Kryeplaku

Kryeplaku është udhëheqësi i shoqërive tek popujt natyral (fshatit, katunit, klanit, fisit).

Pozita e kryeplakut para së gjithash bazohet në njohurit e tij që për ekzistencën e shoqërisë janë të rëndësishme. Por, kjo pozitë shpesh është e varur edhe në rezultatet e sjelljeve që pasqyrohen në namie tij. Kështu në periudha të pasigurta politike, këtë pozitë, zakonisht e merr trimi i luftës. Tek një pjesë e madhe e fiseve indiane, kishte kryeplak të luftës dhe kryeplak të paqes.

Po ashtu, kryeplaku ka funksione të rëndësishme fetare si b. f. vëzhgimin e mirëmbajtjes së riteve. Zakonisht në këto raste si konkurencë me ndikim politikë, paraqiten mjeku. Kështu tek shavanët e Amerikës Veriore, në shekullin XX, u paraqit konflikti shembullor në mes të H. Tecumseh-ut e vëllezërve të tij kundër mjekuesit Tenskuataua.

Kryeplaku shpesh është pasardhës i të ranëve të parë në rajon por edhe pasardhës i mistikëve ose i themeluesve të fisit. Në këtë mënyrë erdh deri tek idea e krijimit të sundimit sakral (Mbretëria).