Shpejtësia e fazës: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Faqe e re: frame| [[Dispersioni (valët ujore)|Dispersioni i frekuencave në grupet e valëve gravitacionale në sipërfaqen e ujit. Pika e kuqe lëviz me [[Shpejtësia ...
 
No edit summary
Rreshti 1:
[[Image:Wave group.gif|frame| [[Dispersioni (valët ujore)|Dispersioni i frekuencave]] në grupet e [[valëve gravitacionale]] në sipërfaqen e ujit. Pika e kuqe lëviz me [[Shpejtësia e fazës|shpejtësinë e fazës]], kurse pika jeshile lëviz me shpejtësinë grupore. Në këtë rast, shpejtësia e fazës është sa dyfishi i shpejtësisë së grupit. Pika e kuqe i kalon dy pikat jeshile , kur lëviz nga e majta në të djathtë të figurës .<br>Valë të reja dalin nga pas grupit të valëve , ato rriten në amplitudë derisa kalojnë tek qendra e grupit dhe më pas, zhduken kur arrijnë frontin e grupit valor.<br> Për valët gravitacionale sipvrfaqvsore, shpejtësia e grimcave të ujit është shume më e vogël se shpejtësia e fazës, në shumicën e rasteve.]]
 
'''Shpejtësia e fazës''' e një [[vala|vale]] është shpejtësia me të cilën [[faza (valët)|faza]] e valës shpërhapet në hapësirë. Kjo jepet nga [[madhësia e shpejtësisë]] me të cilën udhëton faza e cdoçdo komponenti [[frekuenca|frekuencash]] të valës udhëton. Për këtekëtë komponent, cdoçdo fazë e dhënë e valës (psh, kreshta) do të duket që ushëton me të shpejtësinë e fazës. Shpejtësia e fazës jepet me anë të [[gjatësia e valës|gjatësisë së valës]] ''λ'' (lambda) dhe [[perioda|periodës]] ''T'' si
 
:<math>v_\mathrm{p} = \frac{\lambda}{T}.</math>
 
Ose, në mënyrë ekuivalente, në terma të [[frekuenca këndore|frekuencës këndore]] të valës ''ω'' dhe [[Numri valor|numrit valor]] ''k'' nga formula
 
:<math>v_\mathrm{p} = \frac{\omega}{k}.</math>
 
Në një mjedis [[dispersioni (optikë)|dispersiv]] , shpejtësia e fazës varet nga frekuenca dhe nuk është zakonisht e njëjtë zakonisht me [[shpejtësia e grupitgrupore|shpejtësinë e grupitgrupore]] të valës, e cila është shpejtësia e shpërhapjes së ndryshimeve në amplitudë (e njohur si ''zarfi'' i valës) .
 
Shpejtësia e fazës së [[rrezatimit elektromagnetik]] mundet , në raste të vacanta , (psh [[dispersioni anormal]]) të kalojë [[Shpejtësia e dritës|shpejtsinë e dritës]] në boshllëk, kjo në vetvete nuk tregon transferim [[superluminal]] të energjisë ose informacionit. Ajo u përshkrua në mënyrë teorike nga fizikantët [[Arnold Sommerfeld]] dhe [[Léon Brillouin]]. ''Shikoni [[dispersioni (optikë)|dispersioni]] për një përshkrim të plotë të shpejtësisë të valëve.''
 
== Shikoni gjithashtu ==
*[[Shpërhapja e valëvevalës]]
*[[Shpejtësia e grupitgrupore]]
*[[Dispersioni (optikë)]]