|
Familja Alia ose shtwpiashtëpia e madhe e Aliajve wshtwështë njwnjë prej shtatwmbwdhjetwshtatëmbëdhjetë fiseve twtë fshatit Kryezi i rrethit twtë PukwsPukës. Aliajt njihen lokalisht edhe si fisi i ShalwsShalës prej rajonit ku kanwkanë origjinwnorigjinën.
Fisi i Aliajve e ka origjinwnorigjinën nwnë Pecaj-Nikaj dhe jane pjeswpjesë e bajrakut twtë parwparë twtë Dukagjinit. Trungu i kwsajkësaj familje u shpwrngulshpërngul nga Dukagjini pas luftrash twtë vazhdueshme me serbo-malazezwtmalazezët rreth viteve 1735. Aliajt jane njwnjë familje me tradita patriotike e atdhetare. Prej kwsajkësaj dere kanwkanë dalwdalë figura twtë shquara twtë kombit shqiptar si At ShtjefwnShtjefën Gjecovi dhe rapsodi Dervish Shaqa. Ndue DodwDodë Alia, Mark DodwDodë Alia (Marka-Dod Alia) dhe DedwDedë Ndue DodwDodë Alia (ose DedwDedë Shala) janwjanë dekoruar si qytetar nderi pas vdekjes kryesisht pwrpër kontributin e tyre gjatwgjatë dy luftwraveluftërave botwrorebotërore nwnë mbrojtje twtë atdheut por edhe pwrpër diplomacinwdiplomacinë ne luftwnluftën e tyre kundra sistemit totalitar twtë pasluftwspasluftës.
Aliajt janwjanë njohur nwnë zonwnzonën e PukwsPukës e MirditwsMirditës deri nga mesi i shekulli twtë XIX si fisi i ShalwsShalës. Emri "Alia" zwvendwsoizëvendësoi mbiemrin e origjinwsorigjinës pas Ali Mark Kryeziut - njwnjë ndwrndër pinjollwtpinjollët me zwzë twtë familjes. I pagwzuarpagëzuar me emrin Frrok nwnë lindje, Ali Mark Kryeziu u quajt "Ali" nga administrata Osmane. Ali Marku bwribëri njwnjë karrierwkarrierë twtë mahnitshme si oficer i lartwlartë i makineriswmakinerisë perandorake Ottomane nwnë Lindjen e Mesme. Pasi perandoria e vuri nwnë dilemwdilemë mes interesave kombwtarekombëtare e atyre twtë karrierwskarrierës, Ali Marku dezertoi ushtrinwushtrinë nwnë Irakun e sotwmsotëm dhe u kthye nwnë vendlindje. TrashwgimiaTrashëgimia e Ali Markut nuk qe vetwmvetëm nominale - ai u mwsoimësoi brezave qwqë e pasuan se çfarwçfarë kishte ndjerwndjerë kur pwrpër herwherë twtë parwparë nwnë udhwtiminudhëtimin e tij 3-mujor si dezertor drejt vendlindjes ai kishte dwgjuardëgjuar twtë flitet shqip nwnë njwnjë pazar twtë TetovwsTetovës.
Pas rwniesrënies swsë diktaturwsdiktaturës Aliajt si shumwshumë shqiptarwshqiptarë janwjanë shpwrngulurshpërngulur nwnë maswmasë drejt qyteteve twtë ShqipwriswShqipërisë e jashtwjashtë. PamvarwsishtPamvarësisht se twtë persekutuar gjate periudhwsperiudhës swsë komunizmit ku shumwshumë prej te rinjve te kesaj familje ju ndalua e drejta e studimit, shumwshumë prej pinjollwvepinjollëve twtë familjes swsë shquar kanwkanë mbrojtur emrin e mirwmirë twtë ShtwpiswShtëpisë se Ali-swsë duke krijuar disa prej bizneseve me te suksesshme nwnë ShqipwriShqipëri e duke mbrojtur doktoratura nwnë disa prej universiteteve mwmë prestigjoze nwnë botwbotë. Shquhen HilwHilë Alia (inxhininjer e arkitekt), Gjovalin Alia (mwsuesmësues, antropolog, historian), PjetwrPjetër Alia (inxhinjer), Tonin Alia (sipwrmarrwssipërmarrës/biznesmen, krijues i kompaniswkompanisë Ardeno Sh.p.k.), MwhillMëhill Alia (bashkwthemeluesbashkëthemelues i Ardeno Sh.p.k.), Ndoc Alia (mjek veteriner, shkrimtar humori), Anjeza Alia (specialiste e marketingut, Universiteti i TiranwsTiranës), GwzimGëzim Alia (ekonomist, laureat i Universitetit twtë BolonjwsBolonjës), Adelina Alia-Krasniqi (kandite e doktoraturwsdoktoraturës nwnë fushwnfushën e arsimit) dhe Eduard Alia (jurist, laureat i Universitet twtë Nju Jork-ut "NYU"). TwTë tjerwtjerë vazhdojnwvazhdojnë studimet nwnë unviersitete elitwelitë kombwtarekombëtare e twtë huaja si Donatela Martin Alia (juridik, universiteti i Firenzes), Ardit Alia (student i biznesit e ICT nwnë Universitetin e Southampton), Anila Alia (juridik, Universiteti ShtetwrorShtetëror i TiranwsTiranës), Robert Alia (inxhinjeri tekstile, Universiteti i TiranwsTiranës), Alfred Alia (student i ekonomiswekonomisë nwnë Universitetin e BolonjwsBolonjës).
|
