Wikipedia

Lista e Vendeve të Trashëgimisë Botërore në Indi

artikull-listë e Wikimedias

Në Indi ndodhen 32 Vende të Trashëgimisë Botërore që janë njohur nga United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) deri në vitin 2014.[1][2] Këto janë vende të rëndësishme të trashëgimisë kulturore ose asaj natyrore siç përshkruhen në Konventën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, të vendosur në vitin 1972.[3] Konventa, që meret me mbrojtjen e Trashëgimisë Botërore Kulturore dhe Natyrore u adoptua më 17 nëntor 1997 në vazhdim të Konferencës së Përgjithshme të UNESCO-s të mbajtur nga 17 tetori 1972 deri më 21 nëntor 1972. Dy vendet e para të Indisë që u bënë pjesë e listës në Seksionin e Shtatë të Trashëgimisë Botërore të mbajtur në vitin 1983 ishin Fortesa e Agras dhe Shpellat Ajanta. Përgjatë viteve, në këtë listë janë shtuar 30 vende të tjera, më i fundit prej tyre është Rani ki Vavi në Guxharat dhe Parku Kombëtar i Himalajeve të Mëdha nga Himachal Pradeshi në vitin 2014.[4] Nga këta 32 vende, 25 janë vende kulturore dhe shtatë të tjerët janë vende natyrore. Nga India është propozuar një listë e mëtejshme vendesh për njohje që përfshin 51 vende. Vendet kulturore në Indi janë të shënuara nga mjashtria e tyre e punimit të gurit. Shumica e tempujve të Indisë të futur në këtë listë janë ndërtuar në gurë, pa ndonjë llaç dhe me skulptura të skalitura në ta. Vendet Arkeologjike të Nalanda Mahaviharas (Universiteti i lashtë i Nalandas) në Nalanda, Bihar u fut në listën e UNESCO-s më 15 korrik 2016.[1][5]

Lista e vendeve të Trashëgimisë Botërore Redakto

Emri: siç listohet nga Komiteti i Trashëgimisë Botërore
Rajoni: i shtetit ose territorit të Indisë
Periudha: periudha kohore domethënëse, zakonisht e ndërtimit.
Të dhënat e UNESCO-s: numri i referencës së vendit; viti në të cilin u fut në listën e UNESCO-s; kriteret nën të cilat u listua: kriteri i i deri në të vi janë kulturorë, ndërsa i nga i vii deri në të x janë natyror.
Përshkrimi: përshkrim i shkurtër i vendit.
  † Në rrezik

Manas Wildlife Sanctuary u listua si në rrezik (që nga viti 1992), por u hoq në vitin 2011 në vazhdim të përmirësimeve të ndjeshme.[6] Hampi u shtua në listën e rrezikuar në vitin 1999, por u hoq në vitin 2006 në vazhdim të përpjekjeve të suksesshme të ruajtjes.[7][8]

Sr.

No.

Emri Imazhi Rajoni Periudha Të dhënat e UNESCO-s Përshkrimi
01 Parku Kombëtar Kaziranga, Assam   Assam, Indi shek i XX 337; 1985; ix, x Parku Kombëtar dhe Rezervati i Jetës së Egër në Kaziranga gjendet në shtetin veri-lindor të Indisë, Assam në ultësirat e bregut jugor të Lumit Brahmaputra, u shpall Vend i Trashëgimisë Botërore nga UNESCO në vitin 1985 për mjedisin e tij natyror unik. Në fillim u vendos si rezervat pyjor në vitin 1908 për të mbrojtur speciet në pakësim të rinocerontëve. Përgjatë viteve pësoi ndryshime të shumta, si The Kaziranga Game Sanctuary në vitin 1916, i riemërtuar Kaziranga Wildlife Sanctuary në vitin 1950 dhe u shpall park kombëtar në vitin 1974. Parku, që mbulon një sipërfaqe prej 42996 hektarësh, ka veçorinë e të qenit streha e popullsisë më të madhe të Rinocerontit të Madh Indian me një Bri. Ka shumë specie gjitarësh dhe shpendësh të tjerë në rezervat.[9][10][11]
02 Rezervati i Jetës së Egër të Manasit, Assam  

 

Assam, Indi shek i XX 338; 1985; vii, ix, x Rezervati i Jetës së Egër të Manasit, i vendosur në shtetin veri-lindor të Assamit mbulon një sipërfaqe prej 50000 hektarësh në ultësirat e lumit Manas në këmbët e Himalajeve, në kufirin me Butanin (i vazhduar me Rezervati i Jetës së Egër të Manasit në Butan). U fut në listën e Vendeve të Trashëgimisë Botërore nga UNESCO në vitin 1985 për mjedisin e tij natyror unik. Rezervati është habitati i mjaft specieve të bimëve, 21 speciet më të rrezikuara të gjitarëve (nga 55 speciet e gjitarëve në rezervat), 36 specie zvarranikësh, 3 amfibësh dhe 350 specie shpendësh. Speciet e rrezikuara përfshijnë tigrin, derrin pigme (Porcula salvania), leopardin nebuloz (Neofelis nebulosa), ariun përtac (Melursus ursinus), rinocerontët indianë, buajtë e egër të ujit, elefantët indianë, languri i artë (Trachypithecus geei) dhe florikani bengalez (Houbaropsis bengalensis). Në vitin 1907, u shpall një rezervat pyjor, në vitin 1928 u shpall një rezevat dhe u bë një rezervat tigrash në vitin 1973 si pjesë e "Project Tiger" dhe Vend i Trashëgimisë Botërore në dhjetor të vitit 1985. Bimët e listuara nën kategorinë e gjerë të pyjeve musonike të Burmas përfshijnë 285 specie të Dicotyledoneve dhe 98 specie të Monocotyledoneve. Që nga viti 1992, rezervati u listua nën listën e rrezikuar të UNESCO-s,[12][13][14] por u hoq në vitin 2011 pas përpjekjeve domethënëse ruajtëse.
03 Kompleksi i Tempullit Mahabodhi në Bodh Gaya   Bihar, Indi shek i III p.e.s., shek i V dhe i VI i e.s. si dhe në shek e XIX 1056 rev; 2002; i,ii, iii, iv, vi Kompleksi Tempullor i Mahabodhit në Bodh Gaya (Buda Gaya), i shtrirë në një zonë prej 4.86 hektarësh u bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s si një vend unik i rëndësisë kulturore dhe arkeologjike. Tempulli i parë u ndërtua nga perandori Ashoka në shekullin e III p.e.s. (260 p.e.s.) rreth Pemës Bodhi (Ficus religiosa në perëndim të tempullit). Megjithatë, tempulli që shihet tani daton midis shekujve të V dhe të VI të e.s.. Strukturat janë ndërtuar me tulla. I përkujtuar dhe shenjtëruar si vendi ku Siddhartha Gautama Buda u ndriçua në vitin 531 p.e.s. në moshën 35 vjeçare dhe pastaj e përhapi diturinë e tij hyjnore të Budizmit nëpër botë, ka qenë tempulli fundor për adhurimin përkujtimor, përgjatë mjaft shekujve, nga budistët e të gjitha rrymave, nga e gjithë botë që e vizitojnë gjatë pelegrinazhit. Tempulli kryesor ësthë 50 m i lartë, i ndërtuar në in height, built in Stilin Srkitekturor Indian, datohet midis shekujve të V dhe të VI dhe është tempulli më i vjetër në nën-kontinentin indian i ndërtuar gjatë "Kohës së Artë" të kulturës indiane në Periudhën Gupta. Balustrat e skalitura gjatë kohës së Ashokas (Shekulli i III p.e.s.) janë ruajtur në Muzeun Arkeologjik të vendosur brenda kompleksit tempullor.[15][16]
04 Varri i Humayunit në Delhi  

 

Delhi, Indi 1572 232, 1993, (ii), (iv) Varri i Humayunit në Delhi, varri i parë i ndërtuar me mjaft risi, i vendosur në qendër të kopshteve luksoze me kanale uji, ishte pararendësi i monumentit të Taxh Mahalit (të ndërtuar një shekull më vonë). U ndërtua në vitin 1570 dhe u bë Monument i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1993 për rëndësinë e tij kulturore. U ndërtua në vitet 1569–1570 nga perandori i dytë Mughal, e veja e perandorit Humayun, Biga Begum (Hajji Begum). Arkitektura e tij i është atribuar Mirza Ghiyathit dhe Stili i tij Arkitekturor Mughal është shpallur si "necropoli i Dinastisë Mughal" për ngritjen e tij të dyfishtë me kube të pajisur me Chhatri. Përveç varrit të Humayunit, kompleksi ka gjithashtu 150 varre të anëtarëve të ndryshëm të familjes mbretërore. Varri është ndërtuar me një projekt char-bagh (të katërfishtë) me dy porta, një në jug dhe tjetra në perëndim. Ka një numër kanalesh uji, një pavjon dhe një banjë. Varri i vendosur në një plintë të parregullt tetëkëndore ka një kube të ngritur prej 42.5 m të lartë, të mbuluar me pllaka mermeri dhe të dekoruar me chhatre.[17][18]
05 Minarja e Qutbes dhe Monumentet e saj në Delhi  

 

Delhi, Indi Fundi i shek të XII 233, 1993, (iv) Kompleksi i Qutbes, i vendosur në jug të Delhit, është një kompleks me Minaren e Qutbes si pjesë qendrore, që është një kullë në gurë të kuq ranorë, 72.5 m e lartë me një bazë 14.32 m që reduktohet në 2.75 m në diametër në majë. I ndërtuar në fillimin e shekullit të XIII, kompleksi i strukturave përfshin itineraret, Porta e Alai Darwazas (1311), Minarja Alai (një pirg i papërfunduar i minares ose kullës së synuar), Xhamia Qubbat-ul-Islam (xhamia më e hershme ekzistuese në Indi), Varri i Iltumishit dhe një Kolona Hekuri. Kompleksi është një dëshmi e plaçkitjes islamike gjatë periudhës siç shihet nga materialet e përdorura për ndërtimin e kompleksit, që janë ato që u hoqën pas shkatërrimit të tempujve hindu, xhainistë dhe budistë; një kolonë shkëlqyese prej hekuri 7.02 m e lartë (pa ndonjë gjurmë ndryshkjeje) e ngritur në qendër të kompleksit, me mbishkrime në sanskritisht, të periudhës së Chandra Guptas II. Të dhënat historike përmendin ndërtimin e saj, fillimisht nga Qutubuddin Aibaku në vitin 1192, përfundimi i saj nga Iltumishi (1211–36) dhe përsëri nga Alauddin Khalji (1296–1316). Pësoi rikonstruktime të shumta nga sunduesit pasues, në vazhdim të dëmtimit të strukturës për shkak të rrufesë. U fut në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s nën kategorinë e iv për paraqitjen e saj unike të mjeshtrisë arkitekturore dhe artistike islamike.[19][20]
06 Kompleksi i Fortesës së Kuqe   Delhi, India 1648 231rev, 2007, (ii), (iii), (vi) Kompleksi i Fortesës së Kuqe, i njohur edhe si Lal Qila është një fortesë pallatore e ndërtuar në shekullin e XVII nga Shah Jahani (1628–58), perandori i pestë Mughal si pjesë e kryeqytetit të tij të ri të Shahjahanabadit, i vendosur në veri të Delhit. Përfaqëson lavdinë e sundimit Mughal dhe është konsideruar si kulmi i krijimtarisë arkitekturore, artistike dhe estetike Mughale. Dizajni arkitekturor i strukturave të ndërtuara brenda fortesës përfaqëson një përzierje të stileve arkitekturore persiane, timuride dhe indiane; Isfahani, kryeqyteti persian thuhet se ka shërbyer si frymëzues për ndërtimin e Kompleksit të Fortesës së Kuqe. Plani dhe dizajni i këtij kompleksi, në një plan gjeometrik rrjetor me struktura pavjonesh, ishte pararendësi i mjaft monumenteve që u ndërtuan më vonë në Raxhastan, Delhi, Agra dhe pallate të tjera. Kompleksi pallator ka qenë fortifikuar nga një rrethim me mur i ndërtuar me gurë të kuq ranor (prej nga rrjedh edhe emri Fortesa e Kuqe). Është pranë Fortesës së Salimgarhut në veri të saj të ndërtuar nga Islam Shah Suri në vitin 1546 dhe tashmë është gjithashtu pjesë e Kompleksit të Fortesës së Kuqe (zona mbulon 120 akre) nën anëtarësimin e modifikuar të Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s nën kategoritë i, ii, iii dhe vi. E ndërtuar midis viteve 1639 dhe 1648, përfshin një zonë me madhësi 656 m x 328 m dhe ngrihet në lartësinë 23 m në bregun e djathtë të Lumit Yamuna, është i lidhur me Fortesën e Salimgarhut nëpërmjet një ure mbi një kanal të vjetër lumor, tani një rrugë qytetase. Pallati brenda kompleksit të fortesës, gjendet mbrapa Diwan-i-Am-it (Salla e Pritjeve Publike), përfshin një seri pavjonesh pallatore të skalitura në mënyrë të pasur në mermer, të ndërlidhur nga kanale uji të quajtur Nehr-i-Behishit’ që do të thotë "Përroi i Parajsës", Diwane-i-khasi (Salla e Takimeve Private), mjaft struktura të tjera thelbësore private dhe gjithashtu Moti Masjidi (Xhamia e Perlës e ndërtuar nga perandori Aurangzeb).[21][22]
07 Kishat dhe Konventet e Goas  

 

Velha Goa (Goa e Vjetër), Goa, Indi Shekujt e XVI dhe të XVIII 234; 1986; (ii)(iv)(vi) Kishat dhe Konventet e Goas janë monumente të bëra nga UNESCO pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore në vitin 1986 si pasuri kulturore, nën kriteret ii, iv dhe vi, që u ndërtuan nga sunduesit kolonialë portugezë të Goas midis shekujve të XVI dhe të XVIII. Këta monumente janë kryesisht në ish kryeqytetin e Velha Goas. Velha Goa është e njohur edhe si Goem, Pornem Gõy, Adlem Gõi, Goa e Vjetër ose Saibachem Gõi, ku Saibi ose Goencho Saibi i referohet Shën Francis Xavierit. Më domethënësi i këtyre monumenteve është Basilika e Bom Jezusit, që përmban varrin me reliket e St. Francis Xavierit. Këto monumente të Goas, të njohur edhe si "Roma e Orientit", u vendosën nga urdhëra të ndryshme fetare katolike, nga 25 nëntori 1510 e në vazhdim. Fillimisht ishin 60 kisha nga të cilat disa nga monumentet e mbijetuara në Velha Goa janë Kishëza e Shën Katerinës (ku një nga të parat, me gjasa vetëm përkrahë Ishullit Angediva, një rit latin u mbajt në festën e Shën Katerinës dmth. më 25 nëntor 1510), Kisha dhe Konventi i Shën Franceskut të Asisit, Sé Catedral de Santa Catarina kushtuar Shën Katerinës së Aleksandrisë, Jesuit Borea Jezuchi Bajilika ose Basílica do Bom Jesus, Igreja de São Francisco de Assis (e njohur edhe si Asisachea Sanv Fransiskachi Igorz), Theatine Igreja da Divina Providência (São Caetano) (e njohur edhe si San Kaitanachi Igorz ose kisha e Shën Cajetanit dhe seminari i saj (e ngjashme me Basilikën papale të Shën Pjetrit në Vatikan), Igreja de Nossa Senhora do Rosário (e njohur edhe si Ruzai Saibinnichi Igorz (Kisha e Shën Mërisë së Rozarit)) dhe Igreja de Santo Agostinho (e njohur edhe si Sanv Agustineachi Igorz (Kisha e Shën Agustinit) (vetëm kambanorja që sot dhe disa varre, duke përfshirë Shënjtores së Kishës Ortodokse Gjeorgiane, Ketevani i Mukhranit, e cila ishte edhe mbretëreshë). Këto monumente ishin pararendësit e vendosjes së një ansambi formash artistike manueline, manneriste dhe baroke në Rajonin e Azisë. Monumentet janë ndërtuar në laterit dhe muret të suvatuara me gëlqere të përzier me guacka të thyera. Për këtë arsye, monumentet kanë nevojë për mirëmbajtje të vazhdueshme për të ndaluar përkeqësimin për shkak të kushteve klimatike musonike dhe për ti mbajtur kështu në gjendje të mirë.[23][24]
08 Parku Arkeologjik Champaner-Pavagadh, Guxharat   Guxharat, Indi Parahistorik dhe në shek. e VIII deri në të XIV 1101; 2004; iii, iv, v, vi Parku Arkeologjik Champaner-Pavagadh është i vendosur në distriktin Panchmahal të shtetit indian të Guxharatit. U bë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 2004 si një vend kulturor. Ndodhet një përqëndrim i siti gjerësisht të pa gërmuar arkeologjik, historik dhe pasurie të gjallë të trashëgimisë kulturore të vendosur në një panoramë mbresëlënëse që përfshin vende parahistorike (kalkolitike), një fortesë kodrinore të një kryeqyteti të hershëm hindu dhe rrënojat e kryeqytetit të shekullit të XVI të shtetit të Guxharatit. Vendi përfshin gjithashtu, midis mbetjeve të tjera, fortifikime, pallate, ndërtesa fetare, rrethime rezidenciale, struktura bujqësore dhe instalime uji, nga shekulli i VIII deri në të XIV. Tempulli Kalikamata në majë të kodrës Pavagadh është konsideruar një faltore e rëndësishme, që tërheq shumë pelegrinë përgjatë vitit. Vendi është i vetmi qytet i plotë dhe i pandryshuar islamik i periudhës para-mughale.[25][26]
09 Grupi i Monumenteve në Hampi   Distrikti Ballari, Karnataka, Indi shek e XIV dhe të XVI 241 ; 1986; (i)(iii)(iv) Grupi i Monumenteve në Hampi përfshin qytetin e Hampit në brigjet e lumit Tungabhadra në Karnataka. Hampi përfshin rrënojat e Vijayanagaras, që ishte kryeqyteti i perandorisë Vijayanagara. Tempujt dhe pallatet e dravidiane janë me shumicë në Hampi. Këto monumente fituan admirimin e udhëtarëve të shekujve të XIV dhe të XVI. Hampi, si një qendër e rëndësishme e Hinduizmit, ka Tempulli Virupaksha (i ndryshëm nga Tempulli Virupaksha i Pattadakalit) dhe mjaft monumente të tjera, që janë pjesë e Trashëgimisë Botërore nën kategoritë i, iii dhe iv në Listën e UNESCO-s.[27][28]
10 Grupi i Monumenteve në Pattadakal  

 

Distrikti Bagalkot, Karnataka, Indi shek. i VIII 239 ; 1987; (iii)(iv) Grupi i Monumenteve në Pattadakal i bërë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1987, mbulon një seri të shquar prej nëntë tempujsh Hindu, ashtu si dhe një faltore xhainiste në Karnatakan Verirore. Në këtë grup tempujsh, Tempulli Virupaksha, i ndërtuar rreth vitit 740 nga mbretëresha Lokamahadevi në përkujtim të fitores së burrit të saj (mbreti Vikramaditya II) mbi mbretërit Pallava nga Jugu, është konsideruar si ndërtesa më e shquar (kjo është e ndryshme nga Tempulli Virupaksha në Hampi.) Këto janë një kombinim i shquar i tempujve të ndërtuar nga Dinastia Chalukya në shekujt e VI dhe të VIII në Aihole, Badami dhe Pattadakal, qyteti i mëvonshëm u njohu si "Rubinët e Kurorës". Tempujt përfaqësojnë një shkrirje të shquar të veçorive arkitekturore verirore (Nagara) dhe jugore (dravida) të Indisë. Pattadakali është konsideruar si një qytet i shenjtë hindu dhe brenda kompleksit ndodhen tetë tempuj kushtuar Shivës, një faltore e nëntë shaivite e quajtur Tempulli Papanatha dhe një tempull xhainist.[29][30]
11 Monumentet Budiste në Sanchi, Madia Pradesh   Madia Pradesh, Indi nga shek i II dhe i I p.e.s. deri në shek e XII 524; 1989; (i)(ii)(iii)(iv)(vi) Monumentet Budiste në Sanchi, të vendosura 45 km nga Bhopali në shtetin indian të Madia Pradeshit janë një grup monumentesh budiste të datuara midis vitit 200 dhe 100 p.e.s.. Siti, megjithatë, është supozuar se është zhvilluar në shekullin e III p.e.s., kur sundonte Ashoka i Perandorisë Mauryane. Monumenti kryesor është stupa e datuar midis shekullit të II dhe të I p.e.s.. Këto faltore budiste ishin monumente aktive budiste, që lulëzuan deri në shekullin e XII. Siti ka një shumësi kolonash molonitike, pallatesh, tempujsh dhe manastiresh në gjendje të ndryshme ruajtjeje. U bë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s më 24 janar 1989 për rëndësinë e saj unike kulturore. U zbulua në vetëm në vitin 1818 në një gjendje të braktisur. Gërmimet arkeologjike të ndërmara më pas zbuluan 50 monumente unike.[31][32][33]
12 Strehimet Shkëmbore të Bhimbetkas, Madia Pradesh  

 

Madia Pradesh, Indi 300,000 vjeçare 925; 2003; (iii) (v) Strehimet Shkëmbore të Bhimbetkas të përshkruara në anëtarësimin në UNESCO si "kompleksi … i një ruajtësi të mahnitshëm të pikturave shkëmbore brenda strehimeve shkëmbore" është e vendosur në fundin e kodrave Vindhya në shetitin e Indisë Qendrore Madia Pradesh. Është e shtrirë në një formacion guri ranor që shtrihet në një sipërfaqe prej 1893 hektarësh me një zonë të ndërmjetme prej 10280 hektarësh. Strehimet Shkëmbore, të zbuluara vetëm në vitin 1957, përfshijnë një grup prej "pesë komplekse strehimesh shkëmbore" me piktura që janë konsideruar nga periudha e "Mezolitit deri në periudhën historike", me 21 fshatra që i rrethojnë ato që pasqyrojnë traditat e paraqitura në pikturat shkëmbore. Arti unike shkëmbor u zbuluan në 400 strehime të pikturuara në një sipërfaqe prej 1,892 hektarësh mes një pylli të dendur me larmi të lartë të florës dhe faunës, me disa strehime të datuara nga vitet 100,000 p.e.s. (Periudha e vonë Akeuliane) deri në vitin 1000. U bë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 2003 si një pasuri unike kulturore që përfaqëson konvergjencën e paraqitur në formën artistike midis njerëzve dhe mjedisit me lidhje me ekonominë gjuetare dhe mbledhëse të të kaluarës.[32][34][35]
13 Grupi i Monumenteve në Khajuraho, Madia Pradesh   Madia Pradesh, Indi viti 950 deri në vitin 1050 240; 1986; (i) (iii) Grupi i Monumenteve të Khajurahos i atribuar Dinastisë Chandela që, nën sovranitetin e Gurjar Pratiharëve arritën lavdinë e tyre. Ansambli i monumenteve që ka mbijetuar i përkasin praktikave Hindu dhe xhainiste me shkrirje befasuese të skulpturës dhe arkitekturës; shembulli më i mirë i kësaj veçorie të shquar shihet në Tempullin Kandariya. Nga 85 tempujt e ndërtuar, vetëm 22 kanë mbijetuar në një sipërfaqe prej 6 km2, që përfaqëson periudhën Chandela të shekullit të X. I vendosur në shtetin indian të Madia Pradeshit, u bë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, si një pasuri kulturore më 15 tetor 1982 për krijimet e tij unike artistike dhe si dëshmi e kulturës Chandela që ekzistonte para pushtimit mysliman të Indisë në fillim të shekullit të XII.[36][37]
14 Shpellat Ajanta   Maharashtra, Indi shek i II p.e.s. deri në shek e VI të e.s. 242; 1983; i, ii, iii, vi Shpellat Ajanta të listuara si Trashëgimi Botërore e UNESCO-s si pasuri e trashëgimisë kulturore, një shpella budiste që u ndërtuan në dy faza, faza e parë nga shekulli i II p.e.s.. Në fazën e dytë, u bënë shtesa të tjera gjatë shekujve të V dhe të VI të e.s. të periudhës Gupta. Shpellat paraqesin piktura dhe murale që janë reminishenjte të pikturave dhe skulpturave Sigiriya në Sri Lanka. Në tërësi, ndodhen 31 shpella monumentale të skalitura në shkëmb që janë përfaqësuese unike të artit budist.[38][39][40]
15 Shpellat Ellora   Maharashtra, Indi vitet 600 deri në 1000 243; 1983; (i)(iii)(vi) Shpellat Ellora të njohura edhe si Kompleksi Ellora janë një përzierje kulturore e arteve të Budizmit, Hinduizmit dhe Xhainizmit. Këto janë 34 manastire dhe tempuj të skalitur në mënyrë të vazhduar në shkëmbinj bazalti të lartë, që shihen përgjatë një gjatësie prej 2 km. Të datuara midis vitit 600 dhe 1000, ato janë pasqyrim i krijimtarisë artistike të qytetërimit të lashtë në Indi. Kjo pasuri kulturore u fut në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.[41][42]
16 Shpellat Elephanta  

 

Maharashtra, Indi shek i V deri në të VIII 244rev; 1987; (i)(iii) Shpellat Elephanta janë një rrjet shpellash të skalitura të vendosura në Ishullin Elephanta, ose Gharapuri (që do të thotë "qyteti i shpellave") në Bregun e Bombeit, 10 km në lindje të qytetit të Bombeit. Ishulli, i vendosur në një krahë të Detit Arabik, konsiston në dy grupe shpellash — i pari është një grup i madh prej pesë shpellash hindu, ndërsa i dyti është një grup i vogël prej dy shpellash budiste. Shpellat hindu përmbajnë skulptura të skalitura në shkëmb, që përfaqësojnë sektin shaivit të Hinduizmit, kushtuar zotit Shiva. Arkitektura e skalitur në shkëmb e shpellave daton midis shekujve të V dhe të VIII, megjithëse identiteti i ndërtuesve zanafillor është akoma subjekt debati. Shpellat janë gërmuar në shkëmbin solid të bazaltit. Të rikonstruktuara në vitet 1970, shpellat u bënë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1987 për të ruajtur punimet artistike.[43][44]
17 Terminali Chhatrapati Shivaji (më parë i njohur si Terminali Victoria)  

 

Maharashtra, Indi 1887–1888 945rev; 2004; (ii)(iv) Terminali Chhatrapati Shivaji është një stacion historik hekurudhor në Bombei, që shërbeu si qendra e Hekurudhave Qendrore. Është një nga stacionet më të ngarkuara hekurudhore në Indi dhe shërbeu si Terminali i Trenave të Hekurudhës Qendrore në Bombei. Stacioni u projektua nga Frederick William Stevens, një arkitekt këshillues në vitet 1887–1888. Mori dhjetë vite për tu përfunduar dhe u emërtua "Terminali Victoria" në nder të Mbretëreshës dhe Perandores Victoria; u hap në datën e Jubileut të saj të Artë në vitin 1887. Kjo ndërtesë e famshme arkitekturore në Stilin Gotik u ndërtua si qendra Hekurudhore e Gadishullit të Madh Indian. Në vitin 1996, në përgjigje të kërkesës nga Shiv Sena dhe në përputhje me politikën e riemërtimit të vendeve me emra indianë, stacioni u riemërtua nga qeveria shtetërore sipas Chatrapati Shivajit, mbreti i famshëm Maratha i shekullit të XVII. Më 2 korrik 2004, stacioni u bë pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.[45][46]
18 Tempulli Diellor i Konarkut   Distrikti Puri, Orissa, Indi shek i XIII 246; 1984;(i)(iii)(vi) Tempulli Diellor i Konarkut është një tempull diellor i shekullit të XIII (i njohur edhe si "Pagoda e Zezë"), në Konark të Orissas. I vendosur në bregun lindor të Gjirit të Bengalit në deltën e lumit Mahanadi, është ndërtuar në formën e karios së Suryas (Arka), zoti i diellit me 24 rrota dhe është e dekoruar në mënyrë të pasur me skalitje simbolike në gurë dhe të tërhequr nga gjashtë kuaj. U ndërtua me gurë ranorë të oksiduar nga mbreti Narasimhadeva I i Dinastisë Lindore Ganga. Tempulli është një nga tempujt më të famshëm në Indi dhe është pjesë e Trashëgimisë Botërore të Unesco-s që nga viti 1984 si pasuri kulturore nën kategoritë i, iii dhe vi.[47][48]
19 Parku Kombëtar i Keoladeos   Bharatpur, Raxhastan, Indi 1981 340; 1985; (x) Parku Kombëtar i Keoladeos në Bharatpur gjendet brenda Provincës Biogjeografike të Pyjeve Musonike Indus-Gang. Ai shtrihet në një sipërfaqe prej 2783 hektarësh. U shpall Park Kombëtar në vitin 1982. Para kësaj kohe, në vitin 1900, ishte një rezervat i gjuetisë së rosave të Maharaxhave të Bharatpurit, më pas u bë një rezervat shpendësh në vitin 1956, me maharaxhatë që ushtronin gjuetin deri në vitin 1972 në vitin 1981 u regjistrua si Zona Moçalore Ramsar. U bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1985 nën kategorinë x, si një pasuri natyrore. Zona e moçaleve të Parkut shtrihet në 1000 hektarë gjatë shumicës së vitit. Ka një mjedis të krijuar nga njeriu të krijuar pjesërisht nga argjinatura që e ndajnë zonën në 10 njësi dhe ka penda që kontrollojnë nivelin e ujit. Është i famshëm për 364 speciet e shpendëve dimërues që mblidhen në numër të madh, duke ardhur nga vende të largëta si Afganistani, Turkmenistani, Kina dhe Siberia. Është i rrethuar nga 17 fshatra dhe nga qyteti i Bharatpurit.[49][50]
20 Jantar Mantari në Jaipur   Jaipur, Raxhastan, Indi vitet 1727 dhe 1734 1338; 2010; (iii)(iv) Jantar Mantari në Jaipur është një grup instrumentesh arkitekturore astronomike, të ndërtuar nga mbreti Jai Singh II në kryeqytetin e tij ri në atë kohë të Jaipurit midis viteve 1727 dhe 1734. U modelua sipas njërit që ai kishte ndërtuar në kryeqytetin e Perandorisë Mughale të Delhit. Ai kishte ndërtuar një tërësi prej pesë strukturash të tilla në vende të ndryshme, që përfshinin ata në Delhi dhe Jaipur. Observatori i Jaipurit është më i madhi dhe i ruajturi më mirë i këtyre dhe ka një set prej rreth 20 instrumentesh fikse të ndërtuara në muraturë. U shpall pasuri kulturore e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s si "një shprehje e aftësive astronomike dhe koncepteve kozmologjike të një studiuesi të oborrit princëror në fund të periudhës Mughale".[51][52]
21 Tempujt e Mëdhenj të Gjallë Chola   Tempulli Brihadeeswarar, Gangaikonda Cholapurami, Tamil Nadu, Indi shek i XI dhe i XII 250bis; 1987; (ii)(iii) Tempujt e Mëdhenj të Gjallë Chola, të ndërtuar nga mbretërit e perandorisë Chola gjenden përgjatë gjithë Tamil Nadusë. Ky vend i trashëgimisë kulturore përfshin tre tempuj të mëdhenj të shekujve të XI dhe të XII përkatësisht, Tempulli Brihadiswarar në Thanjavur, Tempulli Brihadiswarar në Gangaikonda Cholapuram dhe Tempulli Airavatesvara në Darasuram. Tempulli i Gangaikondacholisvaramit, i ndërtuar nga Rajendra I, u përfundua në vitin 1035. Vimana (kulla e shenjtërores) e tij 53 m ka kënde të rrumbullakosur dhe një lëvizje elegante vertikale, në kontrast me kullën e drejtë dhe të ashpër të Thanjavurit. Kompleksi tempullor Airavatesvara, i ndërtuar nga Rajaraja II, në Darasuram ka një Vimana 24 m dhe një imazh në gurë të Shivës. Tempujt dëshmojnë arritjet e mrekullueshme të mbretërisë Chola në arkitekturë, skulpturë, pikturë dhe në modelimin e bronxit. Siti u bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1987 si trashëgimi kulturore nën kriteret ii dhe iii.[53][54]
  Tempulli Airavateshwarar, Darasuram, Tamil Nadu, Indi
  Tempulli Brihadeeswarar në Thanjavur, Tamil Nadu, Indi
22 Grupi i monumenteve në Mahabalipuram   Mahabalipurami, Tamil Nadu, Indi shek e VII dhe të VIII 249; 1984; (i)(ii)(iii)(vi) Grupi i monumenteve në Mahabalipuram, në Tamil Nadu, rreth 58 km nga Chennai, u ndërtuan nga mbretërit Pallava në shekujt e VII dhe të VIII. Qyteti mendohet se mori rëndësi nën sundimin e Narasimhavarmanit I (të mbiquajtur Mamalla). Këta monumente janë skalitur në shkëmb përgjatë bregut të Coromandelit. Qyteti tempullolr ka afërsisht dyzetë monumente, duke përfshirë relievin më të madh në botë në qiell të hapur. U bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1984 si një trashëgimi kulturore nën kategoritë i, ii, iii dhe vi. Monumetet përfshijnë Tempujt Ratha: Tempuj në formën e karrove, Mandapave, 11 faltore shpellore të mbuluara me relieve, relievi shkëmbor Zbritja e Gangut, që është një reliev shkëmbor në qiell të hapur i njohur edhe si Vetëmohimi i Arjunas ose Vetëmohimi i Bhagirathas.[55][56]
23 Fortesa e Agras, Uttar Pradesh

 

Uttar Pradesh, Indi Shek i XVI 251; 1983; iii Fortesa e Agras, e njohur edhe si Fortesa e Kuqe e Agras, që përfaqëson madhështinë dhe fuqinë e Perandorisë Mughale dhe si pjesa qendrore e perandorisë së tyre u bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1982, nën kategorinë iii si një monument kulturor. Fortesa gjendet në bregun e djathtë të Lumit Yamuna, ndërtuar në gurë të kuq ranorë, që mbulon një sipërfaqe prej 2.5 km dhe e rrethuar nga një hendek, disa pallate të rrethuar, kulla dhe xhaimi. Këto u ndërtuan nga shekulli i XVI e tëhu deri në fillim të shekullit të XVIII, duke filluar nga perandori Akbar në shekullin e XVI deri te Aurangzebi në pjesën e parë të shekullit të XVIII, duke përfshirë kontribute të bëra gjatë mbretërimit të Jahangirit dhe Shahjahanit; strukturat mbresëlënëse të ndërtuara brenda kompleksit të fortesës janë Khas Mahali, Shish Mahali, Muhamman Burje (një kullë tetëkëndore), Diwan-i-Khasi (1637), Diwan-i-Ami, xhaimia e bardhë prej mermeri ose Xhamia e Perlës (ndërtuar gjatë viteve 1646–1653) dhe Nagina Masjidi (1658–1707). Këto monumente janë të shquara për shkrirjen e artit persian të Dinastisë Timuride dhe formave të artit indian. Është shumë afër Taxh Mahalit të famshëm me një zonë të ndërmjetme që i ndan dy monumentet.[57][58]
24 Fatehpur Sikri, Uttar Pradesh  

   

Uttar Pradesh, Indi shek i XVI 255; 1986; ii,iii,iv Fatehpur Sikri, "Qyteti i Fitores", u ndërtua gjatë gjysmës së dytë të shekullit të XVI nga perandori Akbar (1556–1605). Ishte kryeqyteti i Perandorisë dhe selia e oborrit madhështor Mughal, por vetëm për 14 vjet. Megjithëse përbënë dëshmi të jashtëzakonshme të qytetërimit Mughal në fund të shekullit të XVI, u braktis për arsyen e dyfishtë të mungesës së ujit dhe paqëndrueshmërisë së Indisë veri-perëndimore, duke e detyruar perandorin ta zhvendoste kryeqytetin në Lahore. Akbari vendosi ta ndërtoi atë në vitin 1571, në të njëjtin vend ku lindi djali i tij, perandori i ardhshëm Jahangir, u paratha nga shenjti i ditur Shaikh Salim Chisti (1480–1572). Puna, e mbikqyrur nga vetë perandori, u përfundua në vitin 1573. Kompleksi i monumenteve dhe tempujve, të gjithë në mënyrë uniforme në Stilin Arkitekturor Mughal, përfshijnë një nga xhaimitë më të mëdha në Indi, Jama Masjidin, Buland Darwaza, Panch Mahali dhe Varri i Salim Chishtit. Udhëtari anglez Ralph Fitch e konsideroi qytetin në vitin 1585 si 'mjaft më të madh se Londra dhe më të populluar'. Forma dhe projekti i tij ndikoi fortë në evoluimin e planifikimit urban të Indisë, në mënyrë të shquar në Shahjahanabad (Delhi i Vjetër). Qyteti ka pallate të tjerë të shumtë, ndërtesa publike dhe xhami, ashtu si dhe zona banimi për oborrin, ushtrinë, shërbëtorët e mbretit dhe për gjithë popullsinë historia e të cilës nuk është regjistruar.[59][60]
25 Taxh Mahali, Uttar Pradesh   Uttar Pradesh, Indi shek i XVII 252; 1983;i Taxh Mahali, një nga Shtatë Mrekullitë e Botës është një mauzole – një xhami mortore. U ndërtua nga perandori Shahjahan në kujtim të gruas së tij të tretë Begum Mumtaz Mahalit që kishte vdekur në vitin 1631. Është një ndërtesë e madhe e bërë me mermer të bardhë në Arkitekturën tipike Mughale, një stil që kombinon elemente nga Arkitektura Persiane, Arkitektura Islamike dhe ajo Indiane. Kjo kryevepër shumë e lavdëruar u ndërtua në një periudhë prej 16-vjetësh midis viteve 1631 dhe 1648 në kryearkitektin Ustad Ahmad Lahauri i mbështetur nga disa mijëra artizanë nën drejtimin e një komiteti perandorak. U bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1983, nën kategorinë i, si një monument kulturor. Është i vendosur në mes të kompshteve të pamatë Mughalë, që mbulojnë një hapësirë prej 17 hektarësh në bregun e djathtë të Lumit Yamuna. Ka një projekt tetëkëndor të shënuar nga katër minare ekskluzive në katër këndet me një ngritje zanafillore të një kubeje qendrore në formë bulbore nën të cilën në një dhomë nëntokësore qëndrojnë varret. Mbishkrimet kalligrafike të veshur në pierra duran polikromatik, fasha dekorative dhe arabeska floreale lartësojnë bukurinë grafike të monumentit dhe ofrojnë një përshtypje të pësosmërisë te shikuesit.[61][62]
26 Hekuruadhat Malore të Indisë   Hekurudha Himalajane e Darjeelingut (1999), Darjeeling, Bengali Perëndimor shek e XIX dhe të XX 944ter; 1999, 2005, 2008; (ii)(iv) Hekurudhat Malore të Indisë përfaqësojnë një listë kolektive të Hekurudhës Himalajane të Darjeelingut, Hekurudhës Malore të Nilgirit dhe Hekurudhës Kalka-Shimla si pjesë e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Megjithatë, Hekurudhat Malore të Indisë janë pesë linja hekurudhore të ndërtuara në malet e Indisë në shekujt e XIX dhe të XX, gjatë sundimit britanik, që funksionojnë edhe sot Hekurudhat Indiane. Tre nga këto pesë hekurudha, Hekurudha Himalajane e Darjeelingut (1881), Hekurudha Kalka-Shimla (1898) dhe Hekurudha e Luginës së Kangras (1924), janë të vendosura në rajonet kodrinore të Himalajeve të Indisë Veriore dhe dy të tjera janë më në jug në Malin e Ghateve Perëndimorë; Hekurudha Malore e Nilgirit në Indinë e Jugut dhe Hekurudha e Kodrës Matherane në Maharashtra. Tre nga pesë Hekurudhat Malore të Indisë të njohura nga UNESCO si Trashëgimi Botërore e cila ka pohuar se janë "shembuj të shquar të zgjidhjeve gjeniale inxhinierike të problemeve të vendosjes së një lidhjeje efektive hekurudhore nëpërmjet një terreni malor. Hekurudha Himalajane e Darjeelingut u njohu e para në vitin 1999, Hekurudha Malore e Nilgirit e ndoqi si pjesë e sitit në vitin 2005 dhe në vitin 2008 u shtua edhe Hekurudha Kalka–Shimla; dhe të treja së bashku janë quajtur Hekurudhat Malore të Indisë nën kriteret: ii dhe iv në rajonin e Azisë dhe Paqësorit. Pretendimet për Hekurudhën e Kodrës Matherane, linja e katërt hekurudhore kodrinore, janë në pritje të pranimit nga trupa ndërkombëtare.[63][64]
  Hekurudha Malore e Nilgirit (2005) Ooty, Tamil Nadu
  Hekurudha Kalka-Shimla, Himachal Pradesh (2008)
Indi
27 Parqet Kombëtare të Nanda Devit dhe të Luginës së Luleve  

 

Distrikti Chamoli, Uttarakand, Indi 1939 dhe 1982 335bis; 1988, 2005 ;(vii),(x) Parqet Kombëtare të Nanda Devit dhe Luginës së Luleve janë të vendosura thellë në Himalajat perëndimore. Parku Kombëtar i Luginës së Luleve është i njohur për lëndinat e tij me lule endemike alpine dhe bukurinë e shquar natyrore. Gjendet në Garhwal Himalaya të distriktit Chamoli të Uttarakandit. Kjo zonë me pasuri të larmishme është gjithashtu shtëpia e kafshëve të rralla dhe endemike, duke përfshirë Ariun e Zi Aziatik, leopardin e dëborës, Ariun e Murrëm dhe delen blu. Panorama e këndshme e Parkut Kombëtar të Luginës së Luleve plotëson pasurinë e habitatit të egër malor të Parkut Kombëtar të Nanda Devit. Së bashku ata përfshijnë një zonë unike kalimtare midis vargjeve malore të Zanskarit dhe Himalajave të Mëdha. Parku shtrihet në një hapësirë prej 87.5km2. Më 6 nëntor 1982 u shpall si një park kombëtar. Megjithatë, fillimisht, më 7 janar 1939, u vendos si një rezervat gjuetie. U bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1988 me zgjerimin në vitin 2005 nën kategoritë vii dhe x.[65][66] Së bashku, ata përfshijnë Rezervatin e Biosferës së Nanda Devit, që është në Rrjetin e Rezervateve Biosferike Botërore të UNESCO-s që nga viti 2004.
28 Parku Kombëtar i Sundarbaneve]]  

   

Bengali Perëndimor (India) 1939 dhe 1982 452; 1987 ; (ix) and (x) Parku Kombëtar i Sundarbaneve, pylli më i madh mangrovian deltor në botë është një park kombëtar, , rezervat tigri, Vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s dhe një rezervat biosfere i vendosur në Sundarbanet e grykëderdhjes së lumit Gang që kufizohet me Gjirin e Bengalit, në Bengalin Perëndimor. Është gjithashtu në Rrjetin Botëror të Rezervateve Biosferike të UNESCO-s. Sundarbanet si një e tërë përfshijnë një hapësirë prej 10000 km2 toke dhe uji, rreth 5980 km2 në Indi dhe pjesa tjetër në Bangladesh. Është pjesë e grykëderdhjes më të madhe në botë prej 80,000 km2 të formuar nga sedimentet e prura nga tre lumenj të mëdhenj, Gangu, Brahmaputra dhe Meghna, piktakimi i të cilëve është basenin e Bengalit. I gjithë baseni është i përshkuar nga një rrjet kompleks ndëlidhjesh ujore. Baticat deri në 75 m janë një fenomen i rregullt këtu. Megjithëse, historia e mbrojtjes në zonën indiane të Sundarbaneve daton që nga viti 1878, u shpall si zonë bërthamë e rezervatit të tigrave të Sundarbaneve në vitin 1973 dhe një rezervat i jetës së egër në vitin 1977 prej 133,000-hektarësh zonë bërthamë brenda 258500 hektarëve të Rezervatit të Tigrave të Sundarbaneve. Më 4 maj 1984 u shpall park kombëtar ndërsa në vitin 1987 u bë pjesë e Listës së Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s si një pasuri natyrore nën kategoritë ix dhe x. Ky rajon është i mbuluar nga pyje të dendura mangroviane dhe është një nga rezervatet më të mëdha për Tigrin Bengalez. Është gjithashtu shtëpia e një larmie speciesh shpendësh, zvarranikësh dhe jovertebrorësh, duke përfshirë krokodilin e ujërave të kripura.[67][68]
29 Ghatet Perëndimore   Kodrat Agasthyamalai 2012 Ghatet Perëndimore, të njohur edhe si Malet Sahyadri, një vargmal përgjatë anës perëndimore të Indisë dhe një nga dhjetë zonat me biodiversitetin më të rrezikuar në botë[69][70][71] Një tërësi prej tridhjetë e nëntë pasurish (duke përfshirë parqe kombëtare, rezervate pyjesh dhe jete të egër) u bënë pjesë e Trashëgimisë Botërore – njëzetë në shtetin indian të Keralas, dhjetë në Karnataka, pesë në Tamil Nadu dhe katër në Maharashtra.[72][73]
  Nën grupi i Periyarit
  Nën-grupi i Anamalait
  Nën-grupi i Nilgirit
  Nën-grupi i Talakaverit (pesë pasuri)
  Nën-grupi i Kudremukhut (pesë pasuri)
  Nën-grupi i Sahyadrit
30 Fortesat Kodrinore të Rajasthanit Chittorgarhu 7th to 16th centuries[74] 247; 2013;(ii)(iii) Fortesat Kodrinore të Rajasthanit, janë një seri sitesh që gjendet në pjesët shkëmbore të vargut malor të Aravallit në Rajasthan. Ato përfaqësojnë një tipologji të arkitekturës ushtarake kodrinore të Rajputit, një stil i karakterizuar nga vendosja në majën e lartësive, duke përdorur vetitë mbrojtëse të terrenit. Këto fortesa kodrinore në Rajasthan përfaqësojnë fortesa ushtarake të Rajputit përgjatë një shtrirjeje të madhe gjeografike dhe zona kulturore. Ato përfaqësojnë numrin e fortesave kodrinore dhe mendohet se shprehin zhvillimin e arkitekturës mbrojtëse të Rajputit. Shembujt e arkitekturës ushtarake të Rajputit. Fortesat e Rajputit janë të mirënjohura për arkitekturën e tyre mbrojtëse. Ato përfshijnë territore të mëdha dhe madje fshatra të tërë në kompleksin e rrethuar me mure. Pasuria konsiston në Fortesën e Chittorgarhut, Fortesën e Kumbhalgarhut, Fortesën e Ranthambores, Fortesën e Gagronit, Fortesën e Amerit, Fortesën e Jaisalmerit. Për shkak të larmisë së strukturave të ndërtuara në secilën fortesë kodrinore, vetëm elementet më domethënëse të secilit kompleks janë bërë pjesë e Trashëgimisë Botërore.[75]
  Kumbhalgarhu
  Ranthambhore
  Nën-grupi i Amberit
  Jaisalmer
Fortesa e Gagronit
31 Rani Ki Vavi (Pusi i shkallëzuar i mbretëreshës)   Patan, Guxharat, Indi Shek i XI[76] 2014 Rani Ki Vavi (Pusi i shkallëzuar i mbretëreshës) në Patan, Guxharat, është një pus i shkallëzuar i famshëm. Ai është i famshëm për madhësinë dhe skulpturat e tij. Rani Ki Vavi është më shumë se 64 m i gjatë, 20 m i gjerë dhe 27 m i thellë dhe përmban më shumë se 500 skulptura zotash. Shumica e skulpturave i janë kushtuar Vishnut, në format e avatarëve Dus, Kalki, Rama, Mahisasurmardini, Narsinh, Vaman, Varahi dhe të tjerë. Nagkanya, gruaja e bukur Yogini – Apsara që paraqet 16 stile të ndryshme të zbukurimit për tu dukur më të tërheqëse quhen Solah-shringar.[77][78]
32 Parku Kombëtar i Himalajeve të Mëdha   Himachal Pradesh, Indi 2014[79] Parku Kombëtar i Himalajeve të Mëdha në Kullu, Himachal Pradesh, është i karakterizuar nga maja të larta alpine, lëndina alpine dhe pyje lumore. Parku prej 90,540 hektarësh përfshin akullnajën e sipërme malore dhe burimet akullnajore të mjaft lumenjve si dhe ujëmbledhësit e furnizimit me ujë që janë jetësore për miliona përdorues. Parku Kombëtar i Himalajeve të Mëdha mbron pyjet e ndikuara nga musonet dhe lëndinat alpine të vargmaleve Himalajane. Është pjesë e biodiversitetit të Himalajave dhe përfshin 25 tipe pyjesh bashkë me një grup të pasur speciesh të faunës, mjaft prej të cilave janë të rrezikuara. Kjo i jep parkut domethënie të shquar për mbrojtjen e biodiversitetit.[79]
33 Nalanda   Bihar, Indi Nga shek i V deri në të XII 2016[80] Siti i Nalanda Mahaviharas është një shtetin indian të Biharit, në Indinë Veri-Lindore. Përfshin mbetjet arkeologjike të një institucioni monastik dhe shkollor që daton nga shekulli i III p.e.s. deri në Shekullin e XIII. Ai përfshin stupa, faltore, vihara dhe vepra të rëndësishme arti në stuko, gurë dhe metal. Nalanda është universiteti më i lashtë i nënkontinentit Indian. Ai merej me tejçimin e organizuar të diturisë në një periudhë të pandërprerë prej 800 vjetësh. Zhvillimi historik i sitit dëshmon zhvillimin e Budizmit si një besim dhe lulëzimin e traditave monastike dhe arsimore.
34 Parku Kombëtar i Khangchendzongas Sikkim, Indi 2016[81] I vendosur në zemër të Vargut të Himalajeve në Indinë Veriore (shteti Sikkim), Parku Kombëtar i Khangchendzongas përfshin një larmi unike bimësh, luginash, liqenesh, akullnajash dhe male spektakolarë të mbuluar me pyje të lashta, duke përfshirë majën e tretë më të lartë në botë, Malin Khangchendzonga.
35 Vepra Arkitekturore e Le Corbusier   Chandigarh, Indi Shek i XX 2016[82] I zgjedhur nga vepra e Le Corbusier, 17 sitet që përfshijnë këtë seri pasurish kalimtare janë të përhapura në shtatë vende. Vepra Urbane dhe Arkitekturore e Le Corbusierit në Chandigarh, është shtëpia e mjaft projekteve arkitekturore të Le Corbusierit, Pierre Jeanneret, Matthew Noëickit dhe Albert Mayerit.

Vendet sipas shteteve Redakto

Lista paraqet numrin e Vendeve të Trashëgimisë Botërore sipas shteteve:

Komuniteti Sitet ekskluzive Sitet e përbashkëta
Assam 2 0
Bihar 2 0
Chandigarhu 1 0
Delhi 3 0
Goa 1 0
Guxharat 2 0
Himachal Pradesh 1 1
Karnataka 2 1
Kerala 0 1
Madia Pradesh 3 0
Maharashtra 4 1
Odisha 1 0
Raxhastani 3 0
Tamil Nadu 2 2
Uttarakand 1 0
Uttar Pradesh 3 0
Bengali Perëndimor 1 1
Sikkim 1 0

Lista e propozuar Redakto

Përveç 35 vendeve futura në Listën e Trashëgimisë Botërore, India ka propozuar edhe një listë vendesh për tu njohur që janë futur në Komitetin e UNESCO-s për tu vlerësuar nëse do pranohen. Kjo proçedurë e paralistimit është një parakusht për emërimet për Listën e Trashëgimisë Botërore për tu pranuar.[83][84]

Sr.

Nr.

Emri Imazhi Rajoni Të dhënat e UNESCO-s Periudha Përshkrimi
01 Tempujt në Bishnupur   Bishnupur, Bengali Perëndimor, Indi 1998 1600-1758 Bengali Perëndimor është i famshëm për tempujt e tij prej terrakote të ndërtuar në shekujt e XVII dhe të XVIII dhe balucheri sareet
02 Pallati Mattancherry   Mattancherry, Kochi, Kerala, Indi 1998 v. 1555 Pallati Mattancherry, i njohur edhe si Pallati holandez, në Mattancherry, Kochi, Kerala përmban murale që paraqesin artin e tempujve hindu, portrete dhe paraqitje të raxhave të Kochit. (1998)
03 Grupi i Monumenteve në Mandu të Madia Pradeshit   Mandu në Madia Pradesh, Indi 1998 Shekulli i X[85] Grupi i Monumenteve në Mandu të Madia Pradeshit janë një qytet i fortifikuar mbi një majë shkëmbore rreth 100 km nga Indoreja dhe janë të vlerësuara për arkitekturën e tyre të rafinuar.
04 Siti i Lashtë Budist në Sarnath   Sarnathi, distrikti Varanasi, Uttar Pradesh, Indi 1998 viti 500 i e.s. Siti i Lashtë Budist në Sarnath, Varanasi, Uttar Pradesh ku Gautama Buda mësoi për herë të parë Dharman dhe ku Sangha budiste erdhi në jetë nëpërmjet ndriçimit të Kondannas. (1998)
05 Sri Harimandir Sahibi ("Tempulli i Artë")   Amritsar, Punjab, Indi 2004 Gusht 1604 Sri Harimandir Sahibi në Amritsar, Punjab, është faltorja më e shenjtë në Sikhizëm
06 Ishulli Lumor i Majulit   Lumi Brahmaputra, Assam, Indi 2004 Ishulli Lumor i Majulit në mes të rrjedhës së Lumit Brahmaputra në Assam, është ishulli më i madh lumor në botë.[86]
07 Parku Kombëtar Namdapha   Arunachal Pradesh, Indi 2006 Kjo është zona më e madhe e mbrojtur në zonën e biodiversitetit të Himalajeve Lindore i vendosur në Arunachal Pradesh në Indinë Veri-Lindore.
08 Rezervati i Gomerëve të Egër   Kutchh, Guxharat, Indi 2006 Rezervati i Gomerëve të Egër, rezervati më i madh në Indi i jetës së egër është i njohur për nën-speciet e kërcënuar të Gomarit të Egër Indian në Rannin e Vogël të Kutchit
09 Parku Kombëtar i Kangchendzongas   Sikkimi Verior, Sikkim, Indi 2006 Parku Kombëtar Kangchendzonga, një park kombëtar dhe një rezervat biosfere gjendet në distriktin e Sikkimit Verior.
10 Veprat Urbane dhe Arkitekturore të Le Corbusier-it në Chandigarh   Chandigarhu, Indi 2006 1 nëntor 1966 Veprat Urbane dhe Arkitekturore të Le Corbusier-it në Chandigarh, përbëhen nga shumë projekte arkitekturore të Le Corbusierit, Pierre Jeanneretit, Matthew Nowickit dhe Albert Mayerit.
11 Mbetjet Arkeologjike në Nalanda   Nalanda, Bihar, Indi 2009 Shek i V i e.s. Rrënojat Arkeologjike në Nalanda, një qendër e lashtë e mësimit të lartë, është një nga universitetet e para rezidenciale në botë me një numër strukturash të rrënuara në Bihar.
12 Zona e Konservimit në Bhitarkanika   Orissa, Indi 2009 Një mangrov moçalor në Orissa
13 Parku Kombëtar i Luginës së Neoras   Distrikti Darjeeling, Bengali Perëndimor, Indi 2009 Ky është një nga zonat më të pasura biologjike në gjithë Verilindjen gjenden në nën-ndarjen e Kalimpongut në distriktin Darjeeling të Bengalit Perëndimor.
14 Parku Kombëtar i Shkretëtirës   Raxhastan, Indi 2009 Ky është një shembull i ekosistemit të Shkretëtirës së Tharit.
15 Kopështet Mughale në Jammu dhe Kashmir   Chashma Shahi, Srinagari, Jammu dhe Kashmir, Indi 2010 1619-1650 Janë gjashtë kopështe. Ata janë Chashma Shahi, Shalimar Baghu, Pari Mahali, Kopështi i Verinagut, Kopështet e Achabalit dhe Nishat Baghu.
  Shalimar Baghu, Srinagari, Jammu dhe Kashmir, Indi
  Kopështi i Verinagut, Anantnag, Jammu dhe Kashmir, Indi
  Pari Mahali, Srinagari, Jammu dhe Kashmir, Indi
  Kopështet e Achabalit, Anantnag, Jammu dhe Kashmir, Indi
  Nishat Baghu, Srinagari, Jammu dhe Kashmir, Indi
16 Sitet e Rrugës së Mëndafshit në Indi     Bihar, Jammu dhe Kashmir, Maharashtra, Puducherry, Punjab, Tamil Nadu dhe Uttar Pradesh në Indi 2010 Afërsisht midis v. 114 p.e.s. – 1450 Këto janë pjesë e një rrjeti të gjerë rrugësh ndërlidhëse tregëtare përgjatë kontinentit aziatik që lidhte Azinë Lindore, Jugore dhe atë Perëndimore me botën mesdhetare, me Afrikën Veriore dhe Veri-Lindore si dhe Evropën.
17 Santiniketani Shantiniketan, Bengali Perëndimor, Indi 2010 V. 1862 Santiniketani u bë i famshëm nga shkrimtari fitues i çmimit Nobel Rabindranath Tagore, vizioni i të cilit u bë i pranishëm në qytezën universitare të Universitetit Visva-Bharati.
18 Ahmedabadi   Guxharat, Indi 2011 Shek i XI Qyteti historik më i rëndësishëm i shtetit indian të Guxharatit – me statusin e kandidatit për tu bërë Qytet i Trashëgimisë Botërore.
19 Delhi   Territori Kombëtar i Kryeqytetit Delhi, Indi 2012 Shek i VI p.e.s. Kryeqyteti historik kombëtar – kandidat për tu bërë Qytet i Trashëgimisë Botërore.
20 Monumentet e Qutb Shahit të Hyderabadit         Hyderabad, Indi 2011 V. 1594[87] Ky është një koleksion i Monumenteve të Qutb Shahit brenda dhe përreth qytetit të Hyderabadit. Ato janë Fortesa e Golcondas, Varret e Qutb Shahit, Charminari, Char Kamani dhe Taramati Baradari.
21 Ansambli Viktorian dhe në Stilin Art Deco të Bombeit         Bombei, Indi 2012 V. 1862 Ky është një koleksion i ndërtesave Gotike Viktoriane dhe ndërtesave në stilin Art Deco. Ato janë Gjykata e Lartë e Bombeit, Kulla e Sahatit të Rajabait, Eros Cinema dhe Universiteti i Bombeit.
22 Panorama Kulturore Apatani   Arunachal Pradesh, Indi 2014
23 Mbetjet Arkeologjike të Lothalit   Guxharat, Indi 2014 V. 3700 p.e.s.[88] Është një nga qytetet më të shquara të Qytetërimit të Luginës së Indusit, i zbuluar në vitin 1954, Lothali u gërmua nga 13 shkurti 1955 deri në 19 maj 1960 nga Archaeological Survey of India (ASI). Doku i Lothalit—më i hershmi në botë që njihet—lidhte qytetin me një rrugë të lashtë nëpërmjet lumit Sabarmati.).[89]
24 Shtëpia e Adhurimit Bahá'í   New Delhi, Indi 2014 24 dhjetor 1986
25 Burgu Qelor Ishujt Andaman, Indi 2014 V. 1906 Burgu historik Qelor në Port Blair u përdor nga britanikët për të syrgjynosur të dënuarit politikë gjatë përpjekjeve për pavarsinë e Indisë në arqipelagun e largët. Tashmë, kompleksi i burgut shërben si një monument përkujtimor kombëtar.[90]
26 Chettinad, Grupi i Fshatrave të Tregëtarëve Tamilë   Chettinad, Tamil Nadu, Indi 2014
27 Liqeni Chilika   Odisha, Indi 2014 Është laguna më e madhe në Indi dhe laguna e dytë më e madhe në botë.[91][92]
28 Monumentet dhe Fortesa e Sulltanatit të Dekanit     Karnataka (Gulbarga, Bidar, Bijapur) dhe Telangana (Hyderabad), Indi 2014 V. 1656[93] Gol Gumbazi, Fortesa e Bidarit
29 Ekamra Kshetra – Qyteti Tempullor       Bhubaneswari, Odisha, Indi 2014 Shek i III p.e.s.
30 Thurjet Ikonike të Sareet të Indisë   Indi 2014
31 Pallati Padmanabhapuram   Kerala, Indi 2014 V. 1601[94]
32 Ansamblet e Shenjta të Hoysalas   Karnataka (Beluri dhe Halebidu), Indi 2014 Midis v. 1113–1268 Grupi i 25 tempujve madhorë.[95][96][97][98] ndërtuar në shekullin e XII dhe të XIII nga perandorët Hoysala.
33 Monumentet e Qytetit Ishullor Srirangapatna   Karnataka, Indi 2014 Shek e IX-XVIII Grupi i strukturave duke përfshirë Tempullin Ranganatha Swamy, Pallati i Tipu Sultanit, Gumbazi i Tipu Sultanit, Varreza e Garnizonit, Bungalou i Scottit, Fortesa e Srirangapatnas, Biruca e Bailey-t, Rezervati i Shpendëve të Ranganathittus.
34 Ishulli Narcondam   Ishujt Andaman dhe Nicobar, Indi 2014 Është një ishull i vogël vullkanik i vendosur në detin Andaman. I famshëm për Rhyticeros narcondamin e rrezikuar që është endemik i ishullit.
35 Ngulimi Neolitik i Burzahomit   Jammu & Kashmir, Indi 2014 3000 deri në 1000 p.e.s. Vendbanim parahistorik i kulturës së Periudhës së Neolitit, i Periudhës Megalitike dhe Periudhës së Hershme Moderne.
36 Fshati i Fortifikuar i Thembangut Indi 2014
37 Tempujt dhe Portikët e Lavdishëm Kakatiya     Warangal, Telangana, Indi 2014 V. 1163[99] Ky është një koleksion tempujsh dhe portikësh të periudhës Kakatiya. Ata janë Kakatiya Kala Thoranami, Fortesa e Warangalit, Tempulli Ramappa dhe Tempulli me Njëmijë Kolona.
38 Sitet e Satyagrahas, lëvizja e jo dhunës së Indisë   Indi 2014 Satyagraha përkthehet pak a shumë si "insistenca te e vërteta"[100] përgjithësisht e njohur si rezistenca e padhunshme, u krijua dhe drejtua nga Mahatma Gandi[101] për lëvizjen indiane për pavarësi. Teoria e Satyagrahas ndikoi përpjekjet e Nelson Mandelas nën aparteidin e Afrikës së Jugut, Martin Luther Kingut dhe fushatën e James Bevelit gjatë Lëvizjes për të Drejtat Civile në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe shumë lëvizje të tjera të ngjashme për drejtësi shoqërore.[102][103]
39 Sitet përgjatë rrugëve të Uttarapathit, Badshahi Sadakut, Sadak-e-Azamit dhe Grand Trunk Road Indi 2015 Nga lashtësia – në të tashmen Është një nga rrugët më të vjetra dhe më të gjata në Azi.[104]
40 Moidamët – Sistemi i Varrimit Tumor i Dinastisë Ahom   Indi 2014 Këto janë tumat e mbretërve dhe aristokracisë së mbretërisë mesjetare të Ahomit (1228-1826) në Assam.[105]
41 Tempulli Sri Ranganathaswamy në Srirangam   Srirangami, Tiruchirappalli, Tamil Nadu, Indi 2014 Shekulli i X[106]
42 Dholavira: një Qytet Harapan   Dholavira 2014 2650 p.e.s. Dholavira, një sit arkeologjik në distriktin Kutch përmban rrënojat e një qyteti të lashtë të Qytetërimit të Luginës së Indusit, është një nga sitet arkeologjike më të mëdha harapane.[107]
43 Evoluimi i Arkitekturës Tempullore – Aihole-Badami-Pattadakal  

   

Aihole, Badami dhe Pattadakali në Karnataka, Indi 2015 V. 450 i e.s. Djepi i Arkitekturës shkëmbore të Indisë
44 Jaipuri   Jaipur 2015 18 nëntor 1727 Qyteti historik i Indisë dhe kryeqyteti i shtetit të Raxhastanit – kandidat për statusin e Qytetit të Trashëgimisë Botërore. I famshëm për pallatet dhe fortesat e tij.
45 Panorama Kulturore e Shkretëtirës së Ftohtë të Indisë       Indi 2015 Shumë nga kjo është në një lartësi prej më shumë se 3,000 m.[108][109]
46 Hekurudhat Malore të Indisë (Zgjerim)   1881 Indi 2014

Shiko edhe Redakto

Referime Redakto

  1. ^ a b "Properties Inscribed on the World heritage List". UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "World Heritage Day: Five must-visit sites in India". Arkivuar nga origjinali më 14 gusht 2015. Marrë më 26 korrik 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "The World Heritage Convention". UNESCO. Marrë më 21 shtator 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ World Heritage site in India by UNESCO
  5. ^ "New Biosphere Reserves". UNESCO. Marrë më 7 shtator 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Successful preservation of India's Manas Wildlife Sanctuary enables withdrawal from the List of World Heritage in Danger". UNESCO. Marrë më 21 qershor 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "World Heritage Committee Adds Four Sites to the List of World Heritage in Danger". UNESCO. Marrë më 12 maj 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Cologne Cathedral (Germany), Djoudj Bird Sanctuary (Senegal), Ichkeul National Park (Tunisia), and Hampi (India) removed from List of World Heritage in Danger". UNESCO. 10 korrik 2006. Marrë më 12 maj 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Nomination to the World heritage List" (PDF). UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ "World Heritage List". Unesco. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Kaziranga National Park". UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Manas Wildlife Sanctuary" (PDF). UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ "List of World heritage in danger". UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ "Nomination to the World Heritage List" (PDF). Unesco. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ "Mahabodhi Temple Complex at Bodh Gaya". UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "Mahabodhi Temple (India) No.1056rev" (PDF). UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "Humayun's Tomb, Delhi". UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "World Heritage List: Humayun's TombNo. 232" (PDF). UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Qutb Minar and its Monuments, Delhi". UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "World Heritage List: Qutb Minar and its Monuments, Delh, No. 233" (PDF). UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "Red Fort Complex". UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ "Red Fort Complex (Delhi) No. 231 rev" (PDF). UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ "Churches and Convents of Goa". UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  24. ^ "Churches and Convents at Goa: World Heritage List N0. 232" (PDF). UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ "Champaner-Pavagadh Archaeological Park". UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  26. ^ "Champaner-Pavagadh (India) No. 1101" (PDF). UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ "Group of Monuments at Hampi". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  28. ^ "Group of Monuments at Hampi" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  29. ^ "Group of Monuments at Pattadakal". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ "Group of Monuments at Pattadakal" (PDF). Unesco. Marrë më 6 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  31. ^ "Buddhist Monuments at Sanchi" (PDF). UNESCO. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  32. ^ a b "List of World heritage in danger". UNESCO. Marrë më 1 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  33. ^ "Nomination to the World Heritage List" (PDF). Unesco. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  34. ^ "Buddhist Monuments at Sanchi" (PDF). UNESCO. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  35. ^ "Bhimbetka (India)" (PDF). Unesco. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  36. ^ "Kajuraho Group of Monuments". UNESCO. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  37. ^ "Kajuraho Group of Monuments" (PDF). Unesco. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  38. ^ "Ajanta Caves, India: Brief Description, UNESCO World Heritage Site". UNESCO. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  39. ^ "UNESCO page – Ancient City of Sigiriya". UNESCO.org. Marrë më 5 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  40. ^ "Ajanta Caves: Advisory Body Evaluation" (PDF). UNESCO. fq. 2. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  41. ^ "Ellora Caves, India: Brief Description, UNESCO World Heritage Site". UNESCO. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ "Ellora Caves: Advisory Body Evaluation" (PDF). UNESCO. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  43. ^ "Elephanta Caves" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  44. ^ "Elephanta Caves". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ "Chhatrapati Shivaji Terminus". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  46. ^ "Chhatrapati Shivaji Terminus" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ "Sun Temple, Konârak". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  48. ^ "Sun Temple, Konârak" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  49. ^ "Keoladeo National Park". UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  50. ^ "Keoladeo National Park No.340" (PDF). UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  51. ^ "Jantar Mantar, Jaipur". UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  52. ^ "Jantar Mantar, Jaipur" (PDF). UNESCO. Marrë më 7 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  53. ^ "Great Living Chola Temples". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  54. ^ "Great Living Chola Temples" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  55. ^ "Group of Monuments at Mahabalipuram". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  56. ^ "Group of Monuments at Mahabalipuram" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  57. ^ "World Heritage List no. 251" (PDF). UNESCO. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  58. ^ "Agra Fort". UNESCO. Marrë më 2 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  59. ^ "World Heritage List no. 255" (PDF). UNESCO. Marrë më 16 maj 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  60. ^ "Fatehpur Sikri". UNESCO. Marrë më 16 maj 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  61. ^ "Taj Mahal". UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  62. ^ "ICOMOS: World Heritage List-253" (PDF). UNESCO. Marrë më 3 tetor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  63. ^ "Mountain Railways of India". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  64. ^ "Mountain Railways of India" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  65. ^ "Nanda Devi and Valley of Flowers National Parks". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  66. ^ "Nanda Devi and Valley of Flowers National Parks" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  67. ^ "Sundarbans National Park". World Heritage: Unesco.org. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  68. ^ "Sundarbans National Park" (PDF). Unesco. Marrë më 6 nëntor 2010. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  69. ^ K. S. Sudhi (2 korrik 2012). "Sci-Tech / Energy & Environment: Western Ghats makes it to World Heritage List". The Hindu. Marrë më 3 janar 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  70. ^ PTI Jul 2, 2012, 01.23PM IST (2 korrik 2012). "UN designates Western Ghats as world heritage site". The Times of India. Arkivuar nga origjinali më 31 janar 2013. Marrë më 3 janar 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra shifrorë: lista e autorëve (lidhja) Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
  71. ^ "India - UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. Marrë më 3 janar 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  72. ^ "Western Ghats". Whc.unesco.org. Marrë më 3 janar 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  73. ^ Clara Lewis, TNN Jul 3, 2012, 04.02AM IST (3 korrik 2012). "39 sites in Western Ghats get world heritage status". The Times of India. Arkivuar nga origjinali më 7 korrik 2012. Marrë më 3 janar 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra shifrorë: lista e autorëve (lidhja) Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
  74. ^ "Hill Forts of Rajasthan". Government of Rajasthan. Arkivuar nga origjinali më 29 maj 2017. Marrë më 19 korrik 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  75. ^ "Hill Forts of Rajasthan-UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 21 qershor 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  76. ^ http://whc.unesco.org/en/list/922
  77. ^ "World Heritage Sites Rani Ki Vav, Gujarat, India". Nomadline.com. Nomadline. Marrë më 5 maj 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  78. ^ "Gujarat's Rani ki Vav added to UNESCO World Heritage site List". IANS. news.biharprabha.com. Marrë më 22 qershor 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  79. ^ a b http://whc.unesco.org/en/list/1406
  80. ^ http://whc.unesco.org/en/list/1502">http://whc.unesco.org/en/list/1502
  81. ^ http://whc.unesco.org/en/list/1513
  82. ^ http://whc.unesco.org/en/list/1321
  83. ^ "India: Properties inscribed on the World Heritage List". Properties submitted on the Tentative List. UNESCO. Marrë më 15 prill 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  84. ^ "Tentative Lists". UNESCO. Marrë më 15 prill 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  85. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 8 gusht 2017. Marrë më 26 korrik 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  86. ^ [1]
  87. ^ http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5573/
  88. ^ "Excavations – Important – Gujarat". Archaeological Survey of India. Arkivuar nga origjinali më 11 tetor 2011. Marrë më 25 tetor 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  89. ^ S. R. Rao: Lothal; 1985, Archaeological Survey of India, fq. 28–29
  90. ^ History of Andaman Cellular Jail: Recapture of Andaman Islands to keep Political Prisoners Arkivuar 13 janar 2007 tek Wayback Machine. AndamanCellularJail.org. Kontrolluar më 6 gusht 2010.
  91. ^ Forest and Environment Department. "Chilika". Wildlife Conservation in Orissa. Govt of Orissa. Arkivuar nga origjinali më 1 korrik 2013. Marrë më 21 dhjetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  92. ^ "Inventory of wetlands" (PDF). Govt. of India. fq. 314–318. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 3 mars 2016. Marrë më 9 dhjetor 2008. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  93. ^ http://asi.nic.in/asi_monu_tktd_karnataka_golgumbaz.asp
  94. ^ http://www.iloveindia.com/indian-monuments/padmanabhapuram-palace.html
  95. ^ Foekema (1996), fq. 5-6
  96. ^ Foekema (2003), fq. 66-79, 87-91
  97. ^ Cousens (1926), fq. 93
  98. ^ Hardy (1995), fq. 317-348
  99. ^ http://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/1000-pillar-temple-to-get-facelift/articleshow/85388.cms?referral=PM
  100. ^ http://www.gandhifoundation.net/about%20gandhi6.htm "Truth (satya) implies love, and firmness (agraha)]
  101. ^ Uma Majmudar: Gandhi's pilgrimage of faith: from darkness to light; 2005, SUNY Press, isbn 9780791464052, fq. 138
  102. ^ http://www.britannica.com/EBchecked/topiç525247/satyagraha "Gandhi’s satyagraha]". Kontrolluar më 14 shtator 2010.
  103. ^ http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=9165422 Kontrolluar më 14 shtator 2010.
  104. ^ K. M. Sarkar: The Grand Trunk Road in the Punjab: 1849-1886; 1927, Atlantic Publishers & Distri, id GGKEY:GQWKH1K79D6, fq. 2–...
  105. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 10 prill 2009. Marrë më 26 korrik 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  106. ^ Sircar 1979, f. 64.
  107. ^ Subramanian, T. S. (5–18 qershor 2010). "The rise and fall of a Harappan City". Frontline, Vol 27. Nr. 12. Marrë më 4 korrik 2012. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  108. ^ "Multi-hazard Map of India" (PDF). United Nations Development Program. 2007. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 31 tetor 2014. Marrë më 31 tetor 2014. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  109. ^ Janet Rizvi: Ladakh— Crossroads of High Asia; 1996, Oxford University Press

Bibliografia Redakto

Lidhje të jashtme Redakto

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_e_Vendeve_të_Trashëgimisë_Botërore_në_Indi&oldid=2568272"