Çmobilizimi është procesi i largimit të forcave të armatosura të një kombi nga statusi i gatishmërisë luftarake. Kjo mund të jetë si rezultat i fitores në luftë, ose për shkak se një krizë është zgjidhur në mënyrë paqësore dhe forca ushtarake nuk është më e nevojshme. E kundërta e çmobilizimit është mobilizimi, i cili është akti i thirrjes së forcave për shërbimin aktiv ushtarak. Çmobilizimi me forcë i një armiku të mundur quhet çmilitarizimi.

Kombet e Bashkuara e përkufizojnë çmobilizimin si "një proces i shumëanshëm që vërteton zyrtarisht ndryshimin e statusit të një individi nga të qenit anëtar i një grupimi ushtarak të një lloji në të qenit civil".[1] Personat që i nënshtrohen çmobilizimit hiqen nga komanda dhe kontrolli i forcës dhe grupit të tyre të armatosur dhe fillon transformimi nga një mentalitet ushtarak në atë të një civili. Megjithëse luftëtarët bëhen civilë kur marrin dokumentet e tyre zyrtare të shkarkimit, lidhja mendore dhe lidhjet formale me strukturën e tyre komanduese ushtarake ende ekzistojnë. Për të parandaluar ribashkimin e ushtarëve me grupet e tyre të armatosura, duhet bërë punë e rëndësishme përgatitore për të siguruar që luftëtarët të jenë gati për t'u riintegruar në shoqëri dhe të aftë për t'u kthyer në jetën e tyre civile. Civilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbështetjen e luftëtarëve për t'u rikthyer në jetën civile duke i ekspozuar ata ndaj stileve të jetesës dhe mendësisë civile që luftojnë mentalitetin e ngurtë ushtarak që ushtarët fitojnë gjatë kohës së shërbimit.

Çmobilizimi mund të jetë i pjesshëm ose i plotë në varësi të numrit të njësive të hequra nga struktura komanduese. Procesi është shpesh një pjesë simbolike dhe domethënëse e procesit të paqes gjatë të cilit palët në konflikt e pranojnë qëllimin e tyre për të konsoliduar paqen.

Kombet e Bashkuara e identifikojnë çmobilizimin si pjesë të një qasjeje me tre drejtime për menaxhimin e konfliktit.[2] Kjo përfshin çarmatimin, çmobilizimin dhe riintegrimin për të nxjerrë luftëtarët nga situatat e konfliktit, si dhe për të hequr armët dhe për të ndihmuar ish anëtarët e grupeve të armatosura të ribashkohen me shoqërinë.

Në ditët e fundit të Luftës së Dytë Botërore, për shembull, Forcat e Armatosura të Shteteve të Bashkuara zhvilluan një plan çmobilizimi i cili do të shkarkonte ushtarët në bazë të një sistemi pikësh që favorizonte kohëzgjatjen dhe disa lloje shërbimi. Forcat e Armatosura Britanike u çmobilizuan sipas një skeme "mosha dhe shërbimi".[3]

Dy qasje ndaj çmobilizimit

Redakto

Manuali Operacional i Paqeruajtjes së Kombeve të Bashkuara rendit dy qasje të ndryshme për çmobilizimin. Këto qasje janë vendet gjysmë të përhershme të çmobilizimit (kantonet) ose metoda e lëvizshme që nënkupton çmobilizimin në vendet ku janë mbledhur ish-luftëtarët.[1]

Përdorime të tjera

Redakto

zhytjet profesionale, çmobilizimi është çmontimi, paketimi dhe transportimi në ruajtje të shtrirjes së zhytjes dhe, sipas rastit, rikthimi i vendit në gjendjen fillestare. Mobilizimi është proces i kundërt.[4][5][6][7]

Referime

Redakto
  1. ^ a b "United Nations Operational Guide to the Integrated Disarmament, Demobilization and Reintegration Standards" (PDF). United Nations Peacekeeping (në anglisht). 2010. Marrë më 2022-05-21.
  2. ^ "Disarmament, Demobilization and Reintegration". United Nations Peacekeeping (në anglisht). Marrë më 2022-05-22.
  3. ^ See Alan Allport, Demobbed. Coming Home after the Second World War, Yale University Press, 2009.
  4. ^ "Dive Works Special Terms and Conditions" (PDF). diveworks.com.au (në anglisht). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 29 shkurt 2020. Marrë më 22 nëntor 2019.
  5. ^ "Job title: Diving technician" (PDF). www.bluestreamoffshore.com (në anglisht). Marrë më 22 nëntor 2019.[lidhje e vdekur]
  6. ^ Diving Recommended Practice (PDF). Report No: 411 (Reportazh) (në anglisht). International Association of Oil & Gas Producers. qershor 2008. {{cite report}}: Burimi përdor parametër të vjetruar |authors= (Ndihmë!)
  7. ^ IMCA D 014: IMCA International Code of Practice for Offshore Diving (në anglisht) (bot. Rev. 2). International Marine Contractors Association. shkurt 2014.[lidhje e vdekur]

Lexim më tutje

Redakto
  • E McGaughey, 'Will Robots Automate Your Job Away? Full Employment, Basic Income, and Economic Democracy' (2018) SSRN, part 3(2)