Njësia administrative Fan: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Rreshti 18:
Komuna Fan ndodhet në pjesën verilindore të Mirditës dhe ka një sipërfaqe prej 175 km². Komuna është njësi administrative e rrethit të Mirditës. Qarku Lezhë dhe kufizohet : në Jug dhe Perëndim me Komunën Orosh, në Veriperëndim me komunën Gjegjan dhe Fushë –Arrëz ndërsa në Veri me dy komuna të rrethit Kukës. Komuna ka një territor të përgjithshëm të thyer e malor dhe ka një shtrirje verijug 21 km, ndërsa lindje–perëndim 9 km. Shtrihet përgjatë një lugine që rrethohet nga malet Zepa e Munella dhe bjeshka e Qafë – Kumbullës. Lartësia mbi
nivelin e detit varion nga 2500 m mbi në fshatin Shtrungajë deri në 1992 m në malin e Munellës, gjë që i jep një klimë të dallueshme sipas fshatrave. Komuna ka
klimë mesdhetare kontinentale malore me dimër të ashpër dhe verë të nxehtë. Terreni malor ndikon që vera të mos jetë e nxehtë, me temperaturë mesatare të korrikut 23 °C dhe maksimale 35 °C, ndërsa dimri i ftohtë, por jo me temperatura shumë të ulta, për arsye se malet qe e rrethojnë e mbrojnë nga erërat e ftohta te veriut. Temperatura mesatare e janarit shkon ne -3 °C, me e ulta -
klimë mesdhetare kontinentale
8° °C dhe rrallë -12 e -13° C.
malore me dimër të ashpër dhe
 
verë të nxehtë.
Dendësia me e madhe e reshjeve është gjate periudhës
Terreni malor ndikon që vera
nëntor-prill, qe shkon nga 1400-1500 cm. Gjate muajve te dimrit bora mbulon tere territorin me 20-30 cm ne zonat me lartësi 700 m dhe 70-100 cm ne zonat më të larta. Ditët me bore variojne nga 20 ne zonat e ulta deri ne 60 ne zonat e larta malore. Erërat qe fryjnë ne territorin e komunës janë kryesisht murlani qe vjen nga veriu dhe qe është i thate e i ftohte dhe erërat nga jugu e juglindja te ngrohta dhe te lagështa. Periudha e vegjetacionit
të mos jetë e nxehtë, me temperaturë
fillon ne fund te muajit prill e mbaron ne tetor, gjithsej 200 dite.
mesatare të korrikut
 
23°C dhe maksimale 35°C, ndërsa
Shtrirja e gjerë gjeografike e bën komunën të pasur me ujë
dimri i ftohtë, por jo me temperatura
dhe bimësi të shumëllojshme, ku veçohet ajo malore me pyje
shumë të ulta, për arsye
dushku, ahu dhe pishe, si dhe e larta me kullota. Rriten shumë lloje drurësh dhe shkurresh si shqemi, shqepa, lisi, pisha, bredhoi, ahu, lajthia, boshtra (bimë e rrallë), frashri, dëllinja, shkoza, etj. Bimët mjekësore në territorin e komunës numërohen deri 250 lloje, ku me të përmendurat janë lisna, trumza, shqemi, veshtulli, çaji, i malit, salepi, zhumbrica, xhusiohulli, luleshtrydhja etj. Tërë gjatësinë e komunës e përshkon Fani i Vogël me një rrjet të dendur përrenjsh malorë
se malet qe e rrethojnë e
ku shquhet Brrena e Domgjonit dhe Knella e Shëngjinit që
mbrojnë nga erërat e ftohta te
kanë prurje të cilat nuk shterojnë as gjatë verës. Në to ka pak peshq kryesisht troftë. Kafshët e egra janë të shumëllojshme po ashtu edhe shpendët.
veriut. Temperatura mesatare e
 
janarit shkon ne -3°C, me e ulta -
8° C dhe rrallë -12 e -13° C.
Dendësia me e madhe e
reshjeve është gjate periudhës
nëntor-prill, qe shkon nga 1400-
1500 cm. Gjate muajve te dimrit
bora mbulon tere territorin me 20-
30 cm ne zonat me lartësi 700m
dhe 70-100 cm ne zonat më të
larta. Ditët me bore variojne nga
20 ne zonat e ulta deri ne 60 ne
zonat e larta malore. Erërat qe
fryjnë ne territorin e komunës
janë kryesisht murlani qe vjen
nga veriu dhe qe është i thate e i
ftohte dhe erërat nga jugu e
juglindja te ngrohta dhe te
lagështa. Periudha e vegjetacionit
fillon ne fund te muajit prill
e mbaron ne tetor, gjithsej 200
dite.
Shtrirja e gjerë gjeografike e
bën komunën të pasur me ujë
dhe bimësi të shumëllojshme,
ku veçohet ajo malore me pyje
dushku, ahu dhe pishe, si dhe e
larta me kullota. Rriten shumë
lloje drurësh dhe shkurresh si
shqemi, shqepa, lisi, pisha,
bredhoi, ahu, lajthia, boshtra
(bimë e rrallë), frashri, dëllinja,
shkoza, etj. Bimët mjekësore në
territorin e komunës numërohen
deri 250 lloje, ku me të përmendurat
janë lisna, trumza, shqemi,
veshtulli, çaji, i malit, salepi,
zhumbrica, xhusiohulli, luleshtrydhja
etj. Tërë gjatësinë e komunës
e përshkon Fani i Vogël me
një rrjet të dendur përrenjsh malorë
ku shquhet Brrena e Domgjonit
dhe Knella e Shëngjinit që
kanë prurje të cilat nuk shterojnë
as gjatë verës. Në to ka pak
peshq kryesisht troftë. Kafshët e
egra janë të shumëllojshme po
ashtu edhe shpendët.
== Historia ==
Sipas gojëdhënave emri Fan vjen nga ai i lumit Fan i Vogël. Krahina e Fanit ka një histori të lashtë. Fani ka qenë i banuar që në kohët më të lashta ilire. Dëshmi për ketë janë Qyteza e Batrave dhe Gurra e Domgjonit. Fani përmendet në një dokument të vitit 1387 ku thuhet se Tanush Lek Dukagjini ka qenë zot i Fanit dhe familja e tij ka patur në zotërim një territor të gjerë në Shqipërinë e Veriut. Origjina e kësaj komune vjen nga fisi i Pirustëve qe kanë qenë shkrirës bakri e metalesh të tjera. Dëshmi janë mbeturinat e furrave primitive që vendasit, edhe sot e kësaj dite, u thonë “Gurët e Xhudhive”. Në vitin 1529 Fani ka patur 11 fshatra dhe 240 shtëpi. Deri me 1770 Fani ka qene i bashkuar me Begollin e Pejës, por pas këtij viti, i bashkëngjitet Mirditës. Me