Çështja Kwami
Çështja Kwami ishte një incident në vitin 1932 kur nazisti Carl Röver u përpoq të ndalonte pastorin ganez Robert Kwami të mbante një predikim në Oldenburg, Gjermani.
Robert Kwami, një përfaqësues i Kishës Protestante Eve, kishte ardhur në Gjermani në verën e vitit 1932. Ai u ftua nga Norddeutsche Missionsgesellschaft për të mbajtur një turne leksionesh me predikime në Gjermaninë Veriore [1] për të informuar popullin gjerman për krishterimin në ish-koloninë gjermane të Togolandit dhe për të mbledhur dhurime për të mbështetur kishën e re afrikane. Dhurimet kishin qenë të pakta në epokën e depresionit. Gjashtëdhjetë ngjarje ishin planifikuar, por për shkak të interesit të madh publik, 150 leksione dhe predikime u mbajtën në 82 qytete në Lippe, Frizia Lindore, Qarku i Bentheimit dhe në Shtetin e Lirë të Oldenburgut. Kjo përfshinte një predikim të planifikuar në kishën e Shën Lambertit në 20 shtator 1932, për të cilën Kisha Ungjillore Luterane në Oldenburg kishte dhënë leje.
Në vitin 1932, shteti i lirë i Oldenburgut qeverisej nga Partia Naziste . Gauleiter Carl Röver, i cili ishte gjithashtu Ministër-President i Oldenbergut, reagoi ndaj predikimit të propozuar, duke drejtuar tirada raciste kundër Kwamit, Misionit Norddeutsche dhe këshillit suprem të kishës, dhe duke kërkuar shtyrjen e predikimit. Partia naziste i bëri thirrje Ministrisë së Shtetit të Oldenburgut të ndalonte predikimin. [2]
Pavarësisht kërcënimeve publike nga nazistët vendas, predikimi u krye siç ishte planifikuar më 20 shtator 1932. Kwami, i cili fliste rrjedhshëm gjuhën gjermane dhe gjithashtu kishte shtetësi gjermane, mbajti predikimin e tij pasdite dhe një ligjëratë në mbrëmje. Ngjarja pati një sukses të madh. Rreth 2000 njerëz mbushën stolat e kishës, me njerëz që prisnin përpara kishës për të dëgjuar, për të mbështetur Kwamin dhe për të inkurajuar pastorin e ri afrikan. Për shkak të letrës së hapur që Pastor Hoyer i kishte dërguar 35 gazetave, “Çështja Kwami” ishte bërë temë e diskutimit jo vetëm në Gjermani, por u pasqyrua edhe në gazetat britanike dhe holandeze.
- ^ Kwami toured through the ambits of the regional Protestant churches of the Bremian Evangelical Church, the Evangelical Reformed Church of Hanover, the Church of Lippe, and the Evangelical Lutheran Church of Oldenburg, all of which maintained the Norddeutsche Missionsgesellschaft (Northern German Missionary Society).
- ^ Georg Joel und Jens Müller an das Oldenburger Staatsministerium. Printed in: Klaus Schaap: Oldenburgs Weg ins „Dritte Reich“. Quellen zur Regionalgeschichte Nordwest-Niedersachsens, Heft 1. Oldenburg 1983, Dokument Nr. 157. See also: Bekenntnisgemeinschaft und bekennende Gemeinden in Oldenburg in den Jahren der nationalsozialistischen Herrschaft. Evangelische Kirchlichkeit und nationalsozialistischer Alltag in einer ländlichen Region, Bd. 39, Teil 5, p. 52.