Dokumente të kishës katolike]]
[[CategoryKategori:Dokumente historike]]
 
[[cs:Nostra aetate]]