De Rada- rishpikja e Arbërisë
De Rada- rishpikja e Arbërisë : sprovë kritike për një lexim të ri
Autori: Moikom Zeqo
Redaktore: Anila Haruni (Konomi)
Botues: Erik
Viti i botimit: 2014
ISBN: 9789928123893
Libri "De Rada – Rishpikja e Arbërisë [1]: Sprovë Kritike për një Lexim të Ri" është një vepër e thelluar dhe e ndriçuar mbi veprën dhe trashëgiminë e Jeronim De Radës, një prej figurave më madhore të letërsisë dhe kulturës arbëreshe. Autori, Moikom Zeqo, i njohur për qasjen e tij multidisiplinare dhe inovative, sjell një analizë të pasur kritike për të kuptuar thellësisht kontributin e De Radës në formësimin e identitetit kulturor dhe letrar arbëresh.
Ky libër përfshin 400 faqe të ndara në kapituj që trajtojnë tema të ndryshme, duke përfshirë:
- Konteksti historik dhe kulturor i Arbërisë në krijimtarinë e De Radës.
- Kritikë dhe interpretim i veprave kryesore të De Radës.
- Ndikimi i letërsisë dhe ideve të De Radës në identitetin kombëtar shqiptar dhe arbëresh.
- Paralelizmat me lëvizjet letrare të Evropës së shekullit XIX.
Në fund të librit përfshihet një bibliografi e veprave të De Radës, e hartuar nga Jup Kastrati, si dhe një bibliografi shtesë me referenca kritike dhe burime të tjera të rëndësishme.
Moikom Zeqo ndjek një qasje novatore duke trajtuar De Radën jo vetëm si një shkrimtar romantik, por edhe si një arkitekt të një "Arbërie të rishpikur" – një Arbëri që jeton në ndërgjegjen kolektive të arbëreshëve dhe shqiptarëve përmes letërsisë, gjuhës dhe kulturës. Përmes një leximi të detajuar të veprave si "Milosao" dhe "Skënderbeu i pafan", autori eksploron simbolikën, mitologjinë dhe estetikën që De Rada ndërtoi për të artikuluar një Arbëri ideale.
Zeqo analizon gjithashtu mënyrën sesi De Rada ndërthuri realitetin historik me përfytyrime të romantizuara, duke e kthyer Arbërinë në një koncept që tejkalon kohën dhe hapësirën. Kjo i jep veprës një rëndësi të jashtëzakonshme jo vetëm në letërsinë arbëreshe, por edhe në atë shqiptare dhe më gjerë.
Ky libër është një kontribut i rëndësishëm për të kuptuar më mirë Jeronim De Radën, jo vetëm si një figurë e shquar e letërsisë arbëreshe, por edhe si një ideator që ndihmoi në ruajtjen dhe përforcimin e identitetit shqiptar përmes artit dhe letrave. Ai u bën thirrje studiuesve dhe lexuesve të rishikojnë De Radën nga një këndvështrim kritik dhe bashkëkohor.
Libri përmban një aparat të pasur bibliografik, përfshirë bibliografinë e plotë të veprave të De Radës nga Jup Kastrati dhe një seksion me referenca të detajuara (faqet 397-399). Kjo e bën veprën një burim të rëndësishëm për studiuesit dhe studentët e letërsisë arbëreshe dhe shqiptare.
"De Rada – Rishpikja e Arbërisë" është një libër që pasuron studimet mbi letërsinë dhe kulturën shqiptare, duke ofruar një perspektivë të thelluar mbi një figurë ikonike si Jeronim De Rada. Qasja kritike dhe e mirëstrukturuar e Moikom Zeqos e bën këtë libër një pikë referimi të rëndësishme për çdo studiues të letërsisë dhe kulturës shqiptare.