Dy gjimnaze, “Mujo Ulqinaku” dhe “Gjergj Kastrioti” : vitet 1965-1971
Dy gjimnaze, "Mujo Ulqinaku" dhe "Gjergj Kastrioti" (1965-1971): Kujtime dhe refleksione
Autor: Xhod Beja
Botues: Emar, Durrës (2017)
Libri Dy gjimnaze, "Mujo Ulqinaku" dhe "Gjergj Kastrioti": vitet 1965-1971: Kujtime dhe refleksione, [1] nga Xhod Beja, është një vepër që ofron një retrospektivë të pasur mbi historinë e arsimit të mesëm në Durrës gjatë një periudhe dinamike për Shqipërinë. Ky libër përbën një kombinim të kujtimeve personale, analizave historike dhe refleksioneve mbi ndikimin e arsimit dhe kulturës në jetën e nxënësve dhe mësuesve të dy gjimnazeve ikonike të qytetit, “Mujo Ulqinaku” dhe “Gjergj Kastrioti.”
Libri përbëhet nga 200 faqe të ndara në kapituj që përshkruajnë:
- Historinë e shkollave të mesme në Durrës gjatë viteve '60 dhe '70, duke u fokusuar tek rëndësia e këtyre institucioneve si qendra të zhvillimit intelektual dhe kulturor.
- Profilin e mësuesve dhe nxënësve, përfshirë përkushtimin dhe sfidat e tyre në një periudhë të mbushur me ndryshime shoqërore dhe politike.
- Kujtime personale nga vetë autori, Xhod Beja, i cili ka përshkruar përjetimet e tij gjatë viteve të studimeve, duke dhënë një tablo autentike të përditshmërisë në ato institucione.
- Fotografi dhe ilustrime, që sjellin në jetë atmosferën e asaj kohe, duke dokumentuar fytyrat, uniformat, ambientet shkollore dhe ngjarjet kryesore.
Periudha 1965-1971 ishte një epokë kur Shqipëria nën regjimin socialist u përpoq të zbatonte një politikë të fortë arsimore, duke synuar universalizimin e arsimit të mesëm dhe ngritjen e standardeve edukative. Gjimnazet “Mujo Ulqinaku” dhe “Gjergj Kastrioti” ishin ndër institucionet më prestigjioze, që formuan breza intelektualësh dhe kontribuuan në zhvillimin e Durrësit si një qytet me rëndësi të madhe kulturore dhe historike.
Në libër, Beja sjell në pah një mori kujtimesh të ndjera dhe momenteve simbolike, si aktivitetet shkollore, ceremonitë, garat sportive, dhe lidhjet shoqërore që u krijuan mes nxënësve. Ai vlerëson rolin e mësuesve si mentorë dhe edukatorë të përkushtuar, ndërkohë që shpreh dhe sfidat që përballonin për të arritur standardet e kërkuara.
Autori mediton mbi ndikimin afatgjatë të këtyre institucioneve në formimin e tij personal dhe në jetën e shokëve të tij të klasës. Ai reflekton mbi rolin transformues të arsimit dhe rëndësinë e ruajtjes së kujtimeve të një epoke që, ndonëse ishte e ndikuar nga politika, ruajti një shpirt të fortë komunitar.
Ky libër është një burim i çmuar për ata që janë të interesuar në historinë lokale të arsimit, si dhe për studiuesit që merren me zhvillimin kulturor dhe shoqëror të Shqipërisë në shekullin XX. Kombinimi i kujtimeve të autorit me dokumentacionin vizual e bën këtë libër një homazh të veçantë për brezat e atëhershëm.
Dy gjimnaze, "Mujo Ulqinaku" dhe "Gjergj Kastrioti" (1965-1971) i Xhod Bejës përfaqëson më shumë se një rrëfim personal; është një testament i rëndësisë së arsimit në kohëra sfiduese dhe një vlerësim i trashëgimisë që këto institucione kanë lënë në qytetin e Durrësit. Përmes këtij libri, lexuesi udhëton pas në kohë dhe merr një vështrim të gjallë të viteve formative të një brezi që kontribuoi në ndërtimin e së ardhmes së Shqipërisë.