Magneziumi: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Xqbot (diskuto | kontribute) v Bot: Fixing double redirect to Magnezium |
AXRL (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{Infoboks Element Kimike}}
'''Magnezi''' ('''Mg''') është element kimik dhe gjendet i lirë në natyrë. Nga djegia e këtij elementi tek fishekzjarrët krijohet një dritë e bardhë ndriçuese. Në trupin e [[njeriu]]t normal magnezi paraqitet me një përqindje prej afro 0,15 %. Kjo sasi përkujdeset për forcimin dhe ruajtjen e imunitetit dhe gjallërimin e nervave dhe turrjen e muskujve.
Magnezi i takon grupit të elementeve kalimtare me numrin rendor 25 në sistemin periodik. Nga gjithsej 11 izotopet vetëm izotopi natyral '''<sup>55</sup>Mg''' është stabil. Magnezi gjendet në të katër format e allotropeve. Metali me ngjyrë argjenti të mbylltë është lehtë të tretët në thartësira, tretja e fillon që në ujë. Në ajër digjet në Mg<sub>3</sup>O<sub>4</sub> duke krijuar lidhjet kimike magnezore.
Xehet më të rëndësishme të magnezit janë gjitha oksidet natyrore si p.sh.: Pyrolusit-i, MgO<sub>2</sub> Magneziti MgOOH, etj.
Për nga shikimi teknik më të rëndësime se magnezi janë [[legurat e magnezit]].
Gjurmë të magnezit gjinden në qeliza të shumë kafshëve, shpezët lëkurore përshembull e rezervojnë magnezin me anë të metaleve tjera në qelizat e stomakut.<ref name=GBH14>Der Grosse Brock Haus, Band 14 - Wiesbaden 1984 ISBN 3-7653-0353-4</ref>
== Struktura e magnezit ==
Ka veti të përgjithshme të metaleve. Në formë pluhuri ose shiriti. Digjet me flakë të ndryshme intenzive.
Me me oksigjenin formon oksidin e magnezit(MgO), me ujin formon hidroksidin e magnezit.
== Komponimet kimike ==
Komponimet e Magnezit jane:
* oksidi i magnezit MgO
* karbonanti i magnezit MgCO<sub>3</sub> dhe
* sulfati i magnezit MgSO<sub>4</sub>
== Vetitë shëruese të magneziumit ==
Për magnezin dihet se është mineral esencial i organizmit tonë, kurse suplemenetet e saj ndihmojnë në parandalimin e aterosklerozës. Hulumtimet më të reja japoneze kanë zbuluar edhe një veti të mirë të magnezit, në artritin reumatizmal. Kompania Akokasei ka publikuar rezultatet e hulumtimit të fundit për jonin e magnezit. Eksperimentet kanë treguar se magnezi vepron kundër endemës në këmbë dhe ne sistemin gastrointestinal të shkaktuar nga indometacina. Si përfundim është pohuar se kripërat e magnezit mund të ndihmojnë në parandalimin e zhvillimit të artriti...
== Xehja ==
Xehja e magnezit mund të ketë disa ngjyra kështu dallohen: xehja e magnezit e hirtë (edhe e ndriçueshme), xehja e magnezit e zezë, xehja e fortë e magnezit gjenden si të përziera. Xehja e hirtë e gjendet si mineral magnezi i përbërë nga një pjesë magnezi dhe një pjesë Pyrolosit-i, xehja e zezë e magnezit është një mineral i përzier nga Krytomelan-i dhe Psilomelani.
Pigmentet e xehes së magnezit janë të shumta. Ndër to dallohen magnezi i kaftë si pigment magnezi, pastaj cementa e kaltërt apo pigmenti i i kaftë i xehes së magnezit dhe pigmenti i gjelbërt i magnezit.
== Burimi i të dhënave ==
<references />
== Lidhje të jashtme ==
* [[Seim Marishta]] në [http://www.gsa.gov.al/botimet/buletini1-2006.pdf Buletini. Shk. Gjeol. (1/2006), 65-72]
== Shih dhe këtë ==
{{Sistemi periodik}}
{{Elementet kimike}}
[[Kategoria:Elemente kimike]]
[[af:Magnesium]]
[[ar:مغنسيوم]]
[[ast:Magnesiu]]
[[az:Maqnezium]]
[[be:Магній]]
[[be-x-old:Магній]]
[[bg:Магнезий]]
[[bn:ম্যাগনেসিয়াম]]
[[bs:Magnezijum]]
[[ca:Magnesi]]
[[ceb:Magnesyo]]
[[co:Magnesiu]]
[[cs:Hořčík]]
[[cv:Магни]]
[[cy:Magnesiwm]]
[[da:Magnesium]]
[[de:Magnesium]]
[[dv:މެގްނީޒިއަމް]]
[[el:Μαγνήσιο]]
[[en:Magnesium]]
[[eo:Magnezio]]
[[es:Magnesio]]
[[et:Magneesium]]
[[eu:Magnesio]]
[[fa:منیزیم]]
[[fi:Magnesium]]
[[fr:Magnésium]]
[[frr:Magnesium]]
[[fur:Magnesi]]
[[fy:Magnesium]]
[[ga:Maignéisiam]]
[[gl:Magnesio]]
[[gv:Magnaishum]]
[[hak:Mî]]
[[haw:Makanekiuma]]
[[he:מגנזיום]]
[[hi:मैग्नेशियम]]
[[hr:Magnezij]]
[[ht:Manyezyòm]]
[[hu:Magnézium]]
[[hy:Մագնեզիում]]
[[id:Magnesium]]
[[io:Magnezo]]
[[is:Magnesín]]
[[it:Magnesio]]
[[ja:マグネシウム]]
[[jbo:lidgusyjinme]]
[[jv:Magnesium]]
[[ka:მაგნიუმი]]
[[kn:ಮ್ಯಗ್ನೀಶಿಯಮ್]]
[[ko:마그네슘]]
[[ku:Magnezyûm]]
[[la:Magnesium]]
[[lb:Magnesium]]
[[lij:Magnesio]]
[[lt:Magnis]]
[[lv:Magnijs]]
[[mi:Konupora]]
[[mk:Магнезиум]]
[[ml:മഗ്നീഷ്യം]]
[[mr:मॅग्नेशियम]]
[[ms:Magnesium]]
[[nds:Magnesium]]
[[nl:Magnesium]]
[[nn:Magnesium]]
[[no:Magnesium]]
[[nv:Béésh Łikoní]]
[[oc:Magnèsi]]
[[pa:ਮੈਗਨੇਸ਼ਿਅਮ]]
[[pl:Magnez]]
[[pnb:میگنیشیم]]
[[pt:Magnésio]]
[[qu:Qunta q'illay]]
[[ro:Magneziu]]
[[ru:Магний]]
[[rw:Manyeziyumu]]
[[sah:Магнезиум]]
[[scn:Magnesiu]]
[[sh:Magnezij]]
[[simple:Magnesium]]
[[sk:Horčík]]
[[sl:Magnezij]]
[[sr:Магнезијум]]
[[stq:Magnesium]]
[[sv:Magnesium]]
[[sw:Magnesi]]
[[ta:மக்னீசியம்]]
[[te:మెగ్నీషియం]]
[[tg:Магний]]
[[th:แมกนีเซียม]]
[[tl:Magnesyo]]
[[tr:Magnezyum]]
[[tt:Магний]]
[[ug:ماگنىي]]
[[uk:Магній]]
[[uz:Magniy]]
[[vi:Magiê]]
[[war:Magnesium]]
[[xal:Маңһанис]]
[[yi:מאגנעזיום]]
[[yo:Magnésíọ̀mù]]
[[zh:镁]]
[[zh-min-nan:Magnesium]]
[[zh-yue:鎂]]
| |||