[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 2:
| emri = Vivien Leigh
|foto = [[Skeda: FireOverEnglandVivienLeigh.jpg|250px]]
| titulli = OliviaVivien de HavillandLeigh, 1940.në kulmin e famës së saj
| emri i vërtetë = Vivian Mary Hartley
| ditëlindja = [[5 nëntor]] [[1913]]
Rreshti 35:
 
== Martesa dhe projektet e përbashkëta ==
[[File:Vivien Leigh in Waterloo Bridge trailer b.jpg|upright|thumb|Në filmin ''[[Waterloo Bridge (1940 film)|Waterloo Bridge]]'' (1940)]]
Në shkurt [[1940]], Jill Esmond pranon të bëjë shkurorëzimin me Laurenc Olivierin, ndërsa edhe Holman pranon të shkurorëzohet nga Leigh, edhe pse mbetën në shoqëri deri në fund të jetës së Leighihut. Esmondit iu pranua e drejta për kujdesin e fëmijut Tarquin, djali i saj me Olivierin, ndërsa Holmanit e drejta për Suzanen, vajza e tij me Leigh. Në atë vit Olivier dhe Leigh u kurorëzuan në Santa Barba, të [[Kaliforni]]së, a gjatë kurorëzimit murrën pjesë vetëm kumbarët e tyre, [[Katharine Hepburn]] dhe Garson Kanin.
 
Leigh mendoi se do të merr pjesë me Olivierin dhe shkoi në provë për ''[[Rebecca|Rebeccën]]'', film të cilën duhet ta bënte regjinë [[Alfred Hitchcock]] me Olivierin në rolin kryesor, por pasi e shikoi provën Selznick thotë se kjo nuk është zgjedhja më e mirë, për të cilën u pajtua edhe Hitchcock, por edhe mentori i Leighihut, George Cukor. Selznick e hetoi se nuk tregoi kurëfar entuziazmi për rolin, deri atëherë kur ai ti ndahet Oliverit, a më vonë e angazhuan Joan Fontaine. Nuk ju lejua as ti shoqërohet Olivieri në ''Ponosu i predrasudama'' ([[1940]]), a Greer Garson e merë rolin për të cilën ishte paraparë Leigh. Në ''Ura Waterloo'' ishte dashtë të marrin pjesë Olivier dhe Leigh, por Selznick Olivierin e zëvendësoi me Robert Taylorin, atëherë në kulm të karrierës. Për shkak të mospjesëmarrjes së Oliviera me Legihun, filmi jo që u bë i popullarizuar në publikë, por edhe te kritika, por u bë edhe filmi më i dashur i saj.
 
Ajo dhe Olivieri vunë në skenë produkcionin teatral ''[[Romeo dhe Zhyljeta]]'' në [[Broadway|Brodvejë]]. Shtypi njujorkez shkruan për krizën bashkëshortore në mes të Olivierit dhe Leighut dhe pyet pse nuk kthehen në Angli të kontribuojnë edhe ata për luftën, ndërsa kritikët ishin të disponuar armiqësisht për pjesëmarrjen e tyre në këtë produkcion. Brooks Atkinson nga ''[[New York Times]]'' shkruan, "Edhe pse zonja Leigh dhe z.Olivier janë qift i ri brilant, mezi presin të aktrojnë së bashku". Ndërsa shumica e kritikës bie mbi aktrimin dhe regjinë e Olivierit, por as Leigh nuk mbetet pa kritikë. Bernard Grebanier ka shkruar "i ultë, kualiteti i zërit i zonës Leigh." Qifti në projekt e deponoi të gjitha kursimet, a mossuksesi ishte një katastrofë për ta.
 
Bashkë xhiruan ''Ajo vajza e Hamiltonit'' më ([[1941]]) me Olivierin në rolin e [[Horatio Nelson|Horatio Nelsonit]], ndërsa Leigh si Emma Hamilton. Me Britaninë e cila ishte pjesëmarrëse e [[Lufta e dytë botërore|Luftës së dytë botërore]], ishte njëri ndër filmat holivudian pro me sentimentin britanez. Filmi ishte shumë i popullarizuar në Amerikëi, por suksesin më të madh e arriti në [[BRSS|Bashkimin Sovjetik]]. [[Winston Churchill]] organizoi shfaqjen e filmit në një pritje ku ishte edhe [[Franklin Delano Roosevelt]], ndërsa të pranishmëve iu drejtua me fjalët, "Zotërinjë, mendoj se ju do të ju interesoi ky film, që në të ardhmen tregon ngjarje të mëdha që ju përngjanë atyre që janë pjesë e saj." Olivierët shpesh ishin mysafirë te Churchili gjithnjë deri në fund të jetës.
 
Olivierët u kthyen në Angli, a Leigh më [[1943]] udhëton për në [[Afrika Veriore|Afrikën e Veriut]], mur pjesë para trupave para se ajo të sëmuret me një kollitje dhe ethe. Më [[1944]] diagnoztifikohet me [[tuberkulozë]] në anën e majtë të mushkërive, por pas kalimit disa javë në spital, si duket fillon të shërohet. Në pranverë më ([[1945]]) xhiroi filmin ''Cezari dhe Kleopatra'', kur e hetoi se ishte shtatzënë, por abortoi. Ra në një depresion të madh i cili e arrin pikën kritike kur kthehet kundër Oliverit, ku edhe verbalist në mënyrë fizike e sulmon. Kjo ishte hera e parë nga shumë thyerje psikike e cila ishte e lidhur me depresionin vetanak. Olivieri fillon të mësohet me simptome episodike – disa ditë gjatë hiperaktivitetit kur e shoqëron perioda e depresionit dhe thyerja eksplozive nervore, pas të cilës Leighit nuk i kujtohet asgjë, por ajo e vëren se është e mbrojtur dhe s’ka pse ankohet.
 
Ishte aq mirë që të vazhdonte të aktronte në shfaqjen e suksesshme të produkcionit londinez ''The Skin of Out Teeth'' të Thornton Wilder, por filmat e tij të asaj kohe, ''Cezari dhe Kleopatra'' (1945) dhe ''Ana Karenjina'' ([[1948]]), nuk përjetuan sukses të madh.
Olivierit më [[1947]] votohet për vitez, a Leigh e shoqëron në pallatin Buckingham në investitorë. Bëhet Lady Olivier, titull të cilën fillon ta mbajë edhe pas shkurorëzimit të tyre, deri në vdekje.
[[File:Vivien Leigh and Laurence Olivier disembarking plane, Brisbane 1948.jpg|thumb|Leigh dhe Olivier arrinë në [[Brisbane]], Australi, Qershor 1948]]
Olivier më 1948 bëhet anëtar i Këshillit të regjisorëve të teatrit Old Vic, pas së cilës ai dhe Leigh udhëtojnë në turneun nëpër [[Australia| Australi]] dhe [[Zelanda e Re|Zelandë të Re]] që të mund të mbledhin mjete për teatër. Gjatë turneut gjashtëmujor, Olivieri mur pjesë edhe në pjesën ''Richardi III'' , ndërsa me Leigh në ''The School for Scandal'' dhe ''The Skin of Our Teeth''. Turneu ishte një sukses i madh, edhe pse Leigh nganjëherë lodhej është të zëvendësuar për një javë, përgjithësisht është përgjigj në të gjitha kërkesat të cilat janë kërkuar nga ajo, a Olivieri e kishte hetuar aftësinë e saj që ti "zhgënjejë gazetarët". Anëtarët e grupit artistik më vonë kishin vërejt disa ngatërresa në mes të qiftit, ndërsa ajo më dramatike ishte në Christchurch kur Leigh nuk kishte dashur të dilte në skenë. Olivieri i dha flakareshë, ndërsa Leigh ia ktheu dhe e shan para se të dilte në skenë. Gjatë fundit të turnesë, të dytë ishin të dremitur dhe të sëmurë, a Olivieri u kishte thënë gazetarëve, "Ndoshta nuk e dini, por po bisedoni me qiftin që i takon së kaluarës." Më vonë thotë se si në Australi "e humba Vivien".
 
Suksesi i turneut e mahniti Olivierin që për herë të parë të marr pjesë bashkë me West End, në të njëjtat pjesë, me vetëm një shtesë, ''Antigonën'', e cila ishte shtuar me kërkesën e Leighihut sepse donte të aktronte në tragjedi.
[[File:Vivien Leigh in Streetcar Named Desire trailer 1.jpg|left|thumb|Si Blanche DuBois, në verzionin filmik [[A Streetcar Named Desire (1951 film)|''Tramvaji i quajtur Dëshirë'' (1951)]]]]
Leigh pas kësaj e muar rolin e Blanche DuBois në produkcionin West End i ''[[Tramvaji i quajtur dëshirë]]'' të Tennesse Williamsit, a e fitoi pasi që Williams dhe producentja e shfaqjes Irene Mayer Selznick e panë ''The School for Scandal'' dhe ''Antigonën'', a Olivieri e nënshkroi ta bëjë regjinë. Si e përmbante skenën e dhunimit dhe referencat për [[homoseksualizëm]], shfaqja është fiksuar si kontraverze, ndërsa polemikat nëpër media për shëmbëlltyrën e saj e shqetësuan Leighun. Por, fort besonte në vlerën e veprës. Shkrimtari J.B. Priestley e kritikoi shfaqjen dhe paraqitjen e Leighiut, ndërsa kritiku Kenneth Tynan e komentoi se si Leigh ishte zgjidhje e dobët sepse aktorët britanezë "tepruar pë skenë". Olivieri dhe Leigh ishin të përbuzur sepse pjesa komerciale dhe suksesi i shfaqjes binte mbi anëtarët e publikut që kanë ardhë për të parë atë që kanë menduar, pë atë që është një tregim senzacional, a jo [[tragjedi]] greke siq e kishin menduar, por shfaqja kishte shumë kundërthënije, në mes tyre dhe Noel Cowardit icili e kishte përshkruar Leighun si senzacionale.
 
Pas shfaqjes së 326-të, Leigh e përfundon paraqitjen e saj, sepse, shpejt angazhohet në versionin filmik. Mosrespektimi i saj dhe aftësitë e saja të mëdha për humor ia mundësuan asjë shoqërimin me yje të mëdha të filmit, si [[Marlon Brando| Marlonom Brandon]], por nuk është pajtuar me regjisorin [[Elia Kazan]], i cili nuk kishte mendime të mira për te. Më vonë kishte thënë "nuk kishte talent", por kur projekti ecta përpara, u bë "shumë i lumtur" për "për këmbëngulësinë që kishte insistuar më shumë se çdo aktore tjetër që unë i njoh. Dotë shkeli mbi xhama të thyer vetë për ta ndihmuar shfaqjen e saj." Për Leigh roli ishte shumë i mundimshëm dhe kishte thë për ''Los Angeles Times'', "Nëntë muaj jam në teatër si Blanche DuBois. Tani ajo më udhëheqë mua." Kritika njëra pas tjetrës ishte shumë falenderuesee, ndërsa ajo e fitoi për të dytën herë [[Oscar për rol mëtë mirë të femrës| Oscarain për rolin më të mirë të femrës]], çmimin [[BAFTA]] dhe çmimin e kritikës të rrethit të Njujorkut për aktoren më të mirë. Tennessee Williams kishte komentuar që Leigh rolit i suall "krejt atë që kishte menduar, dhe shumë më tepër se që kishte ëndrruar", por në vitet e mëvonshme, Leigh kishte deklaruar se aktrimi i Blanche DuBois "e dërgoi në çmenduri".
 
== Smundja në rritje ==
== Vitet e fundit dhe vdekja ==