Ndërtimi i brendshëm i Tokës
Toka jonë ka një ndërtim të brendshëm edhe pse ende nuk ka njohuri të plota për ndërtimin e brendshëm të Tokës është pranuar ndarja e ndërtimit të brendshëm të saj në tri mbështjellje-gjeosfera:
- Korja e Tokës ose Litosfera
- Mbështjellsi i bërthamës (ose mantia, manteli)
- Bërthama e Tokës.
Berthama ndodhet nën mantelin e ndahet midis tyre me te ashtuquajturen me siperfaqen e Gutenbergut.Nga siperfaqa deri ne thellesi te Tokes densiteti,presioni,temperatura rriten. Nga temperatura 4000-5000 grade me rritjen e thellesise presioni rritet 1 atmosfere për Çdo 1 m ne qendër te Tokes = 3.6 milione.
Ndërtimi i brendshëm i TokësRedakto
Korja e Tokës ose LitosferaRedakto
Litosfera (Korja e Tokës, greq. litos -shkëmb) paraqet mbështjellësin e jashtëm të ngurtë me trashësi mesatare afro 70 km. Shprehja “kore” ka burimin nga hipoteza kozmogjene e disa mendimtarëve, sipas të cilëve Toka është krijuar nga një materie e zjarrtë, me ftohjen e së cilës u formua shtresa e ngurtë. Dallhen dy tipa të Korës së Tokës: tipi kontinental dhe oqeanik.
Korja kontinentale ndertohet nga tri sfera:
- sedimentare
- granite
- bazike.
Ndërsa ajo oqeanike ndertohet nga:
- sedimentare
- llavat jastekore
- dajkat paralele
- gabrot masive
- e vertete eshte
Mbështjellsi i BërthamësRedakto
Shtrihet ndërmjet korës se tokës e bërthamës , quhet ndryshe edhe "Mantia", që në greqisht do të thotë veshje e jashtme. Prej litosferës e ndan shtresa "Moho", në të cilën rritet dendësia e materies, temperatura dhe shtypja atmosferike.
Mbeshtjellsi i berthames ose mantia është rreth 2919;km e trashe dhe perbehet nga elementet silici dhe magnezi dhe e quajmë gjeosfera SIMA.
Në mbeshtjellsin e berthames gjendet nenshtresa e quajtur astenosfer qe esht labile dhe mendohet se nga ketu e kanë prejardhjen termetet dhe vullkanet. Ai gjendet nen koren e tokes dhe është i perbere kryesisht nga shkembinj te ngurte, shkembinj te shkrire ose magme.
Bërthama e TokësRedakto
Shtrihet në brendësië e Tokës, që fillon në thellësi 2900 km më një rreze 3500 km. Supozohet se bërthama përbëhet nga dy pjesë, nga bërthama e brendshme dhe bërthama e jashtme. Gjetja për temperaturen e Tokes ne thellesi te saj gjendet me formulen (t-temperatura) (h-lartesia ne m) t=1:3 h+a
