Sali Spahiu

Sali Spahiu ishte një arkitekt dhe figurë e njohur në fushën e arkitekturës shqiptare. Ai lindi në 1964 dhe është njohur për kontributin e tij në projekte të ndryshme, duke përfshirë ndërtimin dhe restaurimin e objekteve të rëndësishme kulturore. Spahiu ishte i njohur për qasjen e tij inovative dhe për përfshirjen e elementeve tradicionale në dizajn. Puna e tij ka ndihmuar në transformimin e peisazhit urban në Shqipëri dhe Kosovë, duke krijuar hapësira funksionale dhe estetikisht tërheqëse. Ai la pas një trashëgimi të rëndësishme në arkitekturë dhe urbanistikë. Një kohë të shkurtë Sali Spahiu ka punuar si asitent në Fakultetin e Arkitekturës në Universitetin e Prishtinës.

Sali Spahiu më 2023

Mjeshtri i Arkitektures Moderne

Mjeshtri i arkitektures së viteve 1980, vitet kur shfaqi talentin e tij në ndërtimin e objektit "Kosova Film", bashkë me kolegun e tij Hamdi Binaku u futen ne garë me arkitekt nga e gjithë ish-Jugosllavia (Shkupi, Beogradi, Zagrebi, etj.) për ndërtimin e një qendre tregtare për t'a bërë atë si një qendër kryesore në qytetin e Prishtinës, e sidomos duke e krijuar një lidhje të shkëlqyer mes rrugëve të laxhes "Bregu i Diellit" në Prishtinë.

Kosova Film

Kosova Film është një nga ndërtesat më të njohura në Prishtinë, e projektuar nga arkitektët e njohur shqiptarë, Sali Spahiu dhe ekipi i tij. Ndërtesa ka një dizajn modern dhe funksional, duke përfshirë elemente të arkitekturës bashkëkohore dhe ka luajtur një rol të rëndësishëm në zhvillimin e industrisë së filmit në Kosovë. Ajo shërben si qendër për prodhimin dhe promovimin e filmit, si dhe si një hapësirë për aktivitete kulturore dhe artistike.

Qendra Tregtare

Qendra Tregtare në laxhen Bregu i Diellit në Prishtinë është një projekt që ka si qëllim të ofrojë një hapësirë të zhvilluar për aktivitetet tregtare dhe shoqërore. Disa nga karakteristikat e saj përfshijnë:

1. Arkitektura Moderne: Dizajni i objektit është i orientuar drejt estetikës moderne, me hapësira të ndriçuara mirë dhe funksionale.
2. Hapësira Multifunksionale: Qendra përmban dyqane, restorante, kafene dhe hapësira për aktivitete kulturore, duke e bërë atë një pikë takimi për banorët dhe vizitorët.
3. Pjesëmarrja e Komunitetit: Ndërtimi i këtij objekti është ndihmuar nga nevoja për një qendër që ofron shërbime dhe argëtim për komunitetin lokal.
4. Infrastruktura e Mirë: Qendra është ndërtuar në një lokacion strategjik me akses të lehtë, duke kontribuar në zhvillimin ekonomik të zonës.
5. Përkushtimi ndaj Qëndrueshmërisë: Pjesë e projektit është dhe qëllimi për të përdorur materiale dhe praktika ndërtimi që respektojnë mjedisin.

Qendra Tregtare në vitin 2007

Problemet gjate ndertimit te Qendres Tregtare

Pasi Sali Spahiu e fitoi garën për projektimin e kësaj qendre tregtare, filloi ndertimin e objektit gjate viteve 1980–1990, mirëpo për arsye se atëherë kishte trazira të mëdha politike mes vendeve të ish-Jugosllavis, arkitektët kosovar të asaj kohe nuk mund te zhvillonin veprimtarin e tyre arkitekturore. Si një arkitekt i shkëlqyer, Sali Spahiu gjatë ndertimit të objektit shkonte si një udhëheqës i projektit, fatkeqsisht ndertimet kishin filluar të devijonin, andaj si shenj revolte Sali Spahiu reagoi në institucionet adekuate dhe ndërhynte në punishte duke e ndalur punën. Kur situata ishte duke u tensionuar, policia e asaj kohe dhanë urdhër që Sali Spahiut i ndalohet levizja përreth objektit në perimeter 1 km, nëse futej në atë zonë do perfundonte në burg. Projekti i Arkitektit te madh Sali Spahiu nuk u realizua asnjëherë siç e kishte pregatitur ai. Sot ai objekt ka ngelur pa përkrahje nga askush, ka zyre që funksionojnë brenda mirëpo shteti asnjëherë nuk u mundua t'a mirëmbante atë.

Shih edhe

• Arkitektura e Kosovës