[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Faqe e re: =Dioda Zenerit= Dioda Zener është një lloj i diodës qe punon në kuadrantin e tretë, e cila lejon rrymën të lëviz jo vetëm në drejtimin normal në diodë por gjithasht...
 
Rreshti 1:
=Dioda Zenerit=
Dioda Zener është një lloj i [[Dioda|diodës]] qe punon në kuadrantin e tretë, e cila lejon rrymën të lëviz jo vetëm në drejtimin normal në diodë por gjithashtu në drejtimin e kundërt nesë tensioni i zbatuar është më i madh se tensioni i shpimit i njohur me emrin tension Zenerit.
 
Dioda Zener është një lloj i [[Dioda|diodës]] qe punon në kuadrantin e tretë, e cila lejon rrymën të lëviz jo vetëm në drejtimin normal në diodë por gjithashtu në drejtimin e kundërt nesënëse tensioni i zbatuar është më i madh se tensioni i shpimit i njohur me emrin tension Zenerit.
Kur një tension i zbatuar në diodë bëhet shumë negativ mund të arrihet një pikë kur një numër i bartësve minor zhvillon shpejtësi të mjaftueshme për të liruar bartës tjerë përmes jonizimit.Ata ndeshen me [[Elektroni|elektrone]] valente dhe energjin e vet ia përcjellin këtyre elektroneve ashtu që ia mundesojnë ta lëshojne [[Atomi|atomin]] amë.Këta bartës shtesë pastaj në mënyrë të njejtë i shkëpusin elektornet e tjera valente në formë të ortekut derisa të vendoset një rrymë e cila determinon regjionin e thyerjes, në një jon te kristalit dhe i jep energji të mjaftueshme sa për shkëputjen e një [[Lidhja kovalente|lidhje kovalente]] .Regjioni i ortekut (Vz) mund të ndodhë në boshtin vertikal nëse rritet niveli i dopingut në materialet e tipit p dhe n afër. Me zvoglimin e tensionit Vz në nivele shumë të ulta p.sh. -5 ndodhë thyerja e zenerit ,kjo dukuri paraqitet sepse në regjionin e kontaktit paraqitet një fushë e fortë elektrike e cila mund ti shkëpus lidhjet kovalente brenda atomit dhe të gjeneroj bartës, diodat të cilat gjat punës e shfrytezojnë regjionin e zenerit quhen dioda te Zenerit.Tensioni maksimal i cili mund të zbatohet para se të arrihet ky regjion quhet tension maksimal rezerv i lejuar.
 
Kur një tension i zbatuar në diodë bëhet shumë negativ mund të arrihet një pikë kur një numër i bartësve minor zhvillon shpejtësi të mjaftueshme për të liruar bartës tjerë përmes jonizimit.
Diodat e Silicit në përgjithësi kan tension rezerv me të lartë, rrymë më të madhe lëshuese dhe brez me te gjerë temperaturor se ato të Germaiumit.
Kur një tension i zbatuar në diodë bëhet shumë negativ mund të arrihet një pikë kur një numër i bartësve minor zhvillon shpejtësi të mjaftueshme për të liruar bartës tjerë përmes jonizimit.Ata ndeshen me [[Elektroni|elektrone]] valente dhe energjin e vet ia përcjellin këtyre elektroneve ashtu që ia mundesojnë ta lëshojnelëshojnë [[Atomi|atomin]] amë.Këta bartës shtesë pastaj në mënyrë të njejtë i shkëpusin elektornet e tjera valente në formë të ortekut derisa të vendoset një rrymë e cila determinon regjionin e thyerjes, në një jon te kristalit dhe i jep energji të mjaftueshme sa për shkëputjen e një [[Lidhja kovalente|lidhje kovalente]] .Regjioni i ortekut (Vz) mund të ndodhë në boshtin vertikal nëse rritet niveli i dopingut në materialet e tipit p dhe n afër. Me zvoglimin e tensionit Vz në nivele shumë të ulta p.sh. -5 ndodhë thyerja e zeneritZenerit ,kjo dukuri paraqitet sepse në regjionin e kontaktit paraqitet një fushë e fortë elektrike e cila mund ti shkëpus lidhjet kovalente brenda atomit dhe të gjeneroj bartës, diodat të cilat gjat punës e shfrytezojnë regjionin e zeneritZenerit quhen dioda te Zenerit.Tensioni maksimal i cili mund të zbatohet para se të arrihet ky regjion quhet tension maksimal rezerv i lejuar.
 
Diodat e Silicit në përgjithësi kan tension rezerv me të lartë, rrymë më të madhe lëshuese dhe brez me te gjerë temperaturor se ato të Germaiumit.
 
Zbatimi i tensionit Vz me polaritet shkakton kyqjen e diodës në të njejtën mënyrë si diodën e Silicit tensioni me polarizim te drejtë.
Lokacioni i regjionit të zeneritZenerit mund të kontrollohet me anë të niveleve të ndryshme të dopingut në rritjen e numrit te papastërtive zvoglohet potencialin e zeneritZenerit.
 
Diodat zenerZener dallohen nga diodat e tjera për nga përqindja e papastërtive në [[Gjysmëpërcjellësi|gjysëmpërques]], përqindja e papastërtive e diodës Zener është më e madhe.
 
==Përdorimi==
 
Me rritjen e tensionit të kundërt rryma e kundërt nuk rritet madje ka vlerë te vogël e kur tensioni i kundërkundërT arrin vlerën e tensionit të shpimit atëher rryma e kundërt rritet në mënyrë të rrëmbishme. Eshte me rëndësi se në rritjen e rrymës së kundërt tensioni në diodë rritet shumë pak.Kjo veti e diodës Zener bën që ajo të përdoret si stabilizuese e tensionit.Për stabilizimin e tensionit përdoret pjesa e karakterisitikës ndërmjet pikës A dhe B.Kjo zonë është e kufizuar me vlerën minimale dhe maksimale te rrymës së kundërt.Kur vlerat e rrymës së kundër janë nën rrymën minimale atëher dioda humb vetitë stabilizuese ndërsa kur tejkalohet vlera rrymës maksimale dioda shpohet.Dioda zenerZener do të jetë stabilizuese e mirë nëse pika e punës gjendet mes segmentit AB(pika M në vlerën Iz). Nga kjo përfundojmë se dioda zenerZener punon si stabilizuese kur është e polarizuar me kah të kundërt.
 
Detyrë themelore e stabilizatorit është të mos lejojë rritjen apo uljen e tensionit.Si element për stabilizimin e tensionit përdoret dioda Zener.