Përdoruesi:Ylli Rakipi/sandbox

Titulli: Shukrije Gashi

Hyrje

Shukrije Gashi është një aktiviste dhe avokuese për të drejtat e njeriut dhe paqen në Kosovë. E njohur për rolin e saj në pajtimin dhe ndërtimin e paqes pas konfliktit të Kosovës, Gashi ka themeluar dhe udhëhequr organizatën "Partners-Kosova", e cila fokusohet në fuqizimin e grave, zgjidhjen e konflikteve dhe promovimin e të drejtave të njeriut. Në një kohë kur Kosova po përjetonte trazira të mëdha dhe pabarazi të thella, Gashi u angazhua që herët në promovimin e paqes dhe drejtësisë, duke vënë theks të veçantë në fuqizimin e grave dhe përmirësimin e pozitës së grupeve të margjinalizuara. Përmes angazhimit të saj në organizata vendore dhe ndërkombëtare, ajo ka qenë një zë i fuqishëm në mbrojtjen e të drejtat e të margjinalizuarve, sidomos të grave dhe fëmijëve, duke e bërë një figurë kyçe në historinë moderne të aktivizmit në Kosovë.

1. Jeta Personale

Shukrije Gashi ka lindur dhe është rritur në Kosovë, në një periudhë të vështirë për vendin dhe rajonin. Ndërgjegjësimi i saj për të drejtat e njeriut u zhvillua në një ambient të ngarkuar nga konflikti dhe padrejtësia sociale. Me kalimin e viteve, Gashi u bë një mbrojtëse e zjarrtë e barazisë dhe drejtësisë. Ajo ka ndjekur studimet në fushën e drejtësisë dhe vazhdoi të thellojë njohuritë e saj për të mbrojtur të drejtat e komunitetit, duke ndjekur disa trajnime ndërkombëtare për zgjidhjen e konflikteve dhe ndërmjetësimin.

2. Organizatat dhe Aktivitetet Kryesore

Shukrije Gashi themeloi organizatën “Partners-Kosova”, e cila luajti një rol kyç në ndërtimin e paqes pas luftës në Kosovë. Organizata fokusohet në fuqizimin e grave, përfshirjen e tyre në procese vendimmarrëse dhe ndihmën për të rinjtë në zgjidhjen paqësore të konflikteve. Përmes “Partners-Kosova,” Gashi ka realizuar projekte që synojnë të ndihmojnë viktimat e dhunës në familje dhe të promovojnë barazinë gjinore. Nëpërmjet programeve të ndërtimit të paqes, “Partners-Kosova” ka ndihmuar mbi 1,000 gra dhe të rinj në zgjidhjen e konflikteve dhe ndërmjetësimin, duke krijuar një rrjet të gjerë mbështetjeje për të mbijetuarat e dhunës dhe për të margjinalizuarit.

Puna e saj përfshin edhe bashkëpunime me OSBE-në dhe UNDP-në, ku ka luajtur një rol të rëndësishëm në zbatimin e programeve për ndërtimin e paqes dhe mbështetjen e të drejtave të grave. Aktivitetet e saj janë përqendruar edhe në krijimin e qendrave të ndihmës për të mbijetuarat e dhunës dhe ngritjen e kapaciteteve për ndërmjetësim dhe zgjidhje të konflikteve.

3. Aktivizmi Politik dhe Kandidimet

Përpos angazhimit të saj në organizata të shoqërisë civile, Shukrije Gashi ka qenë e përfshirë në aktivitetin politik në Kosovë, duke mbështetur kauza të ndryshme për të drejtat e njeriut. Ajo ka kandiduar në zgjedhje lokale dhe ka mbështetur iniciativa që synojnë përmirësimin e pozitës së grave dhe grupeve të margjinalizuara në shoqëri. Angazhimi i saj politik ka qenë gjithnjë i drejtuar nga parimet e barazisë, drejtësisë dhe përfshirjes sociale. Në zgjedhjet e fundit lokale, Gashi paraqiti një platformë që përfshinte plane për ndihmën e grave dhe grupeve të margjinalizuara, për të cilat ajo synonte të ngrinte struktura mbështetëse.

4. Protestat dhe Veprimet e Drejtpërdrejta

Shukrije Gashi ka marrë pjesë në protesta publike që mbështesin të drejtat e grave dhe të rinjve. Ajo ishte ndër zërat kryesorë që denonconte dhunën dhe padrejtësitë gjatë dhe pas konfliktit në Kosovë. Gjatë protestave të vitit 1999 për të drejtat e grave, Gashi ishte ndër organizatoret kryesore që kërkonte mbështetje për të mbijetuarat e dhunës në familje dhe për një sistem drejtësie më të barabartë. Në disa raste, angazhimi i saj i drejtpërdrejtë dhe aktivizmi kanë shkaktuar ndalim dhe arrestime, por ajo ka vazhduar pa u zmbrapsur nga përpjekjet e saj për të luftuar për drejtësinë dhe barazinë në vend.

5. Ndikimi në Çështje Kombëtare

Roli i Shukrije Gashit në çështjet kombëtare është i dalluar për kontributin e saj në ndihmën humanitare dhe pajtimin ndërmjet grupeve etnike. Ajo ka kontribuar në projekte që synojnë rehabilitimin e viktimave të konfliktit dhe përmirësimin e marrëdhënieve ndërmjet komuniteteve të ndryshme në Kosovë. Përmes ndihmës së ofruar për refugjatët dhe mbrojtjes së të drejtave të grave, Gashi ka ndihmuar të rinjtë dhe gratë e prekura nga konflikti.

6. Çmimet dhe Njohjet

Për kontributin e saj të vazhdueshëm në çështjet e drejtësisë sociale dhe paqes, Shukrije Gashi ka marrë disa çmime dhe nderime, si në nivel lokal ashtu edhe ndërkombëtar. Çmimet përfshijnë njohje për përpjekjet e saj për fuqizimin e grave dhe për ndërtimin e paqes pas konfliktit. Ajo është vlerësuar si një ndër aktivistet më të rëndësishme në rajon për rolin e saj të jashtëzakonshëm në proceset e pajtimit dhe të fuqizimit të komuniteteve të prekura. Gashi ka marrë Çmimin për Kontribut të Shquar nga organizata ndërkombëtare për ndërtimin e paqes dhe për përpjekjet e saj të vazhdueshme për të mbrojtur gratë e prekura nga dhuna.

7. Librat ose Publikimet

Shukrije Gashi është autore e disa publikimeve dhe artikujve që adresojnë çështje të konflikteve dhe ndërtimit të paqes. Shkrimet e saj janë të përqendruara në rolin e gruas në ndërtimin e paqes dhe fuqizimin e komuniteteve. Ajo ka botuar analiza dhe përmbledhje mbi praktikat e ndërmjetësimit dhe zgjidhjes së konflikteve, të cilat përdoren si burime studimore nga studentë dhe studiues të fushës. Publikimet e saj janë përdorur si burime referimi në universitetet në Ballkan, veçanërisht në lidhje me ndërmjetësimin dhe ndërtimin e paqes pas konfliktit.

REFERENCAT:

Gashi, S. (n.d.). Shukrije Gashi: Historitë e rrëfyera. Oral History Kosovo. https://oralhistorykosovo.org/sq/shukrije-gashi/
Institute for Peace and Justice. (n.d.). Shukrije Gashi biography. University of San Diego Digital Collection. https://digital.sandiego.edu/ipj-research/47/
Middlebury College. (n.d.). Balkans biography – Shukrije Gashi. Middlebury College Sites. https://sites.middlebury.edu/balkans/biography/
OSCE Mission in Kosovo. (2011). Partners Kosova: Empowering women in peacebuilding. https://www.osce.org/kosovo/empowering-women
United Nations Development Programme. (2010). Kosovo peacebuilding initiatives. https://www.undp.org/kosovo/peacebuilding-initiatives