Majët (popull): Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 10:
 
Maya Malore jugore përfshin të gjitha terrenet e ngritura në Guatemala dhe malore Chiapas. Ultësirat jugore dhe malore qëndrojnë vetëm në veri, dhe përfshijnë shtetet meksikan e Campeche dhe Quintana Roo dhe Guatemala veriore, Belize dhe El Salvador. Ultësira e veriut të mbulojë pjesën tjetër e gadishullit Yucatan, duke përfshirë dhe kodrat Puuc.
 
== Historia dhe origjina e majave ==
Nje nga kulturat me terheqese dhe me pak te kuptuara eshte ajo e majave, eci u shfaq ne mes te mjegullimave ne vitin 2000 para epokes tone dhe u tret perseri ne menyre misterioze reth vitit 800 te eres tone, duke lene vetem mbetjet e tyre post klasike. Mbjetjet e tyre jane te ngaterruara ne xhunglat e Amerikes Qendrore ku ne vitin 1773 ishte zbuluar qyteti i yre me i famshem i Palenkes, dhe qysh atehere enigma e tyre ka ngacmuar historianet dhe shkrimtaret si Teresa Moorey qe pervecse eshte shkrimtare eshte edhe nje astronome e astrologe. Palenka akoma nuk eshte hetuar plotesisht dhe muret e piramidave dhe tempujve te saj mbajne shume shkrime dhe shume mistere qe ne sa kemi filluar ti deshifrojme. Majat nuk perdornin rroten dhe aftesia e tyre per te ngritur blloqe prej 30 tonesh eshte nje nga shume misteret. Duket se jeta e Majave ishte nje jete e thjeshte e me nje shoqeri te bazuar ne nje sisem hieraik ne te cilin fshataret punonin token dhe sunduesit merreshin me rituale te lodhshme. Megjithate kjo kulture, ne asnje menyre nuk eshte injorante,sepse gjurmet tregojne se majat kishin njohuri te sofistikuara te astronomise, me nje kalendar shume kompleks. Kuptimet e ketij sistemi kalendarik kane shume nenkuptimete thella per ne ndoshta per vete mbijetesen tone. Megjithese Majat jetonin pa asgje qe ne do te mund ti shikonim si nje komoditet modern baze, fare mire aftesite e tyre fizike mund te quheshin shume te zhvilluar. Si shume popuj indigjene ata perdornin ne menyre aktive endrrat si mjete te parashikimit dhe per te kuptuarit me thelle. Majat mund te kene perdorur disa nga ndertimet e tyre per tempuj gjumi ne te cilat zbulimi synonte drejt njohurise dhe sherimit. Gjithashtu duket se Majat kishin konceptin e totemit ose pushtetit te kafsheve, i ngjashem me kulturen e Amerikano Verioreve duke sjelle ndermend nje element shamanik ne shoqerine e tyre. Majat mendohet se jane njerzit me te zgjuar nga ana e astronomise. Viti 2012 per Majat konsiderohet si nje fillim i ri.
 
 
[[Kategoria:Popuj]]