Batalioni “Atlantiku” i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës
Batalioni "Atlantiku" [1] është një nga njësitë më të njohura të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), i përbërë kryesisht nga shqiptarë të Kosovës që jetonin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ky batalion u formua gjatë luftës së Kosovës (1998-1999), një konflikt i armatosur që shpërtheu mes shqiptarëve të Kosovës dhe forcave serbe. Emri "Atlantiku" simbolizon lidhjen e ngushtë mes komunitetit shqiptar në diasporë, veçanërisht atij në SHBA, dhe përpjekjeve për çlirimin e Kosovës nga sundimi serb.
Formimi i batalionit "Atlantiku" nisi si një iniciativë e komunitetit shqiptaro-amerikan, i cili ishte mjaft aktiv në mbështetjen e çështjes së Kosovës. Kur filluan përplasjet e armatosura në Kosovë, shumë shqiptarë në diasporë, veçanërisht në SHBA, ndjenë thirrjen për të kontribuar drejtpërdrejt në këtë luftë. Ata organizuan grupe të vogla për trajnime ushtarake dhe, më pas, shkuan në Kosovë për t'u bashkuar me radhët e UÇK-së. Batalioni mori këtë emër për të nderuar distancën e madhe që ata kaluan për të mbërritur në Kosovë dhe për të përçuar ndihmën e komunitetit shqiptar në Amerikë.
Batalioni "Atlantiku" luajti një rol të rëndësishëm në disa prej operacioneve kyçe të UÇK-së, duke treguar një disiplinë dhe përkushtim të dalluar. Anëtarët e tij, të cilët kishin kaluar trajnime të ndryshme dhe kishin fituar përvojë ushtarake, ndihmuan në organizimin dhe përforcimin e kapaciteteve operacionale të UÇK-së. Batalioni ishte i përkushtuar jo vetëm ndaj luftës së armatosur, por edhe ndaj ngritjes së moralit të popullatës lokale dhe forcimit të besimit në përpjekjen për çlirim.
Komuniteti shqiptar në SHBA ishte një nga mbështetësit më të fuqishëm të çështjes së Kosovës. Kjo mbështetje u manifestua në forma të ndryshme, duke përfshirë ndihmën financiare dhe logjistike për UÇK-në, si dhe organizimin e demonstratave ndërkombëtare dhe lobimin pranë institucioneve amerikane për të ndërhyrë në konflikt. Përmes kësaj përfshirjeje të gjerë, shqiptarët e Amerikës jo vetëm që mbështetën njësitë si Batalioni "Atlantiku", por gjithashtu ndihmuan në ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës.
Një përshkrim i detajuar i historisë dhe aktiviteteve të këtij batalioni mund të gjendet në librin "Batalioni Atlantiku i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës" të shkruar nga Emin Kabashi dhe redaktuar nga Jakup Krasniqi. Botuar në Prishtinë nga shtëpia botuese "Çlirimi" në vitin 2004, libri ofron një pasqyrë të hollësishme të kontributit të batalionit dhe përfshin dokumente të rëndësishme të kohës që lidhen me formacionin ushtarak. Ky libër, përmes rrëfimeve të vetë pjesëtarëve dhe burimeve të tjera dokumentare, ndihmon lexuesin të kuptojë përkushtimin e diasporës dhe sakrificën e bërë nga anëtarët e Batalionit "Atlantiku".
Pas përfundimit të luftës dhe shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008, kontributi i batalionit "Atlantiku" mbetet një burim krenarie për shqiptarët në diasporë dhe në Kosovë. Ky batalion përfaqëson një kapitull të rëndësishëm të historisë së Kosovës, që tregon forcën e lidhjeve etnike dhe patriotizmit. Shumë nga ish-pjesëtarët e këtij batalioni vazhdojnë të jenë aktivë në promovimin e paqes, zhvillimit dhe çështjeve të të drejtave të njeriut në Kosovë dhe jashtë saj.