Historia e lashtë
Historia e lashtë është një periudhë kohore nga fillimi i shkrimit dhe historisë së regjistruar njerëzore deri në antikitetin e vonë. Hapësira e historisë së regjistruar është afërsisht 5000 vjet, duke filluar me shkrimin kuneiform sumerian. Historia e lashtë mbulon të gjitha kontinentet e banuara nga njerëzit në periudhën 3000 para erës sonë – 750 pas Krishtit. Sistemi i tre moshave periodizon historinë e lashtë në Epokën e Gurit, Epokën e Bronzit dhe Epokën e Hekurit, me historinë e regjistruar që përgjithësisht konsiderohet se fillon me epokën e bronzit . Fillimi dhe mbarimi i tre moshave ndryshojnë nga rajonet e botës. Në shumë rajone, epoka e bronzit përgjithësisht konsiderohet se fillon disa shekuj para vitit 3000 pes, ndërsa fundi i epokës së hekurit ndryshon nga fillimi i mijëvjeçarit të parë para Krishtit në disa rajone deri në fund të mijëvjeçarit të parë pas Krishtit në të tjera.
Gjatë periudhës kohore të historisë antike, popullsia botërore tashmë po rritej në mënyrë eksponenciale për shkak të Revolucionit Neolitik, i cili ishte në progres të plotë. Ndërsa në vitin 10,000 para Krishtit, popullsia e botës ishte 2 milionë, ajo u rrit në 45 milionë nga 3,000 para Krishtit. Në epokën e hekurit në vitin 1000 pes, popullsia ishte rritur në 72 milionë. Deri në fund të periudhës antike në vitin 500 pas Krishtit, popullsia e botës mendohet të ketë qenë në 209 milionë. Në 10.500 vjet, popullsia e botës u rrit me 100 herë.[1]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Data Arkivuar 2019-12-10 tek Wayback Machine from History Database of the Global Environment. Arkivuar 2018-02-27 tek Wayback Machine K. Klein Goldewijk, A. Beusen and P. Janssen, "HYDE 3.1: Long-term dynamic modeling of global population and built-up area in a spatially explicit way", from table on p. 2, Netherlands Environmental Assessment Agency (MNP), Bilthoven, The Netherlands.