Terminologjia

studimi i termave dhe përdorimi i tyre

Terminologjia paraqet tërësinë e termave të një fushe të shkencës, të teknikës, të artit, të jetës shoqërore etj.; tërësia e termave të një gjuhe.

Vetë fjala terminologji është një fjalë e përgjithshme për grupin e fjalëve ose kuptimeve të specializuara që lidhen me një fushë të veçantë, dhe gjithashtu studimin e termave të tillë dhe përdorimin e tyre, [1] e njohur kjo si shkencë e terminologjisë. Termat janë fjalë dhe fjalë të përbëra ose shprehje shumë-fjalëshe që në kontekste specifike u jepen kuptime specifike - e ku këto mund të devijojnë nga kuptimet që të njëjtat fjalë kanë në kontekste të tjera dhe në gjuhën e përditshme. Terminologjia pra, është një disiplinë që studion, ndër të tjera, zhvillimin e termave të tillë dhe marrëdhëniet e tyre brenda një lëmi të specializuar. Terminologjia ndryshon nga leksikografia, pasi përfshin studimin e koncepteve, sistemeve konceptuale dhe etiketat (termat) e tyre, ndërsa leksikografia studion fjalët dhe kuptimet e tyre.

Terminologjia është një disiplinë që studion në mënyrë sistematike "etiketimin ose përcaktimin e koncepteve" të veçanta për një ose më shumë fusha lëndore ose fusha të veprimtarisë njerëzore. Këtë ajo e bën përmes hulumtimit dhe analizës së termave në kontekst me qëllim të dokumentimit dhe promovimit të përdorimit të vazhdueshëm. Terminologjia mund të kufizohet në një ose më shumë gjuhë (për shembull, "terminologji shumëgjuhëshe" dhe "terminologji dygjuhëshe"), ose mund të ketë një fokus ndërdisiplinar në përdorimin e termave në fusha të ndryshme.

Një terminolog synon të grihë organizimin kategorik duke përmirësuar saktësinë dhe përmbajtjen e terminologjisë së tij. Industritë teknike dhe institutet e standardizimit përpilojnë fjalorët e tyre. Kjo siguron konsistencën e nevojshme në fusha të ndryshme — lëmenjë dhe degë, lëvizje dhe specialitete — për të punuar me terminologjinë thelbësore, për të ofruar më pas materiale për literaturën tradicionale dhe doktrinare të disiplinës përkatëse.

Terminologjia është gjithashtu thelbësore në problemet e kalimit të kufijve, siç është përkthimi gjuhësor dhe epistemologjia sociale. Terminologjia ndihmon në ndërtimin e urave dhe shtrirjen e një zone në tjetrën. Përkthyesit hulumtojnë terminologjinë e gjuhëve që përkthen. Terminologjia mësohet krahas përkthimit në universitete dhe shkolla të përkthimit. Drejtoritë e mëdha të përkthimit dhe zyrat e përkthimit zakonisht kanë një Seksion terminologjik.[2] [3] [4] [5]

Shih edhe Redakto

Literatura Redakto

  • Sonneveld, H, Loenning, K: (1994): Introducing terminology, in Terminology, p. 1-6
  • Wright, S.E.; Budin, G.: (1997): Handbook of Terminology Management, Volume 1, Basic Aspects of Terminology Management, Amsterdam, Philadelphia, John Benjamins 370 pp.
  • Gaudin, F., 2003, Socioterminologie: une approche sociolinguistique de la terminologie, éd. De Boeck-Duculot, Belgium.
  • Wright, S.E.; Budin, G.: (2001): Handbooks of Terminology Management, Volume 2, Application-Oriented Terminology Management, Amsterdam, Philadelphia, John Benjamins.
  • Kockaert, H.J.; Steurs, F.: (2014): Handbook of Terminology, Volume 1, Amsterdam, Philadelphia, John Benjamins.

Referime Redakto

  1. ^ The two meanings given by the Concise Oxford English Dictionary (in their entirety) are: "terms used in an art etc." and "science of proper use of terms".
  2. ^ Gaudin, F. (1993). "Socioterminologie: propos et propositions épistémologiques". Le Langage et l'Homme (në frëngjisht). Intercommunications. 28 (4): 247–257.
  3. ^ Cabré, M.T. (1999). La terminología: representación y comunicación (në frëngjisht).
  4. ^ Temmerman, R. (2000). Towards new ways of terminology description: the sociocognitive-approach (në anglisht). John Benjamins.
  5. ^ Faber, P.; Montero, S.; Castro, M.R.; Senso, J.; Prieto, J.A.; León, P.; Márquez C.; Vega, M. (2006). "Process-oriented terminology management in the domain of Coastal Engineering". Terminology (në anglisht). John Benjamins Publishing Company. 12 (2): 189–213. doi:10.1075/term.12.2.03fab.