Bitcoin
Bitcoin është një kriptovalutë dhe një sistem pagese në mbarë botën. Eshtë monedha e parë dixhitale e decentralizuar, pasi sistemi funksionon pa një bankë qendrore ose një administrator të vetëm. Rrjeti është kolegji dhe transaksionet bëhen ndërmjet përdoruesve direkt përmes përdorimit të kriptografisë një ndërmjetës. Këto transaksione verifikohen nga nyjet e rrjetit dhe regjistrohen në një libër të pandryshueshëm të shpërndarë publik të quajtur një bllokkëndësh.[1]
Themeluesi
RedaktoBitcoin u shpik nga një person i panjohur ose grup njerëzish nën emrin Satoshi Nakamoto dhe u lirua si softuer me kod të hapur në vitin 2009. Bitcoins janë krijuar si shpërblim për një proces të njohur si miniera (mining). Ato mund të shkëmbehen për monedha të tjera, produkte dhe shërbime. Që nga shkurti i vitit 2015, mbi 100,000 tregtarë dhe shitës pranuan bitcoin si pagesë. Hulumtimet e prodhuara nga Universiteti i Kembrixhit vlerësojnë se në vitin 2017 ekzistojnë 2.9-5.8 milion përdorues unikë duke përdorur një portofol (wallet), shumica e të cilëve përdorin bitcoin (kriptmonedhën).
Historia
RedaktoMë 18 gusht 2008, u aktivizua emri i domain-it "bitcoin.org". Në nëntor të atij viti, një lidhje me një letër të shkruar nga Satoshi Nakamoto me titull Bitcoin: Një sistem elektronik i parasë së gatshme për peer-to-peer u postua në një listë postimesh kriptografike. Nakamoto zbatoi softuerin bitcoin si kod të hapur dhe lëshoi atë në janar 2009. Identiteti i Nakamoto mbetet i panjohur. Në janar të vitit 2009, rrjeti bitcoin erdhi në ekzistencë pasi Satoshi Nakamoto minonte bllokun e parë ndonjëherë në zinxhir, i njohur si blloku i gjenezës, për një shpërblim prej 50 bitcoin-ëve.
Bitcoin tani për tani ka vlerën e 45,000 eurove.[nevojitet citimi]
Dizajni
RedaktoBlockchain është një libër publik që regjistron transaksione bitcoin. Një zgjidhje e re e realizon këtë pa asnjë autoritet qendror të besuar: mirëmbajtja e bllokut kryhet nga një rrjet nyjesh komunikimi që drejton softuerin bitcoin. Transaksionet e paguesit të formularit X dërgon bitcoins Y tek paguesi Z të transmetohen në këtë rrjet duke përdorur aplikacione softuerike në dispozicion. Nyjet e rrjetit mund të verifikojnë transaksionet, t'i shtojnë ato në kopjen e tyre të librit dhe pastaj të transmetojnë këto shtesa të regjistrave në nyje të tjera. Blockchain është një bazë të dhënash të shpërndarë - për të arritur verifikimin e pavarur të zinxhirit të pronësisë së çdo sasie të çdo bitcoin, secili nyje rrjeti ruan kopjen e vet të bllokadës. Përafërsisht gjashtë herë në orë, krijohet një grup i ri i transaksioneve të pranuara, një bllok, i shtohet bllokadës dhe publikohet shpejt në të gjitha nyjet. Kjo lejon softuerin bitcoin të përcaktojë kur është shpenzuar një sasi e caktuar bitcoin, e cila është e nevojshme për të parandaluar shpenzimet e dyfishta në një mjedis pa mbikëqyrje qendrore. Ndërsa një libër konvencional regjistron transferimet e faturave të vërteta ose shënimet premtuese që ekzistojnë veç asaj, bllokada është vendi i vetëm që mund të thuhet se ekziston në ekzistencën e bitcoins në formën e rezultateve të pashpenzuara të transaksioneve : ch. 5