Ekonomia e Estonisë
Ekonomia e Estonisë është një ekonomi e përparuar dhe vendi është anëtar i Bashkimit Evropian dhe i eurozonës . [1] Ekonomia e Estonisë është ndikuar shumë nga zhvillimet në ekonominë finlandeze dhe suedeze. [2]
Përmbledhje Redakto
Para Luftës së Dytë Botërore, ekonomia e Estonisë ishte e bazuar në bujqësi, por ishte një sektor të konsiderueshëm të njohurive, me qytetin universitar të Tartu të njohur për kontribute shkencore, dhe një sektor industrial në rritje, i ngjashëm me atë të Finlandës fqinje. Produkte, të tilla si gjalpi, qumështi dhe djathi ishin të njohura gjerësisht në tregjet e Evropës perëndimore . Tregjet kryesore ishin Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar, dhe vetëm 3% e të gjithë tregtisë ishte me BRSS fqinjë. Estonia dhe Finlanda kishin një standard jetese relativisht të ngjashëm. [3]
Më 1 Janar 2011, Estonia iu bashkua euros, [4] dhe u bë republika e parë ish-Sovjetike që u bashkua me eurozonën . [5]
Në vitin 2013, Grupi i Bankës Botërore e vlerësoi Estoninë si 21-të në Indeksin e Lehtë të Bërjes së Biznesit .
Historia Redakto
Historia e hershme Redakto
Deri në fillim të shekullit të 13-të, territori që tani njihet si Estoni ishte i pavarur. Ekonomia ishte kryesisht një bujqësore, por Estonia duke qenë një vend me një vijë të gjatë bregdetare, kishte edhe shumë veprimtari detare. Zhvillimi autonom u dha në fund nga Kryqëzatat Veriore të ndërmarra nga Mbreti i Danimarkës, Livonian Gjerman dhe urdhërat ushtarake Teutonike. Bota e Estonisë u transformua nga pushtimi ushtarak. Lufta kundër pushtuesve zgjati nga 1208–1227. Qarku i fundit Estonez që u rrëzua ishte ishulli i Saaremaa në 1261.
Pas shpalljes së pavarësisë në 1918, Luftës së Pavarësisë së Estonisë dhe nënshkrimit të mëpasshëm të Traktatit të Tartu në vitin 1920, shteti i ri estonez trashëgoi një ekonomi të shkatërruar të pasluftës dhe një monedhë të frutshme të rublës. Megjithë vështirësitë, zhvendosjet dhe papunësinë e konsiderueshme, Estonia kaloi dekadën e parë të pavarësisë duke e shndërruar tërësisht ekonominë e saj. Në 1918, Rubla Czarist u zëvendësua nga marka Estoneze, e cila ishte në qarkullim deri në 1927. Deri në vitin 1929, ishte krijuar një monedhë e qëndrueshme, kroon . është lëshuar nga Banka e Estonisë, banka qendrore e vendit. Kompensimi i pronarëve të tokave gjermane për pronat e tyre, qeveria konfiskoi pronat dhe i ndau ato në ferma të vogla, të cilat më pas formuan bazën e prosperitetit të Estonisë. Tregtia u përqëndrua në tregun lokal dhe Perëndimin, veçanërisht Gjermaninë dhe Mbretërinë e Bashkuar. Vetëm 3% e të gjithë tregtisë ishte me BRSS .
Referime Redakto
- ^ "World Economic and Financial Surveys / World Economic Outlook". Database—WEO Groups and Aggregates Information (në anglisht). International Monetary Fund. prill 2011. Marrë më 21 gusht 2012.
- ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 30 korrik 2020. Marrë më 9 maj 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja) - ^ Maddison 2006
- ^ Mardiste, David (1 janar 2011). "Estonia joins crisis-hit euro club". Reuters (në anglisht). Marrë më 21 gusht 2012.
- ^ "Alcohol and tobacco tax to rise in Estonia next year". Helsingin Sanomat. Finland. 25 maj 2007. Arkivuar nga origjinali më 15 qershor 2008. Marrë më 1 janar 2009.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)