Kushtëzimi klasik: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
v redaktim |
v redaktim |
||
Rreshti 1:
'''Kushtëzimi Klasik''' quhet forma e të mësuarit gjatë së cilës një ngacmues shoqërohet me një ngacmues tjetër që shkakton një reagim të caktuar. Disa herë quhet edhe kushtëzim provizor ose kushtëzim përgjegjës.
Termat për të cilët mund të diskutohet në Kushtëzimin Klasik janë: ''ngacmues i pakushtëzuar, reagim i pakushtëzuar, ngacmues i pakushtëzuar, reagim i kushtëzuar.
Line 8 ⟶ 6:
* '''Reagim i Pakushtëzuar (RP)''' quhet një reagim i shkaktuar nga (NP). Shëmbuj të reagimeve të pakushtëzuara janë: tendosja e trupit kur dëgjoni një zë të lartë, brofja nga shpimi i gjilpërës, të shmangurit me shpejtësi prej një objekti që flaket mbi ju etj.
Termi reagim '''i pakushtëzuar''' përdoret për një sjellje që nuk është e nevojshme të përjetohet si reagim ndaj një ngacmueci në situatën aktuale. Ajo është ndoshta një refleks i programuar gjenetikisht, ose mund të jetë mësuar më parë.
E rëndësishme është që subjekti manifeston automatikisht reagime të pakushtëzuara, kur ndeshet me një ngacmues të pakushtëzuar. Nga ana tjetës në qoftë se ngacmuesi i pakushtëzuar shfaqet dhe vepron në mënyrë të vazhduar menjëherë pas disa ngacmuesisht neutrale si për shëmbull një zile, atëherë ngacmuesi neutral edhe i vetëm do të mjaftojë për të shkaktuar reagim.
Line 16 ⟶ 12:
* '''Reagim i Kushtëzuar (RK)''' quhet reagimi i ri i cili stimulohet nga ngacmuesi i kushtëzuar.
==Kushtëzimi Klasik i proçeseve fiziologjike dhe i emocioneve.==
===Eksperimenti i Ivan Pavlov.===
===Eksperimenti i John Watson mbi kushtëzimin klasik të emocioneve.===
Në vitin [[1920]] [[John Watson]] dhe asistentja e tij [[Rosalie Rayner]] kryen një eksperiment të famshëm. Edhe pse në thelb nuk ishte kushtëzim i pastër, ai shërben si ilustrim i parimeve të kushtëzimit klasik.
Watson ishte i interesuar sesi mësoheshin [[Emocioni|emocionet njerëzore]]. Ai testoi një fëmijë [[11]] muajsh të quajtur [[Albert]], për të [[Vëzhgoj|vëzhguar]] sesi do të reagonte ndaj një shumëllojshmërie ngacmuesish, ku përfshiheshin një [[kavie e bardhë]], një [[lepur]], maska dhe një top pambuku.
[[Reagim|Reagimi]] i Albertit qe pozitiv ndaj gjithë këtyre objekteve dhe ai i prekte ato sa herë që i jepej mundësia.
Për të shkaktuar një reagim frike, [[Watson]] duke i rënë një shufre çeliku me çekiç realizoi një zhurmë të fortë të pakëndshme '''(NP)''', e cila i vinte fëmijës nga mbrapa sa herë që ai prekte kavien e bardhë '''(NK)'''. Alberti sigurisht reagonte duke qarë fort '''(RP)'''.
Pas 5-6 provash, vetëm pamja e [[kavies së bardhë]] '''(NK)''' bënte që Alberti të shpërthente me të qara '''(RK)'''. [[Watsoni]] e kishte stërvitur Albertin e vogël që të lidhte shfaqjen e një zhurmë të lartë me njërin prej ngacmuesve, dhe në këtë rast me kavien e bardhë.
Ai arriti në përfundimin se shumë [[Emocion|emocione]], si pozitive ashtu dhe negative mësohen në këtë mënyrë.
Kushtëzimin Klasike ndeshim në çdo aspekt të jetës dhe në një pafundësi situatash. Për shëmbull, mundet që ju ende ta lidhni aromën e këndshme te një [[Ushqim|ushqimi]] me gëzimin e një [[Ngjarje|ngjarjeje]] të veçantë në [[Jeta|jetën]] tuaj.
==Parimet themelore të Kushtëzimit Klasik==
|