Mitologjia egjiptiane është koleksioni i miteve nga Egjipti i lashtë, të cilat përshkruajnë veprimet e perëndive egjiptiane si një mjet për të kuptuar botën përreth tyre. Besimet që shprehin këto mite janë një pjesë e rëndësishme e fesë së lashtë egjiptiane. Mitet shfaqen shpesh në shkrimet dhe artin egjiptian, veçanërisht në tregime të shkurtra dhe në materiale fetare si himne, tekste rituale, tekste funerale dhe dekorime tempulli. Këto burime rrallë përmbajnë një përshkrim të plotë të një miti dhe shpesh përshkruajnë vetëm fragmente të shkurtra.

Nun, mishërimi i ujërave primordiale, ngre barkun e perëndisë së diellit Ra në qiell në momentin e krijimit.

Të frymëzuar nga ciklet e natyrës, egjiptianët e panë kohën në të tashmen si një seri modelesh të përsëritura, ndërsa periudhat më të hershme kohore ishin lineare. Mitet vendosen në këto kohë më të hershme dhe miti vendos modelin për ciklet e së tashmes. Ngjarjet e tanishme përsërisin ngjarjet e mitit, dhe duke e bërë këtë rinovojnë Maat, rendin themelor të universit. Ndër episodet më të rëndësishme nga e kaluara mitike janë mitet e krijimit, në të cilat perënditë formojnë universin nga kaosi primordial; historitë e mbretërimit të perëndisë së diellit Ra mbi tokë; dhe miti Osiris, në lidhje me betejat e perëndive Osiris, Isis dhe Horus kundër perëndisë përçarëse Set. Ngjarjet nga e tashmja që mund të konsiderohen si mite përfshijnë udhëtimin e përditshëm të Ra nëpër botë dhe homologun e tij të botës tjetër, Duat. Temat e përsëritura në këto episode mitike përfshijnë konfliktin midis përkrahësve të maat-it dhe forcave të çrregullimit, rëndësinë e faraonit në ruajtjen e maat-it dhe vdekjen dhe rigjenerimin e vazhdueshëm të perëndive.

Detajet e këtyre ngjarjeve të shenjta ndryshojnë shumë nga njëri tekst në tjetrin dhe shpesh duken kontradiktore. Mitet egjiptiane janë kryesisht metaforikë, duke përkthyer thelbin dhe sjelljen e hyjnive në terma që njerëzit mund t'i kuptojnë. Çdo variant i një miti përfaqëson një perspektivë të ndryshme simbolike, duke pasuruar kuptimin e egjiptianëve për perënditë dhe botën.

Mitologjia ndikoi thellë në kulturën egjiptiane. Ai frymëzoi ose ndikoi në shumë rituale fetare dhe siguroi bazën ideologjike për mbretërimin. Skenat dhe simbolet nga miti u shfaqën në art në varre, tempuj dhe amuletë. Në letërsi, mitet ose elementet e tyre u përdorën në tregime që variojnë nga humori në alegori, duke demonstruar se egjiptianët e përshtatën mitologjinë për t'i shërbyer një shumëllojshmërie qëllimesh.

Shiko edhe

Redakto

Referimet

Redakto