Gjendja agregate: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 3:
== Shkrirja dhe ngrirja ==
Dukuria e transformimit të lëndës prej gjendjes së ngurtë në gjendje të lëngët quhet shkrirje. Për këtë transformim shpenzohet [[Energjia|energji]] e [[sasia e nxehtësisë|nxehtësisë]]. Ngurtësimi apo ngrirja është proces i kundërt i shkrirjes. Kalimi nga gjendja e lëngët në gjendje të ngurtë quhet ngurtësim. Gjatë këtij procesi lirohet nxehtësia. Ngurtësimi apo ngrirja është proces i kundërt i shkrirjes. Kalimi nga gjendja e lëngët në gjendje të ngurtë quhet ngurtësim. Gjatë këtij procesi lirohet nxehtësia. Temperatura në të cilën shkrihet trupi quhet temperaturë e shkrirjes. Trupat amorfë kanë shkrirje brumore ose qelqore, ndërsa trupat kristalorë kanë temperaturë të qartë të shkrirjes. Për një shtypje të dhënë, çdo trup kristalor shkrihet dhe ngurtësohet të temperaturë të caktuar, e cila quhet pikë e shkrirjes apo e ngurtësimit. Për shembull [[uji]] në shtypje normale atmosferike pikën e shkrirjes pikën e shkrirjes dhe të ngurtësimit e kan në 0°C.
 
Në qoftë se në enën e dhënë vendoset një sasi akulli dhe fillon të nxehet, duke përcjellë ngritjen e temperaturës në termometër, në intervale të barabarta të kohës, shihet se nga çasti kur fillon shkrirja temperatura nuk do të rritet fare derisa të përfundojë tërësisht shkrirja e akullit. Temperatura nuk rritet edhe nëse rritet nxehtësia që ofrohet nga jashtë, por vetëm shpejtohet procesi i shkrirjes. Kjo nxehtësi quhet nxehtësi latente, përkatësisht e fshehtë. Shkrirja, grafikisht, mund të paraqitet në funksion të sasisë së nxehtësisë <math>\, Q</math> dhe të temperaturës <math>\, T</math>.
 
[[als:Aggregatszustand]]
[[an:Estato d'a materia]]
[[ar:حالة المادة]]
[[ast:Estáu d'agregación de la materia]]
[[be:Агрэгатны стан]]
[[be-x-old:Агрэгатны стан]]
[[bg:Агрегатно състояние]]
[[ca:Estat de la matèria]]
[[cs:Skupenství]]
[[de:Aggregatzustand]]
[[el:Κατάσταση της ύλης]]
[[en:State of matter]]
[[eo:Materistato]]
[[es:Estado de agregación de la materia]]
[[et:Agregaatolek]]
[[eu:Materiaren egoera]]
[[fa:فازهای ماده]]
[[fi:Olomuoto]]
[[fr:État de la matière]]
[[gl:Estado de agregación da materia]]
[[he:מצב צבירה]]
[[hi:पदार्थ की अवस्थायें]]
[[hr:Agregatna stanja]]
[[ht:Eta matyè]]
[[hu:Halmazállapot]]
[[id:Wujud zat]]
[[is:Efnishamur]]
[[it:Stato della materia]]
[[ja:物質の状態]]
[[kn:ದ್ರವ್ಯ ಹಂತಗಳು]]
[[ko:물질의 상태]]
[[la:Status materiae]]
[[lmo:Stat de la materia]]
[[lt:Agregatinė būsena]]
[[lv:Agregātstāvoklis]]
[[mhr:Эмен улмылык]]
[[mk:Агрегатна состојба]]
[[mn:Бодисын төлөв]]
[[nl:Aggregatietoestand]]
[[nn:Aggregattilstand]]
[[no:Aggregattilstand]]
[[pl:Stan skupienia materii]]
[[pt:Estados físicos da matéria]]
[[ro:Stare de agregare]]
[[ru:Агрегатное состояние]]
[[simple:States of matter]]
[[sl:Agregatno stanje]]
[[sr:Агрегатна стања]]
[[sv:Aggregationstillstånd]]
[[sw:Hali maada]]
[[th:สถานะ (สสาร)]]
[[tr:Maddenin halleri]]
[[uk:Агрегатний стан]]
[[vi:Trạng thái vật chất]]
[[war:Estado han materya]]
[[zh:物质状态]]