Gustav Flober: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
v roboti shtoj: zh-min-nan:Gustave Flaubert |
No edit summary |
||
Rreshti 1:
VETEM SI TE TILLE NE VLEJME DICKA SHPIRTI I NJERIUT MATET NGA PERMASA E DESHIRAVE TE VETA
▲Gystav Flober, bir i njërit prej kirurgëve më të shquar të shekullit, që në vogëli pa nga afër realitetin e hidhur dhe vuajtjet e njeriut dhe u mbrujt me një fryme skeptike dhe analitike, e cila ishte si kundërpeshe ndaj temperamentit të tij disi anarkik dhe ëndrrave për aventura. Veç kësaj prej të atit ai trashëgoi syrin klinik ndaj jetës, aq sa arriti me anën e penës të bënte autopsinë e shpirtit të njeriut. Prindërit donin që ai të vazhdonte për drejtësi, pasi mbaroi liceun "Kornej" në qytetin e lindjes aty rreth viteve [[1840]] kur po afronte revolucioni një sere rrethanash që e çuan në pjekurinë e dhuntive të tij letrare dhe në përcaktimin e veprimtarisë së tij artistike.
Në shkollë të mesme Floberi u lidh ngushtë me Alfred De Puatvenin, i cili me aftësi intelektuale dhe estetike që kishte ushtroi një ndikim pozitiv mbi të. Familja e dërgoi në shkollë për tu bërë jurist, por s'kaloi shumë kohë dhe Floberin e kap një krize nervash me karakter epileptik, sidoqoftë është fakti që ai i ndërpreu studimet dhe fitoi nga prindërit të drejtën të vendosej përfundimisht në vilën e tyre të bukur te Kruasese afër Ruanit, ku sot ka mbetur një pavijon i vetëm që është muzeu i vogël i Floberit, në fillim ai aty do të jetonte me të ëmën dhe mbesën, pastaj i vetëm deri sa të vdiste.
Disa faktorë që e çuan në shpërthimin e forcës së tij krijuese janë disa lidhje dashurore dhe miqësore. Ndjenjat gjithë pasion që ushqente ai ndaj zonjës Eliza Shlesinzher e orientuan drejt formës më origjinale dhe më të thellë te romantizmit evropian, pasqyrimin e jetës duke u nisur nga vetvetja dhe te shkruante "Kujtimet e një te marri"
Një nga miqtë e tij më të ngushtë të Floberit që luajti një rol thelbësor në krijimtarinë e tij, ishte dhe poeti Luigj Buile kur vdiq ky më korrik
▲Disa faktorë që e çuan në shpërthimin e forcës së tij krijuese janë disa lidhje dashurore dhe miqësore. Ndjenjat gjithë pasion që ushqente ai ndaj zonjës Eliza Shlesinzher e orientuan drejt formës më origjinale dhe më të thellë te romantizmit evropian, pasqyrimin e jetës duke u nisur nga vetvetja dhe te shkruante "Kujtimet e një te marri" [[1838]] dhe "Nëntori" [[1842]] të cilat u shtohen kryeveprave autobiografike që nga "Rrëfimet" e Rusoit deri ato të [[Alfred de Musset|Alfred De Mysese]].
▲Një nga miqtë e tij më të ngushtë të Floberit që luajti një rol thelbësor në krijimtarinë e tij, ishte dhe poeti Luigj Buile kur vdiq ky më korrik [[1869]] autori i "Zonjës Bovari" do të shkruante : "Kjo është për mua një humbje e pazëvendësueshme pardje varrosa ndërgjegjen time letrare, trurin busullën time "Buileja ishte tamam ndërgjegjja e Floberit poeti nuk do ta kishte shkruar kurrë "Zonjën Bovari" as "Salambone" as "Një zemër e thjeshte" as "Shën Zhylienin" as "Herodiasin" ashtu siç shkrimtari nuk do të kishte shkruar dot vargje "Melanis" apo "Fosilet".
Rrugëtimet me frytdhënëse të Floberit ishin ato në Britani pastaj në Egjipt, Greqi, dhe Azinë e Vogël, ai pasqyroi gjithçka që përjetoi prej tyre në letrat dhe shënimet e udhëtimit.
Në pamje të parë kryeveprat e Floberit duken të ndryshme nga njëra-tjetra, romanët e tij i kushtohen epokave të ngjashme më atë të veten.
"Tundimi i Shën Antonit" flet për përfundimin e botës antike dhe për gjallërimin e zjarrte fetar që do të çonte në krijimin e kishës së krishtere.
"Salamboja" tregon një episod të rënies së [[Kartagjena]]s. "Herodiasi" kjo mbahet se vepra e gjithë jetës së tij, ngaqë vazhdimisht ai atë e ka nisur dhe përfunduar duke nxjerre tre versione nga periudha relativisht të lagerta (1849, 1856 dhe 1874).
Ndëshkimi i këtij shkrimtari të madh është ripërtëritur pa pushim, për të flasin botimet dhe përkthimet e shumta për të flasin studimet dhe monografitë e panumërta që mbajnë emra të shquar si : Turgenievi, Zhorzh Muri, Henri Xhejmsi, Teodor Fontani, Tomas Mani, Jakoseni, Marsel Prusti, Zhan Pol Sarti, Natali Sarroti, etj, dhe që vazhdojnë pareshtur të pasojnë njëra-tjetrën si shkendia të nxjerra nga stralli i artit Floberian.
Edhe në kohën tonë kur kanë kaluar pothuajse 120 vjet nga vdekja e Gustav Floberit kur të mirat e laserit atomik, telekomunikacioni sduken me çudira, kur kompjiuterat nder veprimet fantastike që kryejnë janë futur në punë dhe për të zbërthyer shkarravinat e arta të shkrimtarit, veprat e tije mbeten gjithë jetë, sepse kanë në qendër njeriun i cili sipas tij me sakte përkufizohet me fjalën aspirate për nga vete natyra e pashmangshme që ka.
| |||