Pirro Miso

Pirro Miso lindur në Tiranë më 27 nëntor 1942, Etnomuzikolog e Etnoorganolog shqiptar (Lushnje) është dipllomuar për teori muzike në vitin 1969 në Institutin e Lartë të Arteve (sot Universiteti i Arteve). Aktualisht mban titullin shkencor Profesor Doktor.

Punësime

• 1958 Instrumentist popullor pranë Ansamblit Shtetëror të Këngëve dhe Valleve Popullore
• 1964 Pedagog i lëndës së Etnoorganologjisë në ILA (Universiteti i Arteve, Tiranë).
• 1971-75 Formon dhe drejton Qëndrën e Restaurimit të Instrumentave të Vjetër dhe realizon prodhimin industrial të instrumentave folklorikë (pranë Ndermarjes së Veprave të Artit-Tiranë).
• 1975-2006 Fillon dhe vazhdon kërkimin shkencor të muzikës dhe të instrumentave folklorikë në sistemin e Akademisë së Shkencave, pranë Institutit të Folklorit (sot QSA - IAKSA).
• 2006-2008 Vazhdon kërkimet në fushë të Etnomuzikologjisë & Etnoorganologjisë. Pёrfundon realizimin e dy projekteve ndërkombëtare të hartuar në vitet e mëparëshme si dhe mjaft studime dhe botimet rreth instrumenteve tradicionalë shqiptarë pranë IKP.
• 2008-2017 Pedagog i jashtëm pranë Akademisë së Arteve dhe IAKSA – (Udhёheqёs diplome,; Masteri – MND 1 & MND 2; Doktoranture).

Pjestar i grupeve kërkimore studimore

• Sekretar i redaksise “Fjalori Enciklopedik Shqiptar”- FESH II – 2004 - 2009
• Antar i Këshillit shkencor të IKP (Akademia e Shkencave);
• Antar i redaksisë të Rev. periodike “Kultura Popullore” pranë IKP (A. Shkencave);
• Antar i rerdaksisё nё rev. “Çështje të Folklorit” pranë IKP (A. Shkencave).
• Antar periodik i kualifikimit të lartë të KVTSH, pranë Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës;
• Antar i shoqates “GALPIN”, www.galpinsociety.org (Angli);

Botime

• 1965 "Metodë për llautë", botim mёsimor, botuar nga "Shtepia Qёndrore e Krijimtarisë Popullore".
• 1983 "Truall me Këngë", antologji (me bashkautor), botuar nga "Shtepia Qёndrore e Krijimtarisë Popullore".
• 1988 "Truall me këngë", antologji, (me bashkautor). Botim i "Shtepise qendrore te Krijimtarise Popullore".
• 1990 "Muzike Popullore instrumentale", antogji. Botim i Akademise se shkencave, Instituti i Kulturës Popullore, sektori i Etnomuzikologjise.
• 1991 "Veglat Muzikore te Popullit Shqiptar", vëllim integral ( Me bashkautor R.Sokolin). Botim i Akademise së Shkencave.
• 2003 "Gli instrumenti musicali del popolo albanese", (Vëllim studimor). Botuar nga Alma Mater Studiorum Universita di Bologna, Facolta di Lettere e Filosofia, Kursi i Laureimit në D.A.M.S. (Musica), Sesione III, Anno Accademico 2002-2003, Bologna, Itali.
• 2008 “Instrumentet kordofone të kulturës popullore shqiptare”, me bashkautor Prof. Achille Pellerano, katalog analitik, deskriptiv dhe ilustrativ, botim i realizuar në dy gjuhë, shqip dhe Italisht, ( “Gli strumenti cordofoni cordofoni della cultura popolare albanese”). Financuar në kuadrin projektit “REVALE” (Recupero e Valorizzazione di sculture del lignee), projekt i hartuar në bashkëpunim me Prof. Achille Pellerano, Bari, Itali.

Kologiume, simpoziume, konferenca

• 1990 "Format e polifonisë instrumentale në Shqipëri dhe marrëdhëniet e saj me polifoninë vokale", në Simpoziumin Ndërkombëtar të mbajtur në Tiranë mbi "Polifoninë e popujve të Ballkanit", botuar në revistën "Kultura popullore" Nr. 1, fq. 43-53,Tiranë.
• 1995 "Këngët epike legjendare në Shqipëri", Referat i mbajtur në Konferencën Panballkanike në Selanik, 25 gusht - 3 shtator, Greqi.
• 1995 "Muzika popullore shqiptare", Studim i botuar në Rev. speciale e nxjerrë në festivalin Panballkanik - Selanik, Greqi, 25 gusht - 3 shtator;
• 1998 "L'organologia albanese: studi, ricerche, prospettive” Konference, mbajtur, prane Akademise Nacionale te Santa Cecilias, ne Sallen e Medalioneve, Via Vittoria 6, 15 maj, Romë, Itali.
• 1998 "Tipologie di aerofoni popolari ad ancia battente in Albania: construzione ed esecuzione musicale". Seminar, mbajtur prane Departamentit te studimeve glotto- antropologjike dhe disiplinave muzikore te Universitetit "La Sapienza", 16 maj, Romë, Itali.
• 1998 “Formacionet Instrumentale Popullore qytetare në 200 vjetëshin e fundit”, kumtesë e mbajtur në seminarin e tretë ndërkombëtar “Shkodra në shekuj”, 20-22 nentor 2000, Shkodër.
• 2000 “Ikonografia e kishës ortodokse shqiptare dokumentuese e traditës instrumentale në Shqipëri”, kumtesë, mbajtur në simpoziumin ndërkombëtar: ”2000 vjet art dhe kulturë kishtare në Shqipëri”, 16,17,18 nëntor, Tiranë.
• 2000 “Makami në muzikën popullore shkodrane”, kumtesë e mbajtur në seminarin e katërt ndërkombëtar “Shkodra në shekuj”,20-22 nentor, Shkodër.
• 2002 “Format gjenetike të polifonisë instrumentale në Shqipëri dhe marëdhëniet e saj me polifoninë vokale”, kumtesë , mbajtur në Vlorë në aktivitetin e organizimit të festivaleve folklorike kombëtare, 24/26/ 11/ 2002,organizuar nga Qëndra Kombëtare e Veprimtarive Folklorike, pranë Ministrisë së Kulturës , Rinisë dhe Sporteve Vlorë;
• 2003 “Arritjet e organologjise shqiptare”, kumtesë , mbajtur në Gjirokastër, në aktivitetin e organizimit të festivaleve folklorike kombëtare, 02 / 06 /2003.
• 2004 “Përpjekje për klasifikimin e muzikës popullore shqiptare mbi bazën e llojeve (zhanreve) dhe terminologjisë muzikore popullore shqiptare. Kumtesë mbajtur në simpoziumin shkencor ndërkombëtar , më 18-19 dhjetor, Prishtinë, Kosovë.
• 2007 “Traditat e herëshme të këngës qytetare në hapsirat shqiptare”, referat i mbajtur në Seminarin e Parë Ndërkombëtarnë me titull “kënga e të gjithëve-Muzika si instrument i shpalosjes së diversitetit ndërkulturor”, 8 Maj, 2007, Ohër,Maqedoni.

Artikuj, shkrime në revista dhe buletine shkencore

• 1980 “ Ruajtja, përdorimi dhe riaktivizimi i instrumenteve popullorë tradicionalë”. Botuar në rev. “Probleme të zhvillimit të folklorit bashkëkohor”, 1980, fq. 153-156, Tiranë.
• 1980 "Sharkia dhe funksionet muzikore të saj". Revista "Kultura popullore" Nr. 2, fq. 63-78,Tiranë.
• 1981 "Roli dhe funksioni muzikor i llautës". Revista "Kultura popullore" Nr. 2, fq.91-105, Tiranë.
• 1983 "Bakllamaja në muzikën tonë popullore". Revista "Kultura popullore" Nr.1, fq. 59-72, Tiranë.
• 1984 “Roli dhe funksionet etnoartistike të lahutës”, Rev. “Kultura Popullore”, Nr. 2 fq. 121~134, ,1984, Tiranë.
• 1988 "Ritmi dhe metri në veglat kordofone". Revista "Kultura popullore", Nr. 2, fq. 71-87, Tiranë.
• 1989 "Veçori të formës dhe përmbajtjes artistike në muzikën popullore instrumentale të trevave veriore të vendit", Revista "Kultura popullore" Nr. 1, fq. Tiranë;
• 1990 “Format e polifonisë instrumentale në Shqipëri dhe marëdhëniet e saj me polifoninëvokale”, Rev. “Kultura Popullore”, Nr.1, fq. 43-55, Tiranë.
• 1994 "Reformime te formacioneve instrumentale dhe te muzikes popullore qytetare te Shqiperise ne dy shekujt e fundit". Revista "Kultura popullore" Nr.1-2, f.169-178. Tirane.
• 1995 "Muzika popullore shqiptare", Studim i botuar në Rev. speciale e nxjerrë në festivalin Panballkanik , fq. 39-45, Selanik, Greqi.
• 1995-2004 Hartues dhe pjesëmarrës në “Fjalori Enciklopedik Shqiptar” (FESH), botim i pare i vitit 1995 dhe i dyte në vitin 2010 ", ku ka trajtuar 65 terma ne fushen e Etnomuzikologjise dhe Etnoorganologjise shqiptare.
• 1998 “L'organologia albanese: studi, ricerche, prospettive”, artikull shkencor, botuar ne published at the journal of National Academy of Santa Cecilia, EM, Annuario degli Arkivi di Etnomusicologia, VI, p. 113 – 167, Roma;
• 2002 “Mbi katalogun e parë të Fondit Zanor të Arkivit Qëndror Shtetëror”, botuar në katalogun e zërit nga i njëjti institucion, Tiranë.
• 2004 "Organologjia shqiptare: studime, kërkime perspektiva", botuar në rev. periodike “Çështje të Folklorit Shqiptar”, Nr. 8, fq.133-191Tiranë.
• 2004 “Tipologjia e instrumentave aerofonë me gjuhës rrahëse: ndërtimi dhe ekzekutimi muzikor" , botuar në rev. Kultura Popullore, Nr. 1-2, fq. 77-98, Tiranë.
• 2006 "Roli i ansambleve popullore instrumentale gjatë procesit të rritjes dhe të zhvillimit të muzikës urbane në zonat shqiptare”, Edited në "Music Urban në Ballkans" nga Sokol Shupo, 2006, f. 265-285, Tiranë
• 2007 “Lira shqiptare (instrument kordofonë “a pizzico”) në kontekstin e lirave ballkanike te periudhes arkaike”, botuar në revistën "Kultura popullore" Nr. 1,2, 2007, fq. 77-90,Tiranë.

Kontributi ndërkombëtar (botime, veprimtari ndërkombëtare)

• 1995 "Këngët epike legjendare në Shqipëri", Referat i mbajtur në Konferencën Panballkanike në Selanik, 25 gusht - 3 shtator, Greqi.
• 1995 "Muzika popullore shqiptare", Studim i botuar në Rev. speciale e nxjerrë në festivalin Panballkanik - Selanik, Greqi.
• 1998 "L'organologia albanese: studi, ricerche, prospettive” Konference, mbajtur, prane Akademise Nacionale te Santa Cecilias, ne Sallen e Medalioneve, Via Vittoria 6, Romë, Itali.
• 1998 "Tipologie di aerofoni popolari an ancia battente in Albania: construzione ed esecuzione musicale". Seminar, mbajtur prane Departamentit te studimeve glotto- antropologjike dhe disiplinave muzikore te Universitetit "La Sapienza", 16 maj, Romë, Itali.
• 1998 “L'organologia albanese: studi, ricerche, prospettive”, artikull shkencor, botuar ne published at the journal of National Academy of Santa Cecilia, EM, Annuario degli Arkivi di Etnomusicologia, VI, p. 113 – 167, Romë, Itali.
• 2001 “Muzika Popullore Shqiptare” (“Die albanische Volkmusik”) studim, botuar në Revistën speciale “ALBANIEN, Reichtum und Vielfalt alter Kultur”, Staatliches Museum für Völkerkunde, pag. 178-184, 2001, München, Gjermani..
• 2004 “Përpjekje për klasifikimin e muzikës popullore shqiptare mbi bazën e llojeve (zhanreve) dhe terminologjisë muzikore popullore shqiptare. Kumtesë mbajtur në simpoziumin shkencor ndërkombëtar , më 18-19 dhjetor, Prishtinë, Kosovë.
• 2006 "Roli i ansambleve popullore instrumentale gjatë procesit të rritjes dhe të zhvillimit të muzikës urbane në zonat shqiptare”, Edited në "Music Urban në Ballkans" nga Sokol Shupo, 2006, f. 265-285, Tiranë
• 2004 “Përpjekje për klasifikimin e muzikës popullore shqiptare mbi bazën e llojeve (zhanreve) dhe terminologjisë muzikore popullore shqiptare. Botuar në “50 vjet studime Albanologjike”, 2004, Prishtinë, Kosovë.
• 2007 “Traditat e herëshme të këngës qytetare në hapsirat shqiptare”, referat, mbajtur në Seminarin e Parë Ndërkombëtar me titull “kënga e të gjithëve-Muzika si instrument i shpalosjes së diversitetit ndërkulturor”, 5 prill, 2007, Ohër, Maqedoni.
• 2010 “Etnoorganologjia shqiptare si një disiplinë e pa varur kërkon sendërtime profesionale në fushën e terminologjisë”, kumtese e mbajtur më 25 – 29 tetor 2010, Prishtinë, botuar në IAP, në rev. “Albanologji”, vëllimi i-rë, fq. 91 – 110, 2010 – 2011, Prishtinë.
• 2011 “ Trashëgimia evolutive 3000 vjecare e arketipeve të klarinetës popullore në Shqiperi, rezultat i aplikimit te metodave bashkekohore të mbledhësve dhe themeluesve më të shquar të eorganologjisë botërore”., kumtesë e mbajtur më 17 nëntor, 2011, Prishtinë në aktivitetin shkencor "Java e Albanologjise" 2011, me titull : "MBLEDHËS TE DALLUAR TË FOLKLORIT DHE KONTRIBUTI I TYRE PËR FOLKLORISTIKËN SHQIPTARE", 2011,Prishtinë.
• 2014 “Lahuta e malësisë, arketipi më i lashtë i kontinentit europian, në kontekstin e mjediseve dhe praktikave të instrumenteve kordofonë monokorde me hark të kontinenteve të tjerë”, mbajtur në Konferencën e II të shkencore ndërkombëtare me temën: «Gjendja e tashme e Eposit të Kreshnikëve në pesë vende të Ballkanit, Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Serbi, Mal i Zi», 8-9 gusht 2014, Prishtinë, Kosovë.

Projekte kombёtare e ndërkombëtare - Arkivistika

• 1998 “Shpëtimi i Arkivit Muzikor”, projekt i miratuar nga Departamenti përkatës, Këshilli Skencor i IKP dhe financuar nga fondacioni “SOROS”. Projekti është vënë në zbatim në Fondin Zanor të AIKP.
• 1998 Digitalizimit të Arkivit Muzikor (QSEIK), projekt i financuar nga NBE dhe Tregëtisë. me qëndrën INIMA, Akademinë e Shkencave dhe IKP. (Projekti është vënë në zbatim në AIKP).
• 2004 “Dixhitalizimi i kulturës folklorike shqiptare” , Projekt pilot për sigurimin afatgjatë të trashëgimisë shkencore dhe kulturore në rajonin e Shqipërisë, Kosovës dhe Maqedonisë: Dixhitalizimi i arkivit zanor të Institutit të Kulturës Popullore pranë Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.
• 2005-2008:” Integrimi dhe vlerësimi i kulturës tradicionale dhe moderne.

Programi i nismës komunitare., INTERREG III A, Itali-Shqipëri- pugli@lbania, në bashkëpunim me IKP , në funksione drejtuese dhe realizuese të këtyre zërave:

• • a. “Rindërtimi i gjashtё llojeve tё gajdeve tradicionale tё humbura nga praktika e pёrdorimit”;
  • b. “SitiWeb i IKP”; “Instrumenteve muzikorë tradicional në ekspozitën e Barit”;
  • c. “Instrumentet muzikorë në ceremonialin e dasmes shqiptare”- për hyrjen e katalogut, Bari, Itali. (Realizuar në IKP).
• 2006-2008 Projekti “RE.VA.LE” (Recupero e Valorizzazione di sculture del lignee), hartuar në bashkautorësi me Prof. Achille Pellerano
  • a. “Restaurimi i pesë instrumenteve të fondit te IKP”;
  • b. “Kartelizimi i 80 instrumenteve kordofone për Qëndrën e Iventarizimit të Pasurive të Palujtëshme”;