Ndërtesa e Radio Prishtinës
Radio Prishtina, ndryshe RTP është radio e parë shqipe në Kosovë. U projektua nga Oton Gaspari në vitin 1965, në qendër të qytetit, për të strehuar një nga institucionet më të rëndësishme kulturore në vend.
Ndërtesa e Radio Prishtinës | |
---|---|
Informacion i përgjithshëm | |
Stili arkitektural | Arkitektura Moderne |
Vendndodhja | Prishtinë, Kosovë |
Adresa | Bulevardi Xhorxh Bush |
Koordinatat | 42°40′2.16″N 21°9′57.99″E / 42.6672667°N 21.1661083°E |
Përfundimi | 1965 |
Technical details | |
Floor count | 11 |
Floor area | 7000m2 |
Projektimi dhe ndërtimi | |
Arkitekt | Oton Gaspari |
Sot, ndërtesa është një nga të paktat që nuk ka ndryshuar funksionin apo formën e saj.[1]
Historiku
RedaktoProjekti për ndërtimin e Radio Televizionit të Prishtinës u realizua nga studio sllovene e arkitekturës “Slovenija Projekt” në vitin 1965. RTP, e cila së pari filloi transmentimin 1945 në Prizren më pas u zhvendos në Prishtinë, ku edhe tash vepron si e tillë.Xërxa Beqiri, Flaka (2019). Constructing Modern Architecture of Kosovo 1970–1980 (Tezë). University of Ljubljana.
Radio Televizioni i Prishtinës, ashtu siç edhe shumë institucione tjera në Kosovë, u ndikua nga lufta. Në vitin 1992 Radio Televizioni i Serbisë mori kontrollin mbi RTP, si pasojë e së cilës, shumica e programeve shqiptare u kthyen në gjuhën serbe. Kjo vazhdoi deri në vitin 1999 kur United Nations Mission in Kosovo (UNMIK) ri-hapi radion tashmë të quajtur Radio Kosova.
Sfidat përgjatë operimit
RedaktoRadio Televizioni i Prishtinës (RTP) u përball me disa sfida gjatë funksionimit të tij, veçanërisht në vitet e para dhe gjatë gjithe ekzistencës së tij. Këto sfida përfshinin;
- Staf pa përvojë dhe burime të kufizuara,
- Kufizime teknologjik,
- Peripecitë politike,
- Varësia ekonomike,
- Shtypja nga autoritetet serbe.[2]
Arkitektura e ndërtesës
RedaktoNdërtesa e Radio Televizionit të Prishtinës është një shembull tipik i arkitekturës brutaliste me një sipërfaqe totale 7000m2 dhe lartësi 42m. Ndërtesa përbëhet nga dy volume: horizontal, ku është i vendosur produksioni dhe ai vertikal, ku është administrata. Te dy keto volume jane realizuar nga material i brut betonit. Volumi horizontal i kësaj ndërtese është me etazhitet P+1, ku vërejmë që nga ana veriore ka një ngritje të lehtë graduale në lartësi që e shton prezencën e saj në peisazhin urban. Sa i përket kullës vertikale, ajo eshte e ngritur ne etazhitet P+10. Si rezultat i bazës që është trekëndore barabrinjëse, tri fasadat e tij janë në lartësi të trajtuara me dritare të së njëjtes madhësi që janë të përsëritura në mënyrë horizontale në secilen etazhë. Një veçanti e kullës është eleganca në eksterier që i ipet përmes hapësirës mes kateve që është e materializuar në brut beton të lëmuar, me ç’rast dallohet nga ekspresiviteti I volumit horizontal dhe vertikaliteti I saj që theksohet përmes ritmit të dritareve në fasadë.[3]
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ "Radio Prishtina". Oral History Kosovo. Marrë më 2024-09-28.
- ^ Selimi, Ferit (2016-10-30). "Albanian's audio-visual information in Kosovo from the year 1945–1990". UBT International Conference.
- ^ Sadiku, Arbër (2020). Arkitektura e Ndërtesa Publike në Prishtinë: 1945–1990. Prishtinë: NTG Blendi. ISBN 978-9951-716-43-7.