Esaias Tegnér
Esaias Tegnér (13 nëntor 1782, 2 nëntor 1846), poet suedez dhe anëtar i Akademisë Suedeze qysh nga 1819. Pa babë në moshë të hershëm Esaias Tegnér vendosi në një familje industriale dhe punoj si informues për Christopher Myhrman d.y. (1751–1811), e të cilit vajzë Anna ai u martua me në vitin 1806. Me ndihmë e Myhrmanit studioj në Lund dhe bëri një karrierë të shpejtë, u bë 1805 mësues lënde në estetik dhe 1812 profesor në gjuhës greke. Herët shkruajti Tegnér poema filozofike në frymën e shkekullit shtatëmbëdhjetë por së shpejti edhe lirikë politike ndikuar në mes të tjerash nga Schiller. Të dy lloj u futa në një bashkim si Det eviga/E përjetshma, botuar 1810, një përgëzim për vlerat të përjetshme. Kulmi patriotike në krijimtarin poetike e Tegnérs është "Svea", një poemë e gjatë në aleksandrin me një sasi "dityrambike" me radhë. Me këtë fitoj Tegnér, mbasi një parti anti-ruse u zëvendësoj me një përpjekje ma paqësore ("në kufirin e Suedisë me pushtua Finlandën përsëri", çmim në Akademinë Suedeze 1811 dhe u bërë i njohur si poet. Ai e morri përshtypje nga Geijer dhe publikoj në Iduna një radhë poema që dëshmon impulse romantike. Në këtë kohë ka të bëjë me Sång till Solen/Këngë për Diellin me besimin e një gjeni krijues dhe Hjelten/Heroi, që uron Napoleon, por edhe poemën efektshme dhe popullore "Karl XII".
Besimi e trashëguar të Tegnérit nga viteve e 1700-ëve mbi mendje dhe kthjelltësi e ndaloj ata për të hyj në bashkim ose me marr vesh ma mirë figura romantike të pastëra të ndonjë person sikur Atterbom. Vendi i tij midis iluminizmi dhe romantizmi e specifikoj në një fjalim 1817, më e mira nga të shumta fjalime të tij, që është më shumë një analizë bashkëkohës sesa një nderim për Luther. Shprehja kryesore për idealizmin kulturore ai jap në vitin 1820 në jë poemë ekstensiv me strofa të pambushura dhe më shumë fjalë të njohura, p.sh. "të thëna e paqarta është mendime të paqarta". Këtë vit botohet edhe heksameteri idilik Nattvardsbarnen/Fëmijë të kungimit dhe, para së gjithash, këngët të para e vargit epokë Frithiofs saga/Përralla e Frithiofit, dhe dy vjet ma vonë vargja epokë Axel frymëzuar nga stilin baronë. Frithiofs saga, e cila përfundoj 1825, pranoj publiku më ngazëllim si eposi kombëtar e shumëpritur. Vepëra u përkthej në shumë gjuhë; shumë atyre romanca u bë kompozuar dhe shumë strofa kanë bë pjesë pasurinë citate suedeze.
Në mes të viteve 1820 Tegnér zhysë në një krizë, që poema "Mjeltsjukan" tregon. Me një shprehje kuptimplotë kjo është një dëshmi e një gjendje shpirtërore e një njëri e dëshpëruar që edhe në këtë ditë nuk e zhgënjen lexuesëve. Në vitin 1824 morri Tegnér emërimin si peshkop në Växsjö. Ai kushtoi forcë vepruese në këtë shërbim dhe marri pjesë me etje dhe me konservatorizëm progresiv në punën parlamentare. Krijimtaria poetike qëndroj prapa, por një kulm i ri erhdi 1836 në 50-vjetori i krijimit të Akademisë Suedeze, me karakteristike e poetëve të 1700-ëve. Në vitin 1840 u goditë Tegnér nga sëmundje mendore dhe nuk u këndell plotësisht. Një poemë prekës nga kjo kohë është Den Döde/I vdekuri, që drejtohet një mike intime, vajza e re Emili Selldén, gruaja e një doktorit.
Në njëqind vjetësh mbasi vdekja të tij ai shfaqë, por aspak në mënyrë të padiskutueshme, si poet kombëtar. Një kohë e mëspasme kanë patën vështirësi me idealizmin romantikë dhe shprehje poetike te Tegnérit, që shpesh herë duket si ekzagjeruar në vend se artistike, retorike në vend se elokuente. Shumë nga poezia e tij është megjithatë kryevepra të qëndrueshme si për shembull Epilogi që është poezi më personale. Edhe Det eviga konkuron suksesshëm me Nyårsklockan/Ora e vitit të ri e Tennysonit si poemë suedeze për vitit të ri para të tjera.
Në një zhanër që ai pa dyshim ishte mjeshtër në është shkrim e letrave. Në korrespondenca të shumta (disa mijëra letra janë ruajtur) me mikë si Martina von Schwerin dhe C.G. von Brinkman bashkëbisedoj briliant, shpejtë, nganjëherë cinik, shpesh me prosë misantropine të madh dhe të shkurtër, të lartë dhe të ulët, politikisht dhe letërsisht, publikisht si privat. Letrat mund të shihet si lloj eseje, dhe p.sh. Brinkman lexoj ato më za të lartë.
Përmbledhja e poemëve të Tegnérit janë botuar (1–7, 1964–96) nga shoqata Tegnérsamfundet që u themlua në vitin 1946, letrat të tij doli në botim (1–11, 1953–76) nga Nils Palmborg dhe gjithashtu nga Ulla Törnqvist (1982) vëllimi e fjalimet të tij.