Delvina në regjistrimet osmane
Libri Delvina në regjistrimet osmane [1] është një studim historik i autorit Apostol Pango, i botuar nga shtëpia botuese Maluka në Tiranë në vitin 2015. Ky punim përmban 150 faqe, të pajisura me fotografi dhe përfshin bibliografi të detajuar në fund të tekstit (faqet 148-149). Libri ka ISBN-in 9789928134646 dhe trajton aspekte të historisë, ekonomisë dhe demografisë së Delvinës gjatë periudhës së sundimit osman (1479–1912).
Ky studim fokusohet në regjistrimet osmane, të cilat paraqesin një burim të rëndësishëm historik për të kuptuar strukturën ekonomike, sociale dhe demografike të Delvinës dhe rajonit përreth. Apostol Pango ka përdorur dokumente arkivore osmane për të rindërtuar tablonë historike të qytetit dhe për të hedhur dritë mbi transformimet që kanë ndodhur në periudha të ndryshme.
Temat kryesore
1. Regjistrimet osmane dhe rëndësia e tyre: Libri analizon mënyrën se si regjistrimet osmane (defterët) kanë dokumentuar të dhënat për popullsinë, taksat dhe pasurinë. Këto regjistrime ofrojnë informacion të detajuar mbi familjet, ekonominë dhe administrimin e zonës.
2. Gjendja ekonomike: Delvina, si një qendër administrative dhe tregtare në jug të Shqipërisë, përjetoi zhvillime ekonomike të ndikuara nga politikat osmane. Libri eksploron aspektet ekonomike si bujqësia, tregtia dhe taksat e vendosura mbi banorët.
3. Demografia dhe struktura sociale: Duke u mbështetur në të dhënat e regjistrimeve, autori diskuton përbërjen e popullsisë së Delvinës, duke përfshirë grupet etnike dhe fetare, si dhe lëvizjet demografike gjatë periudhës osmane.
4. Ndikimet kulturore dhe sociale: Libri hedh dritë mbi ndikimin e sundimit osman në jetën kulturore dhe shoqërore të rajonit, duke përfshirë organizimin administrativ dhe ndikimin në traditat lokale.
Autori ka shfrytëzuar dokumente arkivore, përfshirë defterë kadastralë dhe regjistrime të tjera osmane. Këto burime janë kombinuar me studime dytësore për të ndërtuar një narrativë të pasur dhe të argumentuar.
Ky libër paraqet një kontribut të rëndësishëm për historiografinë shqiptare, duke ofruar një analizë të thelluar të Delvinës gjatë periudhës osmane. Ai është një referencë e vlefshme për studiuesit e historisë dhe për këdo që është i interesuar për të kuptuar më mirë të kaluarën e kësaj zone.
Në fund të librit, autori ka përfshirë një bibliografi të zgjeruar, e cila përmban burime arkivore dhe literaturë të studiuar, duke ndihmuar lexuesit dhe studiuesit për kërkime të mëtejshme mbi temën.
Libri Delvina në regjistrimet osmane mbetet një shembull i rëndësishëm i përdorimit të burimeve osmane për të dokumentuar historinë e qyteteve shqiptare dhe për të kuptuar ndikimin e perandorisë osmane në rajon.