Claude Dansey

Nënkoloneli Sir Claude Edward Marjoribanks Dansey, (10 shtator 1876 - 11 qershor 1947), i njohur gjithashtu si kolonel Z, Haywood, Uncle Claude dhe emri i koduar Z, ishte ndihmësi shefi i Shërbimit të Inteligjencës Sekrete i njohur si ACSS, i agjencisë inteligjencës britanike e njohur zakonisht si MI6, dhe një anëtar i Seksionit të Kontrollit në Londër. Ai filloi karrierën e tij në inteligjencë në vitin 1900, dhe mbeti aktiv deri në vdekjen e tij.

Claude Dansey

Jeta e hershme

Dansey lindi në vitin 1876 në një familje jofunksionale prej nëntë fëmijëve, nëna e tyre, Hon Eleanor Dansey, vajza e Robertit, Baroni i dytë i Gifford, i cili ishte ndoshta një alkoolik. Vëllezërit dhe motrat iu nënshtruan disiplinës ushtarake në duart e babait të tyre ushtar (Edward Mashiter Dansey), me ndëshkime që përfshinin rrahje edhe për sjellje jo të lehta. Në moshën 17 vjeç ai u përfshi seksualisht me Robert Baldwin Ross, Lord Alfred Douglas dhe Oscar Wilde, duke shmangur ngushtësisht ekspozimin dhe burgosjen. I arsimuar në Kolegjin Wellington, ai u bashkua me Ushtrinë Britanike në moshën 20 vjeç, duke shërbyer në North Borneo dhe më vonë në Afrikën e Jugut gjatë Luftës së Dytë Boerit, sepse babai i tij nuk do ta lejonte ndonjë profesion tjetër.

Organizata Z

Ndërsa ishte caktuar si shef i stacionit në Romë, Dansey vuri në dukje disa dobësi të mëdha në MI6:

• Admirali në pension Hugh Sinclair, kreu i agjencisë, ishte "një paranojak gjysëm i çmendur që preferoi të komunikonte me njerëzit e tij ekskluzivisht përmes mesazheve të lëna në një kuti të mbyllur - të cilave vetëm motra e tij po aq gjysmë e çmendur kishte kombinimin".
• MI6 nuk kishte asnjë informacion mbi Evropën, e cila ishte gati të shpërthejë në Luftën e Dytë Botërore.
• Buxheti ishte zvogëluar shumë, kështu që agjensia tërhoqi radhët e saj nga ushtarakët në pension me pensione, të cilët merrnin pak ose aspak pagë, duke siguruar paaftësi dhe mungesë motivimi.
• Edhe taksisti më i ulët e dinte se kreu i operacioneve të MI6 në çdo qytet të caktuar ishte gjithmonë Zyrtari i Kontrollit të Pasaportave, që ishte mbulesa diplomatike e Dansey si oficer i SIS në Ambasadën Britanike. "MI6 kishte përdorur këtë mbulesë për vite me rradhë." Si rezultat, mbulesa kishte kohë që ishte komprometuar dhe askush nuk po bënte asgjë në lidhje me të.

Me këtë në mendje, Dansey u mbështet shumë në kontaktet e tij të biznesit britanik dhe amerikan. Dansey mendonte se njerëzit e biznesit ishin më efektivë në mbledhjen e inteligjencës sesa oficerët e MI6 të ditës, pasi të parët u kërkohej të përqendroheshin në fundin financiar, të injoronin paragjykimet e vogla dhe favorizimin që rrënuan shërbimet e inteligjencës në atë kohë, udhëtonin gjerësisht me shpenzimet e tyre dhe kanë lidhje në të gjithë botën.

Në fund të fundit, Dansey ishte i bindur se ajo që pa se ishte një katastrofë që priste të ndodhte dhe kështu ai ngriti një strukturë paralele MI6, një rrjet të fshehtë hije që mund të merrte përsipër kur ndodhi e pashmangshme. Deri në vitin 1936, Organizata Z Dansey (pas kodit të tij, Z) kishte mbi 200 drejtues, shumica e të cilëve ishin të motivuar për tronditjen e spiunazhit. Ata nuk lejoheshin të ndërmarrin rreziqe ekstreme, të shkruajnë asgjë, të fotografojnë ose të mbajnë pajisje spiune. Alexander Korda përdori kompaninë e tij, London Films, si një justifikim për të vizituar zona të ndjeshme, ndërsa "kërkonte vendndodhjet e filmave". Biznesmenët dhe gazetarët përdorën kredencialet e tyre si mbulesë.

Ndërkohë, Dansey u promovua për të kryesuar tryezën e fshehtë të operacioneve të inteligjencës nga selia e tij në Londër. Pastaj, shpërtheu Lufta e Dytë Botërore dhe fatkeqësia e inteligjencës që Dansey kishte parashikuar erdhi në realizim.

Haga ishte pika kryesore e dërgesës për operacionet e MI6 në atë kohë, duke mbledhur informacione nga e gjithë Evropa dhe duke e dërguar atë në Londër. Sidoqoftë, stacioni në Hagë drejtohej nga dy oficerë ushtarakë në pension: Sigismund Payne Best dhe Major Richard Stevens, të cilët kishin pak përvojë të inteligjencës. Operacioni i tyre ishte depërtuar nga një rekrut holandez, i cili ishte një agjent i dyfishtë për SD gjermane dhe dinte identitetin e të gjithë agjentëve dhe pasurive të Best dhe Stevens.

Kur oficeri i SD Walter Schellenberg paraqiti si një oficer disident ushtarak gjerman, Best dhe Stevens morën karrem dhe u kapën gjatë incidentit të Venlos në shtator 1939, dhe i gjithë aparati MI6 në Holandë u shkatërrua.

Vdekja

Dansey vdiq në qershor 1947 nga sëmundja e zemrës; disa miq të vjetër nga Organizata Z morën pjesë në funeralin e tij. Para vdekjes së tij, Dansey ishte shqetësuar nga një incident i çuditshëm. Dikush kishte pikturuar një "Z" të madh në derën e tij në një mëngjes, dhe megjithëse vetëm disa njerëz e dinin emrin e kodit, ai kurrë nuk ishte në gjendje të kuptonte se kush ishte. "Ishte", sipas Anthony Read dhe David Fisher, "një nga misteret e pakta që ai nuk mund të zgjidhte".