Laosi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Xqbot (diskuto | kontribute) v roboti shtoj: so:Laos |
COBJK (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{KUTIALaosi}}
Laosi, emri zyrtar '''Republika Demokratike Popullore e Laos''' është shtet që shtrihet në Jug-Lindjen e [[Azia|Azisë]] dhe në [[Indokina|Indokinë]]. Në Veri kufizohet me [[Kina|Kinën]], në Lindje me [[Vietnami|Vietnamin]], në Jug me [[Kamboxhia|Kamboxhian]], në Perëndim me me [[Tailanda|Tailandën]], në Veri-Perëndim me [[Birmania|Birmaninë]]. Laosi nuk ka dalje në det. Kryeqyteti i Laosit është [[Vientiane]].
== Historia ==
: '''''Artikulli kryesor : [[Historia e Shteteve - {{PAGENAME}}|Historia]]'''''
Çin Hindi Yarımadasına göç eden Laos halkının asıl vatanı, Çin’dir. Laos’un, 14. asırdan önceki tarihi hakkında vesika yoktur. İlk Laos krallığı, 14. asır ortalarına doğru kurulmuştur. 1453 senesinde Fraya Fa Ngum, Lanxang (milyonlarca fil) krallığını kurdu. On altıncı asrın sonunda bu krallık, “İngiliz Milletler Topluluğu”nun bir üyesi (sömürgesi) oldu.
Ülkede patlak veren bir iç savaş netîcesinde krallık, Kraliyet Devleti ve Şampasak Prensliği olmak üzere ikiye bölündü. On dokuzuncu yüzyıl başında Kraliyet devleti, Siyam’la birleşti. 1893 yılında imzâlanan, Fransız-Siyam Antlaşması ile Siyam’la birlikte Laos da Fransa’nın bir sömürgesi hâline geldi.
1942 senesinde Japonlar, Mekong Nehri ve çevresini ele geçirdi. İkinci Dünyâ Harbi sonunda Japonya mağlub olunca, Mayıs 1946’da Laos, bağımsızlığını îlân etti. Fransa buna engel olmak istediyse de başarılı olamadı. 1953 yılında Fransa ve ABD, 1962 senesi Temmuz ayında yapılan Cenevre Milletlerarası Konferansında ise bütün ülkeler Laos’un bağımsızlığını tanıdı. 1963 Nisanına doğru ülkede karışıklıklar başgösterdi. Uzun koalisyon hükûmetleri sonunda, komünizm yanlısı Potent-Lao, 1975’te Laos Demokratik Halk Cumhûriyetini kurdu. Günümüzde hâlâ komünist idâre başta bulunmakta olup, sosyalist yönetime geçmesinden bu yana ilk seçim 1989 Martında yapılmıştır.
== Politika ==
: '''''Artikulli kryesor : [[Sistemi shtetror - {{PAGENAME}}|Sistemi shtetror]]'''''
| |||