Mihail Gorbaçovi: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v roboti ndryshoj: la:Michael Gorbačëv
v roboti shtoj: pnb:مائیکہیل گوربیچیو; cosmetic changes
Rreshti 1:
[[Skeda:Reagan and Gorbachev hold discussions.jpg|thumb|300px|Gorbachev dhe Reagen]]
'''Mikhail Sergeyevich Gorbachyov''' ({{Audio|ru-Mikhail Sergeyevich Gorbachev.ogg|Михаи́л Серге́евич Горбачёв}}, [{{IPA|mʲɪxʌˈil sʲɪrˈgʲejɪvʲɪʨ gərbʌˈʨof}}], shpesh shkruajtur si '''Mikhail Gorbachev''') lindi më [[2 mars]] [[1931]] në [[Privolnoe]], [[Stavropol]], [[Rusi]]. Ai lindi në një familje që merrej me [[agrikulturë]]. U pranua [[1950]] në Universitetin Shtetëror të Moskës dhe [[1955]] u diplomua në Fakultetin e Ligjeve. Vijoi studimet për një diplomim të dytë për Ekonomi Agrare në Universitetin e Stavropolit, afër familjes së tij dhe rreth vitit 1967 hyn në [[Partia Kumuniste (Rusi)|Partinë Komuniste]]. Në këtë kohë njeh gruan e tij të ardhshme, [[Raisa Titarenko]], me të cilën jeton deri në vdekjen e saj nga [[leucemia]], në [[shtator]] [[1999]]. Në [[1970]], nisi karrierën politike me një emërim si Sekretar i Parë i Komitetit të Partisë në Stavropol. Në [[1979]] transferohet në [[Moskë]] dhe futet në Byronë Politike të [[PK]]. "Garant i tij ishte [[Jurij Andropov]], ish-shef i [[KGB]] dhe me origjinë nga i njëjti qytet, Stavropol. (Para vdekjes së tij, në [[1984]], Andropov e promovon për në krye të Partisë). Gjatë kësaj kohe, Gorbaçov bën udhëtime të shumta jashtë vendit, gjatë të cilave mendohet se u reformua edhe mendimi i tij politik. Me vdekjen e [[Kostandin Cernenko]], në [[11 mars]] [[1985]], Gorbaçov zgjidhet Sekretar i Përgjithshëm i Komitetit të Partisë, detyra më e lartë në hierarkinë e vendit komunist. Që në [[1986]] (Kongresi 27 i PK të BS) ai hedh projektet e tij, që çuan në përfundimin e [[Lufta e Ftohtë|Luftës së Ftohtë]], si Gllasnost (Transparenca), Perestrojka (Ristrukturimi), Uskorenie (Ndezja e Zhvillimit Ekonomik). Politika e Gorbaçov ndaloi avancimin e garës për armatim, mes [[SHBA]] dhe [[Bashkimi Sovjetik|BS]], që po shkonte drejt rrezikut të pashmangshëm të një lufte nukleare. Në [[11 tetor]] [[1986]], u duk qartë që në BS po frynte një erë ndryshe. Gorbaçov takon [[Lista e Presidentëve të ShBA|presidentin amerikan]], [[Ronald Reagan|Reagan]], në [[Rejkjavik]], [[Islandë]]. Në [[1987]], firmoset Traktati për eliminimin e armëve nukleare dhe një vit më vonë, Gorbaçov hedh poshtë publikisht "doktrinën Brezhnjev" duke shpallur lejimin e vendeve të bllokut të Lindjes, për t'u kthyer në demokraci. Eliminimi i sistemit të "shteteve komuniste satelite" të BS, e çliroi këtë të fundit, edhe nga shpenzimet e papërballueshme ushtarake. Bashkë me ministrin e tij të Jashtëm, [[Eduard Shevarnaxe]], Gorbaçov ndërmori paralelisht edhe tërheqjen e trupave ruse nga [[Afganistani]]. Në [[1988]], Gorbaçov merr edhe detyrën e Kreut të Shtetit. Në [[mars]] [[1990]], Kongresi i Përfaqësuesve të Popullit (pas zgjedhjeve të para demokratike) e zgjedh Gorbaçovin President. Po këtë vit, ai merr çmimin "[[Çmimi Nobel|Nobel]] për Paqen". Në dhjetor të vitit të ardhshëm, i nderuar dhe i respektuar nga të gjithë, Gorbaçov jep dorëheqjen.
 
 
 
[[Kategoria:Politikanë rusë]]
Line 71 ⟶ 69:
[[oc:Mikhaïl Gorbachov]]
[[pl:Michaił Gorbaczow]]
[[pnb:مائیکہیل گوربیچیو]]
[[pt:Mikhail Gorbachev]]
[[qu:Mikhail Gorbachov]]