Libri i Numrave
Libri i Numrave (nga greqishtja: Ἀριθμοί, Arithmoi, fjalë-për-fjalë. 'numrat'; hebraishtja biblike: בְּמִדְבַּר, Bəmīḏbar, fjalë-për-fjalë. 'Në shkretëtirë'; latinisht: Liber Numeri) është libri i katërt i Biblës Hebraike dhe i katërti nga pesë librat e Teuratit hebre.[1] Libri ka një histori të gjatë dhe komplekse; forma e tij përfundimtare është ndoshta për shkak të një redaktimi priftëror (d.m.th., redaktimi) i një burimi jahudist të bërë diku në periudhën e hershme persiane (shekulli V para Krishtit).[2] Emri i librit vjen nga dy regjistrimet e bëra nga izraelitët.
Numrat është një nga librat më të ruajtur të Pentateukut. Fragmentet e rrotullave të Ketef Hinnom që përmbajnë vargje nga Numrat janë datuar që në fund të shekullit të shtatë ose në fillim të shekullit të gjashtë para Krishtit. Këto vargje janë artefaktet më të hershme të njohura që gjenden në tekstin biblik hebraik.[3]
Numrat fillojnë në malin Sinai, ku izraelitët kanë marrë ligjet dhe besëlidhjen e tyre nga Perëndia dhe Perëndia ka zënë vend mes tyre në shenjtërore.[4] Detyra para tyre është të marrin në zotërim Tokën e Premtuar. Njerëzit janë numëruar dhe bëhen përgatitjet për rifillimin e marshimit të tyre. Izraelitët fillojnë udhëtimin, por ankohen për vështirësitë gjatë rrugës dhe për autoritetin e Moisiut dhe Aaronit. Ata mbërrijnë në kufijtë e Kanaanit dhe dërgojnë dymbëdhjetë spiunë në vend. Kur dëgjuan raportin e frikshëm të spiunëve në lidhje me kushtet në Kanaan,[5] izraelitët refuzojnë ta zotërojnë atë. Perëndia i dënon ata me vdekje në shkretëtirë derisa një brez i ri të rritet dhe të kryejë detyrën. Për më tepër, kishte disa që u rebeluan kundër Moisiut dhe për këto veprime, Zoti shkatërroi afërsisht 15.000 prej tyre me mjete të ndryshme. Libri përfundon me brezin e ri të izraelitëve në fushat e Moabit të gatshëm për kalimin e lumit Jordan.[6]
Numrat është kulmi i historisë së eksodit të Izraelit nga shtypja në Egjipt dhe udhëtimit të tyre për të zotëruar tokën që Perëndia u premtoi etërve të tyre. Si i tillë ai nxjerr në përfundim temat e paraqitura në Zanafillën dhe të luajtura në Eksodin dhe Levitikun: Zoti u ka premtuar izraelitëve se ata do të bëhen një komb i madh (d.m.th. i shumtë), se do të kenë një marrëdhënie të veçantë me të dhe se ata do të pushtojë tokën e Kanaanit. Numrat tregojnë gjithashtu rëndësinë e shenjtërisë, besnikërisë dhe besimit: pavarësisht nga prania e Perëndisë dhe priftërinjve të tij, Izraelit i mungon besimi dhe zotërimi i tokës i lihet një brezi të ri.[2]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Ashley 1993, f. 1.
- ^ a b McDermott 2002, f. 21.
- ^ Lawrence 2020, f. 58.
- ^ Olson 1996, f. 9.
- ^ Stampa:Bibleverse
- ^ Stubbs 2009, f. 19–20.