Çarli dhe fabrika e çokollatave
Çarli dhe fabrika e çokollatave (Anglisht: Charlie and the Chocolate Factory) është një roman për fëmijë i vitit 1964 i autorit britanik Roald Dahl. Historia përmban aventurat e Charlie Bucket të rinj brenda fabrikës së çokollatave ekscentrike të Vili Vonkës.
| Autor | Roald Dahl |
|---|---|
| Titulli origjinal | Charlie and the Chocolate Factory |
| Përkthyes | Naum Prifti |
| Ilustrues |
|
| Shteti | Mbretëria e Bashkuar |
| Gjuha | Anglisht |
| Botoi |
|
| Përcjellet nga | Çarli dhe Ashensori i madh prej Xhami |
Çarli dhe fabrika e çokollatave u përshtat në dy filma kryesor: Vili Vonka & Fabrika e Çokollatave (1971) dhe Çarli dhe fabrika e çokollatave (2005).
Vazhdimi i librit, Çarli dhe Ashensori i madh prej Xhami, u shkrua nga Roald Dahl në vitin 1971 dhe u botua më 1972. Dahl kishte planifikuar gjithashtu të shkruante një libër të tretë në seri, por kurrë nuk e mbaroi atë.[1]
Përmbajtja
RedaktoNjëmbëdhjetë vjeçari Çarli Baket është shumë i varfër dhe jeton në një shtëpi të vogël me prindërit e tij dhe katër gjyshërit. Një ditë, gjyshi Joe i tregon atij për çokollatën legjendare dhe eksentrike Vili Vonka dhe të gjitha ëmbëlsirat dhe çokollatat e mrekullueshme që ai bëri deri sa çokollatat e tjera dërguan në spiunë për të vjedhur recetat e tij të fshehta, gjë që e bëri atë të mbyllte fabrikën te të huajt. Të nesërmen, gazeta njofton se Vonka po rihap fabrikën dhe ka ftuar pesë fëmijë me fat që të vijnë në një turne, nëse gjejnë një Biletë të Artë brenda një Wonka Bar. Katër biletat e para të arta janë gjetur nga katër fëmijë me sjellje të keqe: grykësi Augustus Gloop, i prishur dhe i dashur Veruca Salt, çamçakëzi i varur nga Violet Beauregarde, dhe televizioni i fiksuar Mike Teave. Një ditë, Çarli sheh një copë 50 pence (faturë dollari në versionin amerikan) të varrosur në dëborë. Ai blen një Wonka Bar dhe gjen biletën e pestë dhe të fundit të artë. Ai merr oferta nga shumë prindër, por ai nuk pranon t'ia japë askujt. Bileta thotë se ai mund të sjellë me vete një ose dy anëtarë të familjes dhe prindërit e Çarlit vendosin të lejojnë gjyshin Joe të shkojë me të.
Kur fillon turneu, Wonka merr pesë fëmijët dhe prindërit e tyre brenda fabrikës, e cila është një vend i mrekullueshëm i krijimeve të ëmbëlsirave që kundërshtojnë logjikën. Ata takojnë Umpa Lumpat, një racë njerëzish të vegjël që e ndihmojnë atë të operojë fabrikën.
Gjatë turneut, katër fëmijët "të këqij" i dorëzohen veseve të tyre individuale dhe janë larguar nga turneu në mënyra komike, misterioze dhe të dhimbshme. Augustus thith tubin në dhomën Fudge pasi piu nga Lumi i Çokollatës, Violet shpërthen në një boronicë gjigande pasi përtyp një shkop eksperimental të çamçakëzit me tri lëndë, Veruca është hedhur poshtë grykës së plehrave pasi provon të kapë një nga ketrat e testimit të arrave dhe konsiderohet një "arrë e keqe", dhe Mike zvogëlohet në madhësi pasi u dërgua nga Wonkavision ndërsa Umpa Lumpat këndojnë për sjelljen e tyre.
Me vetëm Çarli që mbetet në fund, Vonka e uron atë për "fitoren" e fabrikës. Vonka shpjegon se e gjithë turneu ishte krijuar për ta ndihmuar atë të sigurojë një person të mirë për të shërbyer si trashëgimtare e biznesit të tij, dhe Çarli ishte fëmija i vetëm, mirësia e tij e natyrshme e të cilit i lejoi të kalonte testin e moralit. Ata hipin në Ashensorin e madh prej Xhamit në shtëpinë e Çarlit; katër fëmijët e tjerë secili shkon në shtëpi me një furnizim jetësor me çokollatë, si dhe shpërfytyrime të përhershme nga sjellja e keqe e tyre. Vonka më pas fton familjen e Çarlit që të vijë e të jetojë me të në fabrikë.